Bazı yerel kavuzlu buğday türlerinde farklı 2,4-D ve picloram dozlarının kallus oluşumuna ve kromozom yapısına etkisi

Abstract

Bu araştırma, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Biyoteknoloji Laboratuvarı'nda yürütülmüştür. Bitki materyali olarak; Türkiye'de doğal olarak yetişen ve önemli birer gen kaynağı olan Triticum monoccocum L. ve Triticum dicoccum Schulb. yerel kavuzlu buğday türlerinin olgunlaşmış embriyoları kullanılmıştır. Doku kültürü çalışmalarında yaygın olarak kullanılan sentetik oksinlerden 2,4-diklorofenoksiasetik asit (2,4-D) ve picloramın farklı dozlarında (0, 3, 6, 9 ve 12 mg/l) olgun embriyoların doku kültürü parametrelerine olan tepkileri karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Kök uçlarından alınan örnekler feulgen boya kullanılarak boyanıp sitolojik çalışma yapılmıştır. Uygulanan bu oksinlerin kromozom yapısı ve sayısında herhangi bir değişikliğe neden olup olmadığı araştırılmıştır.Elde edilen verilere göre, T. monococcum'da en iyi kallus gelişimi 6 mg/l picloram ve 3 mg/l 2,4-D içeren ortamlardan, T. dicoccum'da ise en iyi kallus gelişimi 3 mg/l picloram ve 3 mg/l 2,4-D içeren ortamlardan elde edilmiştir. Yapılan sitolojik çalışmalar sonucunda herhangi bir kromozomal anormalliğe rastlanmamıştır.

This study was carried out in Ankara University, Faculty of Agriculture, Department of Field Crops, Biotechnology Laboratory. As plant material, mature embryos of local hulled wheat varieties Triticum monoccocum L. and Triticum dicoccum Schulb. that are naturally grown in Turkey which posess an important genetic resource were used. Responses of mature embryos to tissue culture parameters in different doses of synthetic auxins 2,4-dichloropheonxyasetic asid (2,4-D) and picloram (0, 3, 6, 9 ve 12 mg/l) which are widely used in tissue culture studies were investigated comparatively. The samples from root tips were stained with feulgen for the cytological studies. The applications of 2,4-D and picloram were searched whether they caused any chromosomal abnormalities.According to the data, best callus induction was obtained for T. monoccocum when the media was supplemented with 6 mg/l picloram and 3 mg/l 2,4-D, whereas best callus induction for T. diccocum was achieved when the media was supplemented with 3 mg/l picloram and 3 mg/l 2,4-D. The result of cytological studies demonstrated that no chromosomal abnormalities were observed.