İnflamatuar bağırsak hastalığı: Ekstraintestinal manifestasyonları, komplikasyonları ve HLA B27 birlikteliği

Abstract

Giriş: İnflamatuvar bağırsak hastalığı (İBH) çok sayıda ekstraintestinal manifestasyon (EİM) ile birliktelik gösterebilir. EİM kimi zaman hastalığın ilk bulgusu ya da sağlık kuruluşlarına ilk müracaat sebebiyken, kimi zaman da altta yatan intestinal patolojiden daha büyük ölçüde morbidite nedeni olabilir.Amaç: Bu çalışmada İBH tanılı hastalarda, barsak dışı tutulumun varlığı ve komplikasyonlar ile bunlara ya da hastalığın seyrine etki edebilecek faktörlerin değerlendirilmesi amaçlandı.Nisan 2009 itibarıyla üniversitemiz İBH polikliniğinden takipli 92 ülseratif kolit (ÜK) ve 64 Crohn hastası (CH) olmak üzere toplam 156 hasta (13 CH ve 8 ÜK olgusu yeni tanı) değerlendirmeye alındı. Ancak çeşitli gerekçelerle kontrollerine düzenli olarak gelmeyen, tetkik ve konsültasyonlarını yaptırmayan 45 hasta çalışma dışı bırakıldı (15 CH ve 30 ÜK). Hastaların tümünün yazılı onamı vardı. Etik kurul izni Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi yerel komitesinden alındı. Hastalar EİM düşündüren değişiklikler tespit edildiğinde konunun uzmanları ile değerlendirildi.Hastalar: Ortalama yaşı 40 (14-64) olan 61 ÜK (E/K: 35/26) ve 33 (18?60) olan 50 CH (E/K: 22/28) tanılı hastanın hastalık yaşları ortalama 5 yıldı. ÜK hastalarının 33'ü yaygın, 23' ü sol kolon ve 5'i de distal tutuluma sahipti. CH olanların 15'i ileal, 6'sı kolonik ve 29'u ileokolonik tutulumlu idi. Bu hastaların 33'ü nonstriktüran-nonpenetran (B1), 4'ü striktüran (B2), 13'ü penetran-fistülizan (B3) hastalık nedeniyle takip edilmekteydi.Sonuç: İBH tanılı 44 erkek, 37 kadın 81 (%73,0) hastada majör EİM saptanırken, hastalarda eklem ve hepatobiliyer bulgular en sık görülenlerdi (%33,3 ve %31,8). Cilt ve göz tutulumu ise sırasıyla %22.5 ve %15.3 idi. Hastaların 54'ünde (%48,6) en az bir majör EİM vardı. Anemi ve osteoporoz da eklendiğinde sadece 6 (%5,6) hastada majör EİM ve komplikasyon tespit edilmedi. İBH olan 9 hastada HLA B27 pozitif olarak tespit edilirken, pozitif hastaların tamamı majör EİM olan hastalardı.Son söz olarak, ÜK ve CH sadece sindirim kanalına özgü olmayan, beraberinde barsak dışı tutulumları da olabilen sistemik hastalıklardır. Bu nedenle anamnez ve fizik muayene yokluğunda bile İBH tanılı hastalarda majör EİM ve komplikasyonların araştırılması mutlaka yapılmalıdır.

Introduction: IBD may exhibit many extra-intestinal manifestations (EIM). While EIM may sometimes be the initial sign or the complaint in patients seeking for medical attention, it sometimes may lead to more serious morbidities than the underlying intestinal disorder.Aim: At this study to assess extra-intestinal involvement and complications and also the factors that may influence these and the course of the diseases in patients with IBD.Patients: By April 2009, a total of 156 patients, 92 patients with Ulcerative Colitis (UC) and 64 patients with Crohn?s Disease (CD) (newly diagnosed 13 patients with CD and 8 patients with UC), who had medical file recordings in our IBD outpatient clinic were enrolled in the study. But 45 patients (15 patients with CD and 30 patients with UC) were excluded from the study as they did not complete theirconsultations, diagnostic studies or come to follow-up visits.Method: Written informed consent forms were obtained from all patients. Ethics committee approval was given by the local committee of Kocaeli University Medical Faculty. When EIM was detected, patients were consulted to the specialist of the relevant department. Int his study, features as anemia, osteoporosis and nephrolithiasis which are considered as complications of IBD and HLA B27 seropositiviy were also investigated besides major EIM (skin, eye, joint and hepatobiliary).Results: Sixty one U.C patients (M/F ratio: 35/26) with a median age of 40 (14-64) and 50 CD patients (M/F ratio: 22/28) with a median age of 33 (18-60) were included in the study. Mean duration of the disease was 5 years. Of the patients with UC 33, 23 and 5 patients had extensive, left colon and distal involvement, respectively. Of the patients with CD 15, 6 and 29 patients had ileal, colonic and ileocolonic involvement, respectively. 33 of these patients had non-stricturing non-penetratingdisease (B1), 4 had stricturing disease (B2) and 13 had penetrating and fistulizing (B3) disease.Major EIM was detected in 81 (44 male, 37 female) patients(73,0%), among these joint (33.3%) and hepatobiliary (31.8%) involvement were more common than skin(22.5%) and eye involvement (15.3%). Skin involvement was significantly higher in patients with CD in the active period of the disease.At least one major EIM (skin, eye, joint and hepatobiliary) was present in 54 (48,6%) patients. When anemia and osteoporosis were also included only 6 (5.6%) patients had no major EIM and complication. There was no correlation between the site of intestinal involvement and EIM. Hepatobiliary findings were detected in 35 (21 UC and 14 CD) of all 110 patients (31.8%).Primary Sclerosing Cholangitis (PSC), non-alcoholic steatohepatitis (NASH), hepatomegaly and cholelithiasis were seen in 1.6%, 23%, 3.3% and 13.1% of patients with UC respectively. In CD (NASH), hepatomegaly and cholelithiasis were seen in 26.5%, 10% and 6% of patients respectively.HLA B27 positivity was found in 9 patients with IBD, all of whom had major EIM.Conclusion: UC and CD are systemic diseases not only limited to intestinal tractus but also with extra-intestinal involvement. Therefore, even in the absence symptoms and complaints, search for EIM and major complications should be made in patients with IBD.