Çocuk ve ergenlerde senkop yinelemesinin öngördürücüleri ve tilt testinin bu süreçteki değeri

Abstract

AMAÇ: Senkop, çocuklarda sık görülen ve farklı nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilen ani bilinç ve tonus kaybının ardından kendiliğinden iyileşme ile karşımıza çıkan bir klinik tablodur. Her yaş grubunda görülmekle birlikte özellikle adölesan dönemde ve 50 yaş üstünde sıklığı artmaktadır. Vazovagal senkop, benign olmakla birlikte yineleme riski olması nedeniyle daha da önem kazanmaktadır. Çocuk ve ergenlerde vazovagal senkopun yineleme riskini öngören kesin ölçütler halen bulunmamakta ve tilt testi sonuçlarının senkop yinelemesini öngörmedeki önemi belirsizliğini korumaktadır. Bu çalışma pediatrik hastalarda senkop yinelemesine atfedilen risk faktörlerini analiz etmek ve TT' nin bu sürecteki değerini belirlemek amacıyla düzenlenmiştir.GEREÇ VE YÖNTEM: Çalışma kapsamına Kocaeli Üniversitesi Pediatrik Kardiyoloji Ünitesi'nde daha önce bayılma nedeniyle başvuran ve senkop nedeni açıklanamayan veya vazovagal senkop düşünülerek tilt testi yapılmış, 8-18 yaş arası 150 çocuk ve ergen hasta dahil edilmiştir. Hastaların dosya kayıtları retrospektif olarak değerlendirilirken aynı zamanda hastalarla yeniden görüşülerek kayıtlar güncellendi. Hastalar tilt testi pozitif ve negatif olarak 2 ayrı gruba ve yinelemeye zemin oluşturacak faktörleri analiz etmek için yineleme olan ve yineleme olmayan şeklinde gruplara ayrıldı. Hastaların özellikle senkop atak öyküleri çok ayrıntılı olarak sorgulandı, EKG parametrelerinden QT, QTc, ve QT dispersiyonu, P dalga süreleri ve dispersiyonu irdelendi. Tilt testinın sonucu, yanıt tipi, evresi ve test esnasındaki senkop zamanı karşılaştırıldı. Tüm bu özelliklerin senkop yinelemesi ile olan ilişkisi araştırıldı.BULGULAR: Çalışma kapsamına alınan 150 hastanın (100 kız, 50 erkek) yaşları 8-18 yıl arasında değişmekte olup yaş ortalamaları 12,4±3,1 yıl idi. Takip süresi ortalaması 23,4±14 ay olup başvurudaki ortalama senkop sayısı 3,8±4,7 idi.Yaş, TT öncesi senkop atak sayısı ve semptom süresindeki farklılıklar, testin pozitif veya negatif sonuçlanması üzerinde herhangi bir fark yaratmamıştır.Tilt testi sonucu ne olrsa olsun yineleme olan ve olmayanlar arasında cinsiyet dağılımı benzer bulunmuştur (p=0,8). Senkop nedeni açıklanamayan ya da vazovagal senkop düşünülerek tilt testi yapılan 150 hastanın 97'sinde (%65) tilt testi pozitif bulunmuştur. En fazla mikst tipte pozitif yanıt gözlenmiştir (%49). Yineleme ile cinsiyet arasında ilişki bulunmazken sigara içme (p=0,043), eşlik eden fakat senkop nedeni olabileceği kabul edilmeyen kalp hastalığının bulunması (p=0,019) ve ailede senkop öyküsünün bulunması arasında (p=0,001) istatistiksel olarak anlamlılık bulunmuştur. Testin ilk 20 dakikası içinde senkop görülenlerde anlamlı olarak senkop yinelemesinin daha fazla olduğu gözlendi (p=0,012). Yinelemesi olan ve olmayan gruplar arasında QT, QTc, QTc dispersiyonu, P dalga ve P dalga dispersiyonu, tilt testi sonucu, yanıt tipi ve evresi ve bakımından farklılık bulunmadı. Tilt testi yapılana kadar tum hastalarda senkop sayısı ortalama 3,86±4,75 iken tilt testı yapıldıktan sonra senkop sayısı ortalama 0,73±0,44 olarak bulundu. Aradakı farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptandı (p <0,001). Dörtten fazla senkop ile başvuranlarda yineleme oranının (%52,4), 3 ve 3'ten az senkop ile başvuranlara oranla daha fazla olduğu gözlendi (p=0,000).TARTIŞMA: Sonuç olarak senkop yineleme riskini öngören en önemli parametrenin başvuru anına kadar olan önceki senkop ataklarının sayısı ve testin ilk 20 dakikası içinde senkop yaşanması olduğu görülmüştür. Tilt testi sonucunun yineleme süreci üzerine etkili olmadığı belirlenmiş ancak ilginç olarak tilt testinden sonra atak sayısının azaldığının saptanmış olması nedeniyle tedavi edici yönünün de olduğu düşünülmüştür. Özellikle atak sayısı fazla olan hastalarda yineleme riskinin daha fazla olduğu düşünülerek hasta eğitimine ve günlük yaşamda alınabilecek koruyucu önlemlere daha fazla vurgu yapılmalı ve bu hastalarda gerekirse ilaç tedavisine başlanabileceği akılda tutulmalıdır.Anahtar kelimeler: Çocuklar, vazovagal senkop, tilt testi, yineleme

AIM: Syncope is a clinical case that appears frequently in children and emerges depending on some different reasons. After blackout of consciousness and tonus, it recovers spontaneously. Although it may occur in every age-group, it appears especially in adolescent period and over 50 years. Vasovagal syncope becomes more important due to the fact that it has risk of repetition though it is benign. There are still no certain criteria for vasovagal syncope in children and adolescences. Previous studies have showed head-up tilt test is an appropriate method that can be used for diagnosis of vasovagal syncope in children. However, head-up tilt test results remain uncertain in order to predict syncope repetition. This study has been prepared to analyze risk factors imputed syncope repetition in pediatric patients and determine the value of head-up tilt test in this process.MATERIAL AND METHOD: Studying scope comprises 150 child and adolescence (8-15 years old) patients who previously enter to Kocaeli University Pediatric Cardiology Unit with a complain of faint and their syncope reason couldn't be clarified, or tilt test carried out by being thought vasovagal syncope. Patients' file records have been evaluated retrospectively and records have been updated by talking with patients again. Patients' tilt test is separated into two groups as (+) and (-). In order to analyze the factors that form basis to repetition, repetition is also separated in to two groups as (+) and (-). Patients' especially syncope attack stories have been questioned in detailed, from ECG parameters QT, QTc, and QT dispersion, P wave durations and dispersion have been examined. The result of tilt test, response type, its phase and syncope time during test have been compared. The relation between all these properties and syncope repetition has been sought.RESULTS