Bruksizm hastalarının temporomandibular eklem bölgesine ait konik ışınlı bilgisayarlı tomografi görüntülerinin fraktal analiz yöntemiyle değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Son yıllarda tıp alanında radyografiler ve dijital görüntüler üzerinde potansiyel anomalilerin ve mevcut hastalıkların prognozunun teşhisinde fraktal analiz (FA) yöntemi kullanılmaktadır. Bu çalışmada bruksizmi olan hastalarda mandibular kondilin trabeküler yapısında meydana gelen değişiklikler FA yöntemiyle değerlendirilmiştir.Materyal ve Metot: Çalışmaya klinik olarak bruksizm teşhisi konan 40 hasta ve kontrol grubu olarak ise 45 sağlıklı birey dahil edildi. Katılımcılardan alınan anamnez, yapılan klinik-radyolojik muayene ve konik ışınlı bilgisayarlı tomografi (KIBT) incelemeleri ile bruksizm hastalarında temporomandibular eklemde (TME) oluşan değişiklikler değerlendirildi. Panoramik grafiler üzerinde 60 x 60, 1 mm ve 10 mm KIBT kesitleri üzerinde 20 x 20 piksel olacak şekilde kare şekilli bölgeler seçilerek, trabeküler yapının fraktal boyutu (FB) ImageJ v1.52b programı üzerinden hesaplandı. İstatistiksel analizler için SPSS v22 programı kullanıldı.Bulgular: Değerlendirmeler sonucunda bruksizm hastalarında TME rahatsızlıklarına ait bazı klinik ve radyolojik bulguların daha fazla olduğu tespit edildi(p<0.05). Hasta grubunda FB ortalaması panoramik, 1 mm ve 10 mm KIBT kesitlerinin tamamında kontrol grubuna göre daha düşük tespit edilmiştir(p<0.05). Bruksizmi olan hastalarda mandibular kondilin trabeküler yapısı sağlıklı kondillere oranla daha boşluklu ve düz bir kemiksel yapıya sahiptir. Sonuç: FA yöntemi bruksizm hastalarının radyografileri üzerinde meydana gelen minimal değişikliklerin teşhisi ve hastalığın prognozunu değerlendirmeyi kolaylaştıran bir tekniktir.Anahtar Kelimeler: Bruksizm, fraktal analiz, temporomandibular eklem, trabeküler kemik.

Aim: Fractal analysis (FA) method has been used in the field of medicine in recent years to detect potential anomalies on radiographs and digital images and prognosis of existing diseases. In this study, changes in the trabecular bone structure of mandibular condyle in patients with bruxism were evaluated by FA method.Material and Method: 40 individuals who were clinically diagnosed as bruxism and 45 healty control subjects were included in the study. Medical history, clinical-radiological and cone beam computed tomography (CBCT) examinations revealed temporomandibular joint (TMJ) changes in bruxism patients were evaluated. 20 x 20 pixel sized ROI (region of interest) selected on the panoramic radiographs and 60 x 60 pixel sized ROI selected on 1 mm and 10 mm CBCT sections for fractal dimension (FD). Then FD of the mandibular condyle trabecular structure was calculated with the ImageJ v1.52b program on selecting square shaped ROI. SPSS v22 program was used for statistical analysis.Results: As a result of the evaluations, clinical and radiological findings of TMJ disorders were found more frequently in bruxism patients (p <0.05). In the patient group, the FD mean was lower than that of the control group in all panoramic, 1 mm and 10 mm CBCT sections (p <0.05). In patients with bruxism, the trabecular structure of the mandibular condyle has a more porous and less complex bony structure than the healthy condition.Conclusion: The FA method is a technique that facilitates the diagnosis of minimal changes in the radiographs of patients with bruxism and the evaluation of the prognosis of the disease.Key Words: Bruxism, fractal analysis, temporomandibular joint, trabecular bone