Tarihi yapıların temel sistemleri ve takviye metotları

Abstract

Tarihi yapılar inşa edildiği dönemlerin izlerini taşıyan, belli başlı karaktere sahip ve tüm özelliklerini geçmişten günümüze aktaran hazineler olarak ayakta kalabilmiş eserlerdir. Tarihi yapıların çoğu zeminden kaynaklanan bozulmalar sonucunda hızla özelliğini kaybetmekte ve kurtarılması için ivedi bir şekilde müdahale edilmesi gerekmektedir. Farklı örneklerle tarihi yapıların temel sistemi ve zemin profilleri incelenerek temel güçlendirmesinde uygulanan geleneksel yöntemler, kazık sistemleri (Mini kazık, Jet-grouting, Burgu kazık) ile güçlendirme, enjeksiyon yöntemi ile zeminin iyileştirilmesi hakkında bilgiler verilerek ele alınacaktır. Bunlardan bazıları; Nur-u Osmaniye Cami ahşap kazıklı ve ızgaralı temel sistemi uygulaması, İzmit Yeni Hamam da yapısal ve dinamik analizler dikkate alınarak gerçekleştirilen hasar nedenleri, yanı sıra üzerinde duracağımız; Tarihi Hereke Kalesi alanındaki kazı çalışmaları restorasyon raporu, restitüsyon raporu, röleve raporu, KUDEB (Koruma, Uygulama ve Denetim Bürosu) raporu ve zemin etüt raporu incelenerek temel güçlendirme yöntemi belirlenmiştir. Kale alanında yapılacak bütünlemeler için zemin parametrelerine ulaşmak için sondaj yapılmadan jeoradar yöntemi ve zemin etüdü yapılmış ayrıca taş duvarlarda kullanılmış olan kayacın basınç ve çekme deneyleri yapılmıştır. Özgün duvar alt temelleri proje doğrultusunda hidrolik kireç esaslı harç enjeksiyonu ile doldurularak güçlendirme yapılmıştır. Çalışmamızda, eleştirel anlamda tarihi mirasın korunmasında yapılacak güçlendirme yöntemleri incelenmiş ve farklı takviye metotları değerlendirilmiştir. Anahtar Kelime: Geleneksel Yöntem, Güçlendirme, Hidrolik Kireç Esaslı Harç Enjeksiyonu, Nur-u Osmaniye Cami, Tarihi Hereke Kalesi.

Historical buildings are monuments that carry the traces of the era in which they were built, have a specific character and can be considered treasures that carry all the characteristics from the past to today's world. In most of the cases historical buildings lose their attributes as a result of defects caused by soil, hence a rapid intervention should be made in order to save them. In this paper, we will study the conventional methods of foundation treatment of the historical buildings by investigating their soil profiles and giving information regarding pile systems (helical piles, jet grouting and mini piles). Some of these examples are: Application of wood piles and mesh foundation system in the Nur-u Osmaniye Mosque, investigating of the development of damages in Izmit's New Hammam by taking into account structural and dynamic analysis of the building; also the determination of the soil reinforcement method of the historical Hereke Castle by taking into account the excavation works, reports of restauration, restitution, relievo, KUDEB, and soil investigation report. In the castle's zone, soil parameters have been obtained without investigation drilling and only by using geo radar and doing soil investigation, also there were conducted pressure and tension tests for the rock which is used in the masonry walls. In the scope of the project, for the improvement of the foundation below the authentic walls hydraulic lime based grouting has been done. In our study, we have evaluated the methods selected for reinforcement and restauration works for the protection of the historical heritage. Keywords: Conventional Method, Historical Building, Hydraulic lime based grouting, Nur-u Osmaniye Mosque, Historical Hereke Castle.