Kocaeli ilinde çalışan tıpta uzmanlık öğrencilerinin mesleksel sağlık durumları ve örgütsel stres düzeylerinin değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı, Kocaeli ilinde görev yapan tıpta uzmanlık öğrencilerinin mesleki sağlık durumlarını incelemek, yaşadıkları iş kazaları, gündüz aşırı uykululuğu ve örgütsel stres seviyelerini belirlemek ve ilişkili faktörleri saptamaktır.Gereç ve Yöntem: Kesitsel tipte araştırma tekniği kullanılmıştır. Örnek seçilmemiş olup ildeki tüm tıpta uzmanlık öğrencilerine (N=350) ulaşılması hedeflenmiştir. Evrenin %83 (n=289)'ü çalışmaya katılmıştır. Hazırlanan soru formu asistanlarla uygulanmış, çalışma koşulları, iş yerindeki tehlikeler ile karşılaşma sıklıkları, yaşadığı iş kazaları, mesleki sağlık durumları, tehlikelere yönelik alınması gereken önlemlerin mevcudiyeti sorgulanmıştır. Epworth Uykululuk Ölçeği (EUÖ) ile uykululuk durumu, Doetinchem Örgütsel Stres Anketi (VOS-D) ile stres kaynaklarının düzeyleri ölçülmüştür. Kesici delici alet yaralanması (KDAY), gündüz aşırı uykululuğu (GAU), iş ilişkili trafik kazaları (İİTK) ve stres düzeylerini etkileyen faktörler incelenmiştir.Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 28,7±2,4 yıl, uyku süresi ortalaması 6,4±1,0 saat, ayda nöbet sayısı ortalaması 6,0±3,5, haftalık çalışma saati ortalaması 67,6±23,7, kesintisiz çalışma süresi (saat) ortalaması 28,6±9,5 olarak saptanmıştır. Asistan hekimler arasında hasta veya hasta yakını tarafından sözlü şiddete maruz kalma sıklığı %69,6, KDAY sıklığı %55,7, İİTK sıklığı %9,7, GAU sıklığı %25,6 olarak tespit edilmiştir. Katılımcıların özellikle VOS-D'nin aşırı iş yükü ve iş yerinden ayrılamama ölçeklerine ait puanları yüksek olup sırasıyla 3,87 ve 3,17 olarak bulunmuştur.Çok değişkenli analiz sonucunda asistan hekimlerde KDAY ile EUÖ puanı, çalıştığı bilim dalı, haftada 65 saatten fazla çalışma ve sağlık yakınmalarının düzeyi arasında ilişkili olduğu bulunmuştur (Nagelkerke R2: 0,40). Sonuç: İş yeri sağlık biriminin etkin bir biçimde kullanılması sağlanmalıdır. Asistan hekimlerin çalışma ortam ve koşulları gözden geçirilmeli ve mesleki sağlık sorunları çözülmelidir.Anahtar Kelimeler: Asistan hekim, iş kazası, örgütsel stres, gündüz aşırı uykululuğu

Objective: The aim of this study is to examine the occupational health status of the enrolled resident physicians working in Kocaeli province, to determine occupational accidents, daytime extreme sleepiness and organizational stress levels and to determine the related factors.Material and Method: In this study cross-sectional research technique was used. The sample is not selected and it is aimed to reach all the residents (N = 350). 83% (n = 289) of the universe participated in the study. The prepared questionnaire was applied to resident physicians interview that working conditions, frequency of encounter with the workplace hazards, occupational accidents, occupational health conditions and the precautions to be taken for the hazards were asked. The level of sleepiness was measured with Epworth Sleepiness Scale (ESS) and the level of stress was measured with Doetinchem Organizational Stress Questionnaire (VOS-D). Factors affecting needlestick injuries (NSI), sleepiness, work related traffic accidents (WRTA) and stress levels were investigated.Results: The mean age of participants was 28.7 ± 2.4 years, the mean duration of sleep was 6.4 ± 1.0 hours, the number of seizures per month was 6.0 ± 3.5, the weekly working hours average was 67.6 ± 23.7, and the average duration of uninterrupted work (hours) was 28,6 ± 9,5. The prevelance of verbal violence exposure by the patient or their relatives among residents was found to be 69.6%, the frequency of NSI was found to be 55.7%, the frequency of WRTA was found to be 9.7%, and the frequency of daytime sleepiness was found to be 25.6%. Among the subscales of VOS-D, the scores of overload and inability to leave work scales' score were high, 3.87 and 3.17, respectively.According to result of multivariate analysis; NSI among residents were found to be associated with the ESP score, discipline, more than 65 hours of work a week and the presence of health complaints (Nagelkerke R2; 0,40).Conclusion: Effective use of the workplace health unit should be ensured. `Working environment and conditions of resident physicians should be considered` and occupational health problems should be solved.Key words: Resident physician, work accident, organizational stress, daytime extreme sleepiness