Propofol ile propofol lipuronun enjeksiyon ağrısı ve hemodinamik yanıt üzerine etkilerinin karşılaştırılması

Abstract

Genel anestezi indüksiyonunda ve yoğun bakım ünitelerinde sedasyon amacı ile sık olarak kullanılan propofol, son dönemde ön plana çıkmıştır. İyi bir hipnotik olması, etki süresinin kısa olması, böbrek ve karaciğer fonksiyonlarını bozmaması, vücutta birikim yapmaması gibi birçok olumlu etkileri ile günübirlik işlemlerde tercih edilmesine sebep olmuştur. Genel anestezi indüksiyonu ve sedasyonda kullanımını sınırlayan en önemli yan etkisi ise enjeksiyon ağrısı ve hemodinamik yan etkileridir. Çalışmamızda propofol ile propofol lipuronun subanestezik dozda enjeksiyon ağrısı ve hemodinamik yanıt üzerine etkilerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır.Çalışmamıza Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Etik kurul onayı (İAEK 2009/13) alındıktan sonra; elektif cerrahi planlanan genel anestezi uygulanacak 18-60 yaş arası, ASA 1-2, 150 hasta dahil edilmiştir. Hastalar Grup P (Propofol) ve Grup L (Propofol Lipuro) olarak ikiye gruba ayrılmıştır.Grup P'deki 75 hastaya %1 propofolden 2 ml, Grup L'deki 75 hastaya ise %1 propofol lipurodan 2 ml enjektomat ile 1 ml/saniye hızla uygulandıktan sonra her iki grup arasındaki enjeksiyon ağrısı VRS (Verbal Rating Scale) ile karşılaştırılmıştır. Grup P'deki hastaların hepsi enjeksiyon ağrısı duyduğunu belirtmiş, Grup L'de ise 17 hasta (%22,7) hiç ağrı duymamıştır. Şiddetli ağrı duyanlar ise Grup P'de 44 (%58.7), Grup L'de ise 20 (%26.7) hastadır. Hiç ağrı duymayan hastaların sayısı Grup L'de, şiddetli ağrı duyan hastalar ise Grup P'de anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur.Grup P ve Grup L'de enjeksiyon öncesi ve enjeksiyon sonrasında OAB (Ortalama Arter Basıncı), KTA (Kalp Tepe Atımı) ve SpO2 (Periferik Oksijen Satürasyonu) değerlendirilmiştir. Grup P'de enjeksiyon öncesinde OAB=98±12, KTA=82±15, SpO2=99.56, enjeksiyon sonrasında ise OAB=105±14, KTA=86±16, SpO2=99.83 olarak tespit edilmiştir. Grup L'de enjeksiyon öncesinde KTA=87±13, SpO2 =99.71, enjeksiyon sonrasında KTA=89±14 ve SpO2=99.84 olarak bulunmuştur. Grup P de; enjeksiyon başlangıcı ve enjeksiyon sonu verileri karşılaştırıldığında, OAB, KTA ve SpO2 değerleri enjeksiyon sonunda daha yüksektir. Grup L'de ise enjeksiyon başlangıcı ve enjeksiyon sonu verileri karşılaştırıldığında ise enjeksiyon sonunda KTA ve SpO2 değerleri yüksek olup istatistiksel olarak anlamlıdır. Her iki grup karşılaştırıldığında; enjeksiyon başlangıcında OAB ve KTA değerleri Grup L'de yüksek ve anlamlıdır.Anahtar kelimeler: Propofol, propofol lipuro, enjeksiyon ağrısı

Propofol is frequently used and popular drug for general anesthesia induction and for sedation in ICU. Propofol is a short acting, intravenously administered hypnotic drug which has minimal hepatic and renal side effects and prefered for ambulatory anesthesia. The most important advers effects of propofol that limits its usage for general anesthesia and sedation are pain on intravenous injection and hemodynamic side effect. In our study we aimed to compare propofol and propofol lipuro for pain on intravenous injection and hemodynamic side effects at subanesthetic dose.After approval of Kocaeli University Medical Faculty ethic committee 150 ASA I-II patients of age 18-60 years undergoing for elective surgery with general anesthesia included to this study. The patients were divided to two groups: Group P (propofol), group L (propofol lipuro). Group P (75 patients) received 2 ml of propofol %1, Group L (75 patients) received 2 ml of propofol lipuro administered by an infusion pump (B. Braun Melsungen AG / Germany) at 1 ml/sec rate. Pain on injection was compared between group P and group L using VRS (Verbal Rating Scale). In Group P all of the patients experienced pain on injection. In Group L 17 patients (%22,7) had no pain. In Group P, 44 patients (%58,7) and in Group L 20 patients (%26,7) experienced severe pain. The number of patients who did not feel pain was significiantly higher in Group L. The number of patients who experienced severe pain was significiantly higher in Group P.Mean arteriel pressure (MAP), heart rate (HR), and periferic oxygen saturation (SpO2) was evaluated in both groups before and after injection. In Group P before injection: MAP=98±12, HR=82±15, SpO2=99.56, after injection: MAP=105±14, HR=86±16, SpO2=99.83. In Group L before injection: HR=87±13, SpO2 =99.71, after injection: HR=89±14 ve SpO2=99.84. In Group P, MAP, SpO2 and HR values were higher after injection. In Group L, HR and SpO2 values were significiantly higher after injection. This was statistically significant. When both groups are compared MAP and HR values are higher in Group L at the beginning of injection.Key words: Propofol, propofol lipuro, pain on injection