Prematür adrenarşlı kız olguların başlangıç özellikleri ve polikistik over sendromu ve/veya insülin direnci geliştirme risklerinin değerlendirilmesi

Abstract

Giriş ve Amaç: Prematür adrenarş; kız çocuklarında 8, erkek çocuklarında 9 yaşından önce başlayan pubik kıllanmadır. Çalışmamızın amacı; Prematür adrenarş tanısı alan hastaların başvurudaki antropometrik ölçümlerinin, hormonal parametrelerinin incelenmesi, metabolik sendrom bileşenleri (hipertansiyon, obezite, insülin direnci, hiperlipidemi), adet düzensizliği, hirsutizm, polikistik over sendromu açısından irdelenmesi ve ayırıcı tanıda geç başlangıçlı konjenital adrenal hiperplazi tanısı alan olguların tespitidir.Gereç ve Yöntem: Çalışmaya prematür adrenarş ön tanısı ile izleme alınmış 101 kız çocuk alındı ve poliklinik dosyaları incelendi. Boy, kilo, Tanner evre, kemik yaşı, doğumla ilgili özellikleri, aile özellikleri, hormonal parametreleri, kan yağları, glukoz ve insülin değerlerikaydedildi. Tanı sonrası 10 yaşı geçen 47 olgunun fizik muayenesi, boy, kilo, tansiyon, karınçevresi ölçümü ve hirsutizm skorlaması yapıldı. Lipid düzeyi, şeker ve insüline bakıldı.Şeker yükleme testi yapıldı. Olguların DHEA-S, total testosteron, 17-OHP, AS, FSH, LH, E2 düzeyleri çalışıldı. PKOS açısından pelvik ultrasonografisi yapıldı. Bulgular: DHEA-S düzeyine göre idiopatik, tipik ve abartılı adrenarş olarak sınıflandırılan grublar arasında kemik yaşı ileriliği, insülin direnç/duyarlılık parametreleri, kan yağları, açısından fark izlenmemiştir. VKI SDS'sine göre olgular normal, fazla kilolu ve obez olarak gruplandırılıp; insülin direnç/duyarlılık parametreleri, lipit parametreleri, adrenal androgen düzeyleri ve kemik yaşı ileriliği açısından karşılaştırıldığında gruplar arasında anlamlı fark izlenmedi. İnsülin direnci saptanan olgularda; bazal androjen ortalamaları, kemik yaşı ileriliğive kan yağları açısından insülün direnci olmayan olgulardan farklılık izlenmedi. Olguların %9,4'ü SGA olarak tanımlandı. ACTH uyarı testi sonucunda dört olgu (%3,96) geç başlangıçlı KAH tanısı aldı.10 yaşını geçen olguların yeniden değerlendirilmesinde; VKI SDS 'ine göre fazla kilolu ve obez olan grubta insülin direnci sıklığı anlamlı olacak şekilde artmış bulundu. İnsülin direnci olan olgularda PKOS, hirsutizm, hipertansiyon ve dislipidemi insülin direnci olmayan gruptan farklı değildi. PKOS tanılı olgularda insülin direnci, obezite, hipertansiyon, dislipidemi açısından PKOS tanısı olmayan olgulardan fark saptanmazken, hirsutizm PKOS 'lu olgularda 84anlamlı olarak yüksekti. SGA doğum öyküsü ile obezite gelişimi, PKOS ve hirsutizm arasında anlamlı ilişki saptanmadı. İlk başvuruda DHEA-S değerine göre abartılı adrenarş olarak değerlendirilen ve sonradan değerlendirilmeye alınan olgularda, insülin direnci, PKOS, hirsutizm ve obezite gelişimi açısından anlamlı fark saptanmadı.Sonuç: Prematür adrenarş benign bir durum olup tedavisi gerekmemektedir. Ancak prematüradrenarşlı hastalarda çeşitli sistemik androjenik etkiler izlenebilmekte, PKOS, metabolik sendrom, tip 2 diyabet gibi sorunlara zemin oluşturabileceği için yakın izlemi gereken bir klinik tablodur. Çalışmamızda prematür adrenarş olgularının uzun vadeli izleminde metabolik sendromun bir veya birden fazla bileşeninde risk artışı olduğu görülmüştür.Anahtar Kelimeler: Prematür adrenarş, insülin direnci, polikistik over sendromu, metabolik sendrom

Introduction and Aim: Premature adrenarche is defined as the appearance of pubic hair, before eight years of age in girls, and nine years of age in boys. The aim of this study is to evaluate the anthropometric measures and hormonal values of patients at referral, investigate existence of metabolic syndrome components (obesity, hypertension, insulin resistance, hyperlipidemia), irregular mensturation, hirsutism, polycystic ovary syndrome and also to identify patients with late onset congenital adrenal hyperplasia in the differential diagnosis.Matherials and method: 101 girls with premature adrenarche were included in the study and their clinical records were examined. Height, weight, Tanner staging, bone age, birth and family history, lipid profile, hormonal parameters, glucose and insulin were recorded. Physical examination records, weight, height, blood pressure, abdominal circumference measurements and hirsutism scoring were obtained in 47 previously diagnosed patients who were recently older than 10 years. Besides, samples for lipid profile, glucose, insulin, DHEAS, total testosterone, 17-OHP, AS, FSH, LH and E2 levels were obtainded. Oral glucose tolerance test and pelvic ultrasound for PCOS were obtainedResults: No significant difference were found in the parameters of bone age advancement, insulin resistance/ sensitivity and lipid profiles between the groups of idiopathic, typical and exaggerated premature adrenarche groups, classified according to basal DHEAS levels. There were also no significant differences in parameters of insulin resistance/ sensitivity, lipid profiles, adrenal androgen levels and bone age advancement between overweight and obese groups which are classified according to BMI SDS. Between insulin resistance cases and others, there were not any statistically significant difference in terms of basal androgen levels, bone age advancement and lipid profiles. 9,4% of patients were defined as SGA. Late onset CAH were detected in 3,96% of patients by means of ACTH stimulation tests. Reevaluation of previosly diagnosed patients who were recently older than 10 years revealed that insulin resistance was almost significantly higher in cases classified as obese according to BMI SDS.Cases with insulin resistance did not differed significantly from others in terms of PCOS, hirsutism, hypertension and hyperlipidemia. Insulin resistance, obesity, hypertension and 86dyslipidemia existance were not significantly different in PCOS group but hirsutism were found significantly higher in this group. SGA birth made no significant difference in obesity, PCOS and hirsutism development. In patients with exaggerated premature adrenarche group which were defined according to DHEA-S levels at referral, there were no significant difference in terms of insulin resistance, PCOS, hirsutism and obesity development.Conclusion: Premature adrenarche is a benign condition that needn't to be treated. However close monitoring is essential since it inclines susceptibility to systemic androgenic effects which can lead to PCOS, metabolic syndrome and diabetes type 2. Our study revealed that, in long term follow up of patients with premature adrenarche, there are risk increases in more than one component of metabolic syndrome.Key Words: Premature adrenarche, insulin resistance, polycystic ovary syndrome, metabolic syndrome.