Elazığ`da yetişen beş Salvia L. türünün bazı fitokimyasal içeriklerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Lamiaceae familyasına ait Salvia L.'nin Elazığ'da yetişen beş türünün (Salvia russellii Bentham; Salvia multicaulis Vahl; Salvia palaestina Bentham; Salvia microstegia Boiss. & Bal. ve Salvia virgata Jacq.) fenolik bileşiklerini, antioksidan kapasitesini, yağ asidi kompozisyonunu, yağda çözünen vitaminlerini ve sterol içeriklerini belirlemektir. Çalışılan Salvia L. türlerinin flavanoid ve fenolik asit içeriklerinin kromatografik analizleri, PREVAIL C18 reversed-phase kolon (15x4.6mm, 5µm, USA) ile yapılmış antioksidan kapasite ise DPPH radikal indirgeme metodu ile belirlenmiştir. Araştırmada yağ asidi kompozisyonu analizi SHIMADZU GC 17 Ver. 3 gaz kromatografisi ile yapılırken çalışılan türlerin vitamin ve sterol içerikleri ise kolon olarak Supelcosil TM LC18 (250×4.6 mm, 5 μm, Sigma, USA)'in kullanıldığı HPLC ile belirlenmiştir. Araştırmanın fenolik içerik sonuçları incelendiği zaman araştırmadaki beş Salvia türünün de yüksek rutin içeriğine sahip olduğu görülmüştür (371,6±4,1-857,1±4,6 μg/g). Ayrıca S. virgata dışındaki çalışılan türlerin yüksek kateşin içeriğine (208,2±3,29-1207,8±5,2 μg/g) sahip oldukları belirlenmiştir. Ayrıca Salvia türlerinin vanilik asit (101,4±1,5-677,4±1,8 μg/g) ve rosmarinik asit (632,6±2,2-2528,6±4,7 μg/g) içeriklerinin yüksek olduğu bulunmuştur. DPPH radikal indirgeme sonuçlarının % 38,5±,6 ile % 61,1±,6 arasında olduğu görülmektedir. Araştırma sonuçlarına göre palmitik asit (C16:0) çalışılan Salvia türlerinin başlıca doymuş yağ asidi olarak bulunurken palmitoelik asit (C16:1), oleik asit (C18:1 n9), linoleik asit (C18:2 n6) ve α-linoleikasit (C18:3 n3) ise başlıca doymamış yağ asidi olarak belirlenmiştir. Ayrıca çalışmada genel olarak lipitte çözünen vitamin içeriklerinin düşük olduğu ancak türlerin daha yüksek ergosterol ve β-sitosterol içeriklerine sahip oldukları bulunmuştur.Anahtar Kelimeler: Fenolik Bileşikler, Radikal İndirgeme, Salvia, Sterol, Yağ Asidi, Yağda Çözünen Vitaminler

The aim of present study is to determine phenolic compounds, antioxidant capacity, fatty acids compositions, lipite-soluble vitamins and sterol contents five speices( S. russellii Bentham; S. multicaulis Vahl; S. palaestina Bentham; S. microstegia Boiss. & Bal. ve S. virgata Jacq.) of Salvia grown in Elazığ. Chromatographic analysis of flavonoid and phenolic acids of studied Salvia species done by using PREVAIL C18 reversed-phase colon (15x4.6mm, 5µm, USA). Also, antioxidant capacity was determined DPPH radical scavenging method. In the study, analysis of fatty acid compositions of species were done by using SHIMADZU GC 17 Ver. 3 and lipite-soluble vitamine and sterol contents were determined by using HPLC [Supelcosil TM LC18 (250×4.6 mm, 5 μm, Sigma, USA)]. It was found that five Salvia species have high rutin content (371,6±4,1-857,1±4,6 μg/g). Also, studied Salvia species except for S. virgata have high catechin content (208,2±3,2-1207,8±5,2 μg/g). Furthermore, vanilic acid (101,4±1,5-677,4±1,8 μg/g) and rosmarinic acid (632,6±2,27-2528,6±4,7 μg/g) contents of Salvia species were found high. It was seen that DPPH radical scavenging results of study are between % 38,5±0,6 and % 61,1±0,68. On the other hand, palmitic acid (C16:0) was found as major saturated fatty acid while palmitoelic acid (C16:1), oleic acid (C18:1 n9), linoleic acid (C18:2 n6) and α-linoleic acid (C18:3 n3) were major unsaturated fatty acids. Additionally, species have low lipite-soluble vitamin content. But Salvia species high ergosterol and β-sitosterol content. Key words: Fatty acids, Lipite-soluble vitamins, Phenolic compounds, Radical scavenging, Salvia, Sterol