Tip 2 diyabetes mellitus nedeniyle uzun süreli ağızdan medikal tedavi ihtiyacı olan hastaların medikal tedaviye bağlılık düzeylerinin değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışmada Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Değirmendere Aile Hekimliği Polikliniğine başvuran, Tip 2 Diyabetes Mellitus nedeniyle uzun süreli ağızdan medikal tedavi ihtiyacı olan hastaların medikal tedaviye bağlılık düzeylerine etki edebilecek faktörlerin değerlendirilmesi ve verilen eğitimin tedaviye bağlılığa etkisinin araştırılması amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Çalışmaya Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Değirmendere Aile Hekimliği Polikliniğine başvuran en az bir yıldır Tip 2 Diyabetes Mellitus tanısı ile takip edilen ve oral ajanlar ile tedavi edilmekte olan 50 hasta alındı. Katılımcılara sosyodemografik özellikler ve medikal tedaviye bağlılıkta etkili olabilecek faktörleri içeren bir anket, hastaların kognitif fonksiyonlarını değerlendirmek amacı ile Mini-Cog testi ile tedaviye bağlılığı değerlendirmek üzere Türkçe Modifiye Morisky ölçeği uygulandı. Hastaların laboratuar verileri ile birlikte tansiyon, bel çevresi, boy ve kiloları ölçülerek kaydedildi. Katılımcıların tamamına araştırmacı tarafından tedaviye bağlılık ile ilgili bir eğitim görüşmesi yapıldı ve yazılı eğitim materyali verildi. Bu girişimden dört ay sonra katılımcılara tedaviye bağlılık durumunu ölçmek amacı ile Türkçe Modifiye Morisky ölçeği tekrar uygulandı.Bulgular: Çalışmamıza katılanların %46'sı almakta oldukları medikal tedavilerine bağlı idi. Tedaviye bağlılığın erkeklerde anlamlı düzeyde fazla olduğu saptandı. Çalışmamızda sorguladığımız tedaviye bağlılığa olumsuz yönde etki eden faktörlerden yakın görme engeli, prospektüs okumama, ilaçların yan etkisi, tedaviden beklentinin olmaması, hekimin hastayı hastalık-ilaçlar hakkında bilgilendirmemesi, hekimle iyi iletişim kuramama, hekimle geçirilen sürenin kısıtlılığı, kognitif fonksiyonların azalmış olması istatistiksel olarak anlamlıydı. Hastalara verilen eğitimle tedaviye bağlılıklarında anlamlı düzeyde artış oldu. Glikozile hemoglobin, açlık kan şekeri, sistolik kan basıncı, diyastolik kan basıncı, yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL) ve vücut kitle indeksi verilerinin de eğitim ve medikal tedavi düzenlemesinden dört ay sonra anlamlı ölçüde düzeldiği saptandı.Sonuç: Çalışmamızın da gösterdiği gibi tedaviye bağlılığın artırılmasının sağlık hedeflerine erişimi kolaylaştırdığı aşikardır. Tedaviye bağlılığı artırmak için ulusal düzeyde kampanyalar başlatılmalı, hekimlere kurslar düzenlenmeli, sağlık sisteminin negatif etkileri en aza indirgenmeli, hastalara hastalıkları, ilaçları ve bu konunun önemini vurgulayan eğitimler verilmelidir.

Aim: The aim of this study was to characterize the adherence and medication management barriers for adults with type 2 diabetes mellitus and to evaluate the effects of educational intervention on the levels of adherence.Methods: This study was carried out with 50 Type 2 diabetic patients, taking oral antidiabetics at least for one year, at the Kocaeli University Değirmendere Family Medicine outpatient clinic. Data were collected via face to face interview with questionnaires featuring sociodemographic characteristics, medication taking behaviors, Mini-Cog scale, ant the Turkish version of Modified Morisky scale. The laboratory data as fasting blood glucose, HbA1c, and lipid profile were obtained from the university network system. Patients? antropometric measurements and arterial blood pressure were recorded by the researcher. An individual face to face counselling session about medication, diseases and adherence was performed and a written brochure was given to all patients. Four months after the first encounter Turkish Modified Morisky Scale was reapplied via phone interview.Results: This study has shown that the 46% of the participants? were adhered to their medical treatment. Hypermetropia, not reading prospectus, adverse effects of medicine, not believing in therapy, not being informed about their diseases and medicines, bad communication skills of their physicians, limited time for visits, and cognitive disfunction were significantly associated with lower adherence rates. After the educational interview there was a significant increase at patients? adherence to their therapy. The clinical results such as glycosylated hemoglobin, fasting blood glucose, high density lipoprotein, sistolic and diastolic blood pressure, and body mass index were significantly get better after four months of first interview.Conclusion: This study has shown that improvement of adherence is related with desired outcomes. Our recommendations to improve adherence are; arranging national campaigns about adherence, training physicians, minimalizing the negative effects of health system, educating patients about their diseases and medications.