Lefke taşının yapı taşı olarak kullanılabilirliği ve ekonomik potansiyeli

Abstract

Bu çalışma Bilecik ili Osmaneli ilçe merkezinin güneyinde yüzeylenen ve yapıtaşı olarak kullanılan lefke kumtaşının petrografik, fiziksel ve mekanik özelliklerini ortaya koyarak yapı taşı olarak kullanılması değerlendirmektir.İnceleme sahasından alınan kayaçlar bir mermer atölyesinde kestirildikten sonra AKÜ – DAL (Afyon Kocatepe Üniversitesi – Doğal Taş Analiz Laboratuvarı)' a gönderilmiştir. Bu laboratuvarda standartlara (TSE, ASTM) uygun olarak yapılan deneyler yardımıyla Lefke taşının fiziksel ve mekanik özellikleri saptanmıştır.Lefke taşının elde edilen laboratuvar sonuçlarına göre ortalama yoğunluğu 2,38 g/cm3, gerçek yoğunluğu 2,68 g/cm3, toplam gözenekliliği %11,26, ağırlıkça su emme %2,93, tek eksenli basınç dayanımı 94 MPa, eğilme dayanımı 11,45 MPa, nokta yük dayanımı 3,90 MPa, Mohs sertliği 4,5-5 olarak saptanmıştır. Arazi çalışmaları ile ilgili kayacın litolojik ve süreksizlik özellikleri belirlenmiştir.Tüm çalışmalar neticesinde, Lefke kumtaşının deney sonuçları sedimanter kayaların yapı taşı kullanımı ile ilgili standartları (TS 11137, TS 11143, TS 11145 ) sınır değerleri ile karşılaştırıldığında Lefke kumtaşının bu standartların sınır değerlerini sağladığı görülmüştür. Bundan dolayı, Lefke taşının yapıtaşı olarak kullanımının uygun olduğu sonucuna varılmıştır.

This study evaluates the petrographic, physical and mechanical properties of Lefke sandstone which is used as a building stone and outcropped in the south of Osmaneli district center of Bilecik.The rocks taken from the study area had been cut in a marble workshop and sent to AKÜ - DAL (Afyon Kocatepe University - Natural Stone Analysis Laboratory). In this laboratory, physical and mechanical properties of Lefke stone were determined with the help of tests carried out in accordance with standards (TSE, ASTM).According to the laboratory results of Lefke stone mean density of 2.38 g / cm3, real density 2.68 g/cm3, total porosity 11.26%, water absorption by weight 2.93%, uniaxial compressive strength 94 MPa, bending strength 11.45 MPa, point load strength 3.90 MPa were obtained and Mohs hardness was determined as 4.5-5. Lithological and discontinuous properties of the rock related to the field studies were determined.As a result of all studies, when the test results of Lefke sandstone are compared with the limit values of the standards (TS 11137, TS 11143, TS 11145) related to the use of building stone of sedimentary rocks, it is seen that Lefke sandstone provides the limit values of these standards. Therefore, it was concluded that Lefke stone is suitable for use as a building stone.