Okul öncesi çocuklarda adenotonsillektomi sonrası ağrı ile deliryum sıklığı ve korelasyonu (Prospektif kohort çalışma)

Abstract

Emergence delirium (ED) genel anesteziden uyanma sırasında görülebilenhalüsinasyonlar, delüzyonlar, konfüzyon ve etrafını tekmeleme davranısı ile birliktegörülebilen bir zihinsel bozukluk olarak tarif edilmistir. ED'nin ağrı davranısı ilebirlikte olabilir ya da olmayabilir. Davranıs gözlemine dayalı ölçeklerkullanıldığında uyanmadan sonraki ilk dakikalarda ED ve ağrı davranısı aynı hastadaaynı anda gözlenebilmektedir.Etik kurul onayı ve ailelerinden yazılı onam alındıktan sonra premedikasyonyapılmamıs, ASA I-II, 2 ile 6 yas arasında, elektif adenotonsillektomi geçirecek olan156 çocuk çalısmaya dahil edilmistir. Anestezi %6 oranında sevofluran ve iv.propofol (2-3 mg/kg) ve iv. fentanil 1,5-2,5 mcg/kg ile sağlanmıstır. Ağrı ve bulantıkusma profilaksisi için iv. parasetamol 15 mg/kg, iv. deksametazon 0,1 mg/kg ve iv.ondansetron 0,1 mg/kg kullanıldı. Ağrı davranısı değerlendirmesi için Face, Legs,Activity, Cry, Consolability (FLACC), Children Hospital of Eastern Ontario PainScale (CHEOPS) ve Children and Infants Postoperative Pain Scale (CHIPPS)ölçekleri kullanıldı. ED ise Pediatric Anesthesia Emergence Delirium (PAED) ölçeğiile değerlendirildi. Anlamlı ağrı davranısı için FLACC ve CHIPPS ölçekleri için ? 4puan; CHEOPS ölçeği için ? 7 puan ve ED için PAED ? 10 puan esik değer olarakkabul edildi. Ağrı ve ED ölçekleri bağımsız iki anestezist tarafından ektübasyondansonraki her bes dakikada bir 15 dakika boyunca uygulandı. Anlamlı ED ve/veya ağrıdavranısı olan çocukların oranı ki-kare testi veya Fisher exact testleri kullanılarakanaliz edildi.150 çocuk çalısmayı tamamladı. ED tespit edilen çocukların oranının zamaniçerisince her bes dakikada bir hızlıca düstüğü gözlendi. Ekstübasyondan sonraki 5.dakikada ED tespit edilen çocukların sayısı 67, 10. dakikada 37 ve 15. dakikada 17idi (p < 0.01).?lk bes dakikadaki hafif düsüs dısında sonraki ölçüm zamanlarında tüm ağrıölçekleri ile ağrı tespit edilen çocukların sayısında anlamlı bir değisme olmadı.Bununla birlikte ağrı davranısı CHEOPS ölçeği ile ölçüldüğünde tüm ölçümzamanlarında FLACC ve CHIPPS ölçeklerine oranla daha yüksek değerler eldeedildi (P < 0.01).ED ve ağrı davranısı arasında tüm ölçüm zamanlarında güçlü ve sabit birkorelasyon görüldü. ED tespit edilen çocuklarda aynı zamanda CHEOPS ölçeği ileölçülen ağrı davranısı tespit edilme oranı tüm ölçüm zamanlarında %70 ile %78arasında değismekteydi (RR 2; %95 CI 1.2-4). CHIPPS ölçeği ile ölçüldüğünde%49-%59 arasında ve FLACC ile ölçüldüğünde ise %58-%63 arasındadeğismekteydi (RR 2; %95 CI 1-3).Davranısa dayalı ağrı ölçekleri ED ve ağrı davranısını birbirlerinden ancakekstübasyondan 15 dakika sonra %90 ve üzeri bir oranla ayırabilmislerdir.Ekstübasyondan sonraki ilk 15 dakikada ED ve ağrı davranısının birlikte görülmesıklığı %66 ile %6 arasından değismistir. ED tespit edilen çocuklarda ağrı davranısıgörülebilme arasında güçlü bir korelasyon gözlendi. Ağrı davranısı tespit edilençocukların oranı ölçüm yapılan ağrı ölçeği ile değismektedir.

Emergence delirium (ED) has been described as a mental disturbance duringrecovery from general anaesthesia shown by hallucinations, delusions, confusion andthrashing behaviour. ED has been suggested that may or not to be associated withpostoperative pain behaviour. Using behavioural scales both ED and pain behaviourmight be observed in the same patient at the same time, during the first minutes afterawakening.After IRB approval and written informed consent from parents we enrolled156 not premedicated, ASA I-II, 2-6 ys children undergoing electiveadenotonsillectomy. Children received sevofluran 6% and propofol 2-3 mg/kg andfentanyl 1,5-2,5 mcg/kg. For pain and PONV prevention we provided acetaminophen15 mg/kg, dexametazone 0,1 mg/kg and ondansetron 0,1 mg/kg. Pain behaviour wasevaluated with Face, Legs, Activity, Cry, Consolability Scale (FLACC), Childrenand Infants Postoperative Pain Scale (CHIPPS) and Children Hospital of EasternOntario Pain Scale (CHEOPS). ED was evaluated with Pediatric AnesthesiaEmergence Delirium scale (PAED). Significant pain behaviour was considered atFLACC and CHIPPS ? 4 points; CHEOPS ? 7 points and ED at PAED ? 10 points.Pain and ED scales were applied independently by two trained observers every fivemin after extubation for 15 min. Proportions of children with ED and/or significantpain were analysed using Chi-square test or Fisher?s exact test.150 children completed the analysis. The proportion of children with EDrapidly decreased over the time. Five minutes after extubation 67 children presentedED, compared with 37 at ten minutes and 17 at fifteen minutes (p < 0.01). There wasno significant change over time on the proportion of patients with pain within scales.However, the proportion of children with pain was significantly higher whenmeasured with CHEOPS compared to FLACCS and CHIPPS. (P < 0.01).PAED and CHEOPS or FLACCS or CHIPPS allowed to differentiatechildren with just pain, just ED and children without pain or ED from children withboth ED and pain only at 15 minutes after extubationThere was a strongly and constant correlation over time between ED and painbehaviour. When measured with CHEOPS 75% of children with ED presented alsopain behaviour (RR 2 95%CI 1.2-4), 54% when pain was measured with CHIPPS(RR 2 95%CI 1.5-2,5) and 61% when pain was measured with FLACCS (RR 295%CI 1-3).Behavioural scales adequately differentiate ED from pain behaviour only at15 min after extubation. During the first ten min after extubation it is possible to findthe association between pain and ED in up to 33% of children. In children with EDthere was a strongly correlation between ED and pain behaviour. Finally, theproportion of children with pain behaviour may be different using different painscales.