Beslenme eğitiminin hemodiyaliz hastalarının diyet ile ilgili bilgi ve uygulamalarına etkisi

Abstract

Beslenme Eğitiminin Hemodiyaliz Hastalarının Diyet İle İlgili Bilgi ve Uygulamalarına Etkisi Bu araştırma, hemodiyaliz hastalarına verilen beslenme eğitiminin, hastaların diyet ile ilgili bilgi ve uygulamalarına etkisinin değerlendirilmesi amacı ile yapılmıştır. Araştırmada deney öncesi tasarımlardan `tek grupta ön test-son test düzeni` uygulanmıştır. Araştırma verileri, eğitim öncesinde Hasta Tanıtım Formu, eğitim öncesi ve sonrasında ise, Beslenme / Diyet Bilgi ve Uygulamalarının Değerlendirilmesi Formu kullanılarak hastalar ile yüz yüze görüşme yoluyla toplanmıştır. Eğitim programı 6-7 hastadan oluşan gruplara 8 seansta uygulanmıştır. Eğitim, seans salonunda tepegöz ile düz anlatım yöntemi kullanılarak araştırmacı tarafından yapılmıştır. Eğitim programı her seansta yaklaşık 25-30 dakika sürmüştür. Eğitim sonrasında araştırmacı tarafından hazırlanan `Hemodiyaliz Hastalan İçin Beslenme Kitapçığı` hastalara verilmiştir. Örneklemi Sakarya Devlet Hastanesi Hemodiyaliz Ünitesi'nde düzenli olarak hemodiyaliz tedavisi gören, bilinci açık, iletişim kurulabilen, araştırmaya katılmayı kabul eden, 50 hasta oluşturmuştur. Verilerin değerlendirilmesi bilgisayarda yapılmıştır. Verilerin analizinde t-testi ve yüzdelik hesaplaması kullanılmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre; diyet uygulamanın gerekliliği durumu istatistiksel olarak karşılaştırıldığında eğitim öncesi ve eğitim sonrası arasında anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0,05). Hastaların hastalıklarından dolayı diyet uygulamalarının gerekli olduğunu ifade edenlerin oranı eğitim öncesi % 68 iken, eğitim sonrası % 90'a yükselmiştir. Eğitim öncesinde hastaların % 30'u günlük almaları gereken sıvı miktarını ölçerek ayarlarken, eğitimden sonra bu oran % 80' e yükselmiştir. Hastaların protein değişim listesini kullanma durumu istatistiksel olarak karşılaştırıldığında eğitim öncesi ve eğitim sonrası arasında ileri düzeyde anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0,001). Sonuç olarak; hemodiyaliz hastalarına, araştırmacı tarafından verilen eğitimin ve dağıtılan kitapçığın hastaların beslenme düzeninde olumlu gelişmeler sağladığı, ancak bunun beklenilen düzeyde olmadığı görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Hemodiyaliz, beslenme eğitimi, hemşire iv

The Effects of the Nutritional Education on the Knowledge and Applications About Diet of the Hemodialysis Patients This research was carried out to consider the effects of the nutritional education given to hemodialysis patients on their knowledge and applications. Among the pre-test designs, the `pre-test - final-test order in one group` was used in the research. The research data was collected through face-to-face interview by using 'The Patient Information Form' before the education, and 'The Form for Evaluation of the Nutrition/Diet Knowledge and Applications' before and after the education. The educational program was applied to the groups of 6-7 people in 8 sessions. The education was performed by the researcher, in the session hall, by using an overhead projector and through direct narration. Each session of the educational program lasted a bout 25- 30 m inutes. F ollowing t he e ducation, a c opy of` The B ooklet o f Nutrition for the Hemodialysis Patients` prepared by the researcher was given to each patient. The sample group consisted of the 50 patients, who took regular hemodialysis treatment in Sakarya Devlet Hastanesi (public hospital) through, who were conscious, capable of communication and who agreed to take part in the research. The data was processed through computer. In the analysis of the data, the t- test a nd t he p ercentage calculation w ere us ed. Ac cording t o t he findings a ttained through this research; the rate of the subjects expressing that the patients should have applied diet due to their disease raised to 90%, after the education, from the pre- education percentage of 68%. While only 30% of the patients had measured the due amount of the liquid to be taken daily, this rate raised to 80% after the education. After the education, the rate of the patients using protein variegation lists increased. The difference between p re-education and post-education values was found to be highly meaningful (p<0,001). Consequently the education given and the booklets delivered by the researcher brought about improvements in the nutritional pattern of the hemodialysis patients but is was seen that is level of unexpected. Key Words: Hemodialysis, nutritional education, nurse