12 Eylül 1980 darbe dönemi Türkiye`nin dış politikası üzerine bir inceleme

Abstract

`12 Eylül 1980 Darbe Dönemi Türkiye'nin Dış Politikası Üzerine Bir İnceleme` adlı bu tezin amacı dönemin dış politika anlayışını ve atılan adımların analizi üzerine yoğunlaşmakla beraber öncesi ve sonrası ile darbeyi gerektiren koşulları, darbenin getirdiği sonuçlarlarla birlikte açıklamaktır. Bu konular ele alınırken oluşturulan tarih ve olay sıralaması bir bütünlük içinde yürütülerek birbirine bağlanmıştır. Türkiye'nin içinde bulunduğu durumun ve aranan çıkar yollarının ne derecede ülkenin refah ve istikrarı üzerinde olumlu etki yaptığı, bunun yanında daha çok tırmanan anarşi karşısında ne kadar önlem alınarak ülkenin siyasi yapısının korunduğu konularına değinilmiştir. Ayrıca askeri liderlerin Türkiye siyaseti hakkında hemen her konuda söz sahibi olduğu bu dönemde, daha önce yaşanan 1961 darbesi, 1971 müdahalesi gibi demokrasinin kesintiye uğraması gibi durumların yaşanmasıyla tırmanan terör ve bozulan siyasi yapının tek çözümünün darbe olduğu kanısı hakimdir. Ancak askeri yönetimin, yer yer çıkan haberlerde veya siyasilerin demeçlerinde dile getirilen konu gittikçe ülke istikrarını bozucu bir hal alan terör ve şiddet eylemlerine sıkıyönetim olmasına karşın engel olunamaması ve ülke gidişatının darbeye maruz kalmasının kaçınılmaz kılınmasıdır. Ülke içi istikrarsızlığın ve artan şiddet eylemlerinin günlük hayatı olumsuz etkilediği ve bunun yanında askeri veya siyasi, hiçbir şekilde önüne geçilemediği gerçeği darbe öncesi dönem konu başlıklarında ayrıntılı olarak incelenmiştir. Geçen sürenin ve olgunlaşan olumsuz şartların darbeyi getirdiği kanısının yaygınlığı görülecektir. Demokratik düzene karşı yapılmış bu darbenin oluşumu ardından, darbe dönemi Türkiye iç ve dış politika işleyişi araştırılarak ülkede terörün birden durduğu izlenimi oluşmuş askeri yönetim iktidarı eline alarak demokratik olmayan bir yolda ilerlemiştir. Bunun sonucunda Türkiye geleceğine etki edebilecek iç ve dış politik kararlar alınmış olmakla beraber bu tezin ana fikrini oluşturan asıl konu olan askeri yönetimin politika hayatı sentezlenmiştir. Sonuç olarak demokratik düzene geçilen yılla dek yaşanan süre zarfında Türkiye'nin dış politika süreci açıklanarak darbenin getirileri ortaya konmaya çalışılmıştır. Ülke içi istikrarın sağlanması ve terörün azalması ile günlük hayatın normale dönmesi askeri yönetimin başarısı olarak nitelendirilmekle birlikte siyasilerin seçim, güvenlik, caydırıcılık ve hükmetme gibi hayati görevlerini kullanamayacak duruma gelişi sebebiyle darbenin kaçınılmaz olduğu konusu hakkındaki soru işaretleri bir nebze aydınlatılmaya çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: Darbe, Askeri Yönetim, İç Politika, Dış Politika.

The aim of this thesis, named `A Study on Turkey's Foreign Policy in the Coup Period on September 12, 1980`, is to focus on the foreign policy of the period as well as on the analysis of the steps taken and to explain the earlier and after circumstances justifying the coup together with the consequences caused by the coup. When discussing these issues, the sequences of dates and events are bound together in a unity. The issuses such as to what extent the situation in which Turkey is and the ways sought out have a positive impact on the prosperity and stability of the country as well as what measures have been taken against the increasingly escalating anarchy to maintain the political structure of the country have been dealt. In addtion, in this period when the military leaders have a say in just about every political matter of Turkey, because of the 1961 coup and 1972 intervention which led to the escalation of anarchy and the deterioration of political structure caused by the interruption of democracy, it has been widely assumed that military coup is the only solution. However, the issue that has been mentioned from time to time by the military government, in the news and in the politicians' speeches is that in spite of the martial law, terrorism and acts of violence that have deteriorated the stability of the country can not be prevented and that this has made the military coup unavoidable. It has been discussed in detail in the topics of pre-coup period that domestic instability and increasing acts of violence have affected everyday life adversely and that this can not be prevented either politically or militarily. It will be observed the prevelance of the belief that elapsed time and maturing negative conditions will bring the coup. After the process that has led to the coup which is made against the democratic order, by analyzing the functioning of Turkey's domestic and foreign policy, it has been given the impression that terror has stopped suddenly and the military government has taken over the rule and followed a non-democratic course. As a result of this, domestic and foreign political decisions that could affect the future of Turkey have been taken and the military rule's policy life has been synthesized that also makes up the main idea of my thesis. As a result, by explaining the forign policy process of Turkey until the year when there has been a transition to the democratic order, it has been tried to indicate the gains of the coup. Returning to normal life by ensuring stability and reducing terror has been regarded as the success of the military government and the queations regarding the fact that the military coup has become inevitable because the politicians have been unable to perform their vital tasks such as election, deterrence, security and ruling has been tried to be clarified a little bit.Key Words : Coup, Military Rule, Domestic Policy, Foreign Policy.