Çok düşük doğum ağırlıklı erkendoğan bebeklerin nörogelişimsel durumları

Abstract

GİRİŞ ve AMAÇYaşayan erkendoğan bebek sayısının artması ve giderek daha küçük gebelik haftası olan bebeklerin yaşam şansı bulması ile bu bebeklerde ağır ve hafif nörolojik sorunlar önem kazanmıştır. Bu çocukların, diğer çocuklara göre daha ayrıntılı sağlık ve gelişim izlemleri tanının erken konulup tedavi ve yönlendirmelerinin zamanında sağlanabilmesi için gerekmektedir. Çalışmamızda ÇDDA olan erkendoğan bebeklerin, 4-6 yaşlarda bilişsel, hareket, duygusal ve davranış alanındaki gelişimlerinin değerlendirilmesi, SHB, minör nörolojik bozukluk, öğrenme güçlüğü, dil gelişimi, DEHB gibi özgül sorunlarının sıklığının saptanması, bilişsel ve nöromotor durumlarının birbiriyle ilişkisinin incelenmesi, bu sorunlarla ilişkili etmenlerin araştırılması ve sonuçların literatür bilgileriyle karşılaştırılması amaçlanmıştır.YÖNTEMBu çalışma Kocaeli Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi YYBS'de Nisan 2004 ve Ocak 2007 tarihleri arasında izlenmiş, ÇDDA olan 70 erkendoğan çocukta yapılmıştır. Bu çalışmada çocuklardan 68'ine Touwen'ın ayrıntılı nörolojik muayenesi yapıldı, 64'ü ?Stanford-Binet Zeka Testi? ve ?Peabody Resim ve Kelime Testi? ile, 65'i ?Güçler ve Güçlükler Anketi? ve ?Vineland Uyum Ölçeği? ile değerlendirilebildi. Bebeklerin dosya ve çıkış özetleri çeşitli etmenler yönünden incelendi.BULGULARÇalışmaya alınan 70 bebeğin 41'i (%58,6) erkek, 29'u (%41,4) kızdı. Ortalama gebelik yaşı 30,5±2,1 (24-35) hafta, ortalama doğum ağırlığı 1190,3±225,6 (670-500) gramdı. Yetmiş olgunun 3'ü (%4,4) SHB tanısı ile izleniyordu. Muayene edilen diğer 65 çocuğa SHB tanısı konmadı. Touwen'ın ayrıntılı nörolojik muayenesi ile çocukların 28'i (%41,2) normal olarak değerlendirildi, 35 (%51,5) olguya BMNB, 2 (%2,9) olguya KMNB tanısı kondu. Çalışmamızda olgularımızın IQ puanı ortalama 90,1±10,9 bulundu. Olguların %60'ında DEHB, %53,8'inde duygusal sorun, %33,8'inde davranış sorunu, %30,8'inde akran ilişkilerinde sorun tespit ettik. Olguların iletişim becerileri alanında ortalama 14,9±10,6 ay, günlük yaşam becerileri alanında ortalama 10,6±8,6 ay, sosyal beceri alanında ortalama 10,7±11,5 ay ve hareket becerisi alanında ise ortalama 6,3±10,2 ay geriliği olduğu görüldü. BMNB tanısı alan 35 çocuğun bilişsel gelişim ve nöropsikiyatrik bulguları nörolojik muayenesi normal olan 28 çocuk ile karşılaştırıldığında, BMNB'u olan çocuklarda anlamlı olarak ortalama IQ puanı (87,8±10,5;95,0±5,6) daha düşüktü, DEHB (%76,5; %37) daha fazlaydı ve hareket alanında daha fazla gerilik (-8,3±10,0; -1,7±6,7) vardı, Apgar skorları daha düşüktü, yatış süreleri daha uzundu (45,8±21,8; 35,1±18,2) ve bu çocuklar daha fazla klinik sepsis (%73,5; %25) ve kültür pozitif sepsis (%47,1; %10,7) tanısı almıştı.SONUÇAileleri ve hekimleri tarafından normal olarak değerlendirilen çocukların büyük bir kısmında, bilişsel işlevlerde, dil gelişiminde, davranış ve duygusal alanlarda ve nöromotor davranışta değişik derecelerde sorunlar tespit edilmiştir. Normal olarak gözüken bu çocukların hafif nörolojik bozukluklar açısından yüksek riskli olduklarının bilinmesi ve bu kapsamda izlemlerinin yapılması bu çocukların ileri eğitim alma, iş sahibi olma, yaşamlarını bağımsız olarak sürdürme olasılıklarını arttıracaktır.Anahtar kelimelerErkendoğan, ÇDDA, nörogelişim, minör nörolojik bozukluk

Introduction and aimThe major and minor neurodevelopmental morbidities among premature infants become an important issue because of the increase in the number of surviving premature newborns, especially in the smaller gestational age group. The health and developmental monitoring of these children for early diagnosis and proper treatment is therefore very important. The aim of this study was to examine the cognitive, neuromotor, emotional and behavioral outcomes and to determine the rate of cerebral palsy, minor neurological dysfunction, learning difficulties, language problems and attention deficit/hyperactivity disorder of the premature newborns at 4-6 years of age born with very low birth weight, to investigate the relationship between neuromotor and neurocognitive development and the risk factors associated with these developmental problems and compare the outcomes with the literature.MethodThe present study was conducted in 70 very low birth weight children born during april 2004 and june 2007 in Kocaeli University School of Medicine and followed at the neonatal intensive care unit of the same University. The neuromotor status of 68 children were evaluated according to Touwen examination, 64 children were assessed using Stanford-Binet and Peabody Picture Vocabulary Test, 65 children using Strength and Difficulties Questionnaire and Vineland Adaptive Behavior Scale. The hospital records of the children were scanned for various risk factors.ResultsFortyone (%58,6) of these children were boys, 29 (%41,4) were girls. The mean gestational age and birth weight were 30,5±2,1 weeks and 1190,3±225,6 g. Three cases were already diagnosed and followed as CP. The remaining 65 children did not meet the criteria for CP. According to Touwen examination 28 (%41,2) children were considered as normal, 35 (%51,5) had simple minor neurological dysfunction, 2 (%2,9) had complex minor neurological dysfunction. The mean IQ score was 90,1±10,9. The rate of attention deficit/hyperactivity disorder, behavioral problems and emotional problems were %60, %33,8 and %53,8. The children were diagnosed as having a lag for behavior skills as -14,9±10,6 month for conducting, -10,6±8,6 month for daily activities, -10,7±11,5 month for social competence and -6,3±10,2 month for motor behavior. The cognitive and neuropsychological results of the 35 children with minor neurological dysfunction and 28 children with normal neuromotor status were compared. The children with minor neurological dysfunction had significanly lower mean IQ score (87,8±10,5;95,0±5,6), more attention deficit/hyperactivity disorder (%76,5; %37) and more lag for motor behavior (-8,3±10,0; -1,7±6,7 month). Their Apgar score were significantly lower, hosipitalization period longer (45,8±21,8; 35,1±18,2) and the diagnosis rate of clinical (%73,5; %25) and culture proven sepsis (%47,1; %10,7) was higher.ConclusionMajority of the children who were considered as normal by their families and physicians had cognitive impairment, language, behavior/emotional and neuromotor problems in various degrees. It is important to be aware that these appearently normal children are at high risk for minor neurological dysfunction and had to be followed and treated to have a chance to achieve advanced education, find a job and live their lives independently.Key WordsPrematurity, VLBW, neurodevelopment, minor neurological dysfunction