Çinkonun eritrosit membran akışkanlığına etkisi

Abstract

Swiss Albino sıçanda çinkonun eritrosit membran akışkan- lığına etkisi ve bunun anemi ile ilişkisi incelendi. Sıçanlar eşit sayıda 4 gruba ayrıldı. I. grup normal diyetle beslendi. Çinko eksiklisinde iştah kaybı dikkate alınarak çalışmaya II. kontrol grubu ilave edildi. II. grup sıçanlara, III. gruptaki ler ile izokalorik olacak şekilde yeterli çinko içeren su ve yem verilerek kısıtlı diyet uygulandı. III. gruptaki hayvanlar ise deio- nize su ve çinkosu yetersiz diyetle beslendi. IV. grup iki hafta çinkosu eksik diyetle beslendikten sonra 15 gün süreyle intragastrik çinko tedavisine alındı. Çinko eksikliği bulunan sıçanlarda iştah ve aktivite kaybı, tüy dökülmesi ve alırlık artışında azalma görüldü. Kontrol grubu ağırlık artışı % 144 - 51, II. grupta % 79 `t 18, III. grupta % 38 ^ 13 IV. grupta % 104 `t`26 olarak belirlendi. II. ve III. grupların ağır lık artışındaki azalma anlamlı bulundu (p<,0,0l,P^G,0Q1 ) Çinko eksikliğinin göstergesi olarak seçilen femur çinko düzeyleri I. grupta 263.01 `2` 54.80 ug/g, II. grupta 304.95 ^`61.11 ug/g III. grupta 192.98 `t 19.98 ug/g olarak belirlendi. III. grubun femur çinkosundaki azalma anlamlı bulundu (P^Q,001) Çinko eksikliği bulunan sıçanlarda eritrosit sayısı ve hemog lobin düzeyi her iki kontrol grubuna göre azaldı. (P(,0»01 » P/PÛİ)-52- Eritrosit hacmi ve hematokrit deleri ise çinko eksiklisinde artmış bulundu (P<0,01, P<0,001 ). Bütün grupların serum total fosfolipid düzeyleri değişmedi. Serum total kolesterol miktarında sadece II. gruptaki azalma anlamlı bulundu (P<0,01 ). Diğer grupların kontrol grubuna göre derişikliği istatistiksel önem göstermedi. Buna karşın yüksek dansiteli lipo- proteinin içerdiği kolesterol düzeyinin (HDL-K) çinko eksikliği bulunan sıçanlarda anlamlı şekilde azaldığı görüldü (p<0,05) Eritrosit membranının total fosfolipid miktarı bütün grup larda birbirine yakın olarak belirlendiği halde kolesterol düzeyi çinko eksikliğinde artmış bulundu (P^ü,02) Sonuç olarak çinko eksikliğinde eritrositlerde ozmotik diren cin azaldığı, makrositer hipokrom bir anemi geliştiği, eritrosit membranında C/P oranının artmış olduğu, C/P oranındaki artışın plaz ma HDL-K düzeyindeki azalmaya bağlı olduğu sonucuna ulaşıldı.