Kronik viral hepatit c tedavisinde kullanılan direkt etkili antiviral ajanların etkinliğinin farklı hasta gruplarında incelenmesi

Abstract

Giriş: Kronik viral hepatit C (KVHC) tüm dünyada 180 milyon kişiyi etkileyen, tedavi edilmediğinde önemli sağlık sorunlarına yol açan ve ölüme neden olan önemli bir enfeksiyondur. Son yıllarda kronik hepatit C tedavisinde yaşanan gelişmeler ile tedavi başarısı %90'ların üzerine çıkmıştır. Dünya'da birçok ülkede kullanıma giren bu DAA ajanlar ülkemizde de 07.10.2016 tarihli Sağlık Uygulama Tebliği ile geri ödeme kapsamına alınmış ve kullanılmaya başlanmıştır. Biz de çalışmamızda Gastroenteroloji polikliniğimizde takip ettiğimiz kronik viral hepatit C hastalarımızda tedavi öncesi, tedavi süreci ve tedavi sonrası 12. hafta verilerini değerlendirerek bu ilaçların ne derece etkin olduklarını araştırmak istedik. Gereç ve Yöntem: Çalışmamıza Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi İç Hastalıkları Gastroenteroloji Polikliniği'nde, 2005-2018 yılları arasında tanı almış ve takiplerinde DAA ajanlardan biri verilmiş olan 83 hasta dahil edildi. Hastaların verileri retrospektif olarak incelendi ve tedavi bitimi sonrası SVR12 yanıtları değerlendirildi. Bulgular: Çalışmaya alınan hastaların %43,4'ü (36/83) erkek, %27,7'si (23/83) sirotik, %18,1'i (15/83) tedavi deneyimli, %18,1'i (15/83) hemodiyalize girmekte idi, %2,4'ünde (2/83) karaciğer nakli öyküsü mevcuttu; 48'ine sofosbuvir, 35'ine paritaprevir / ritonavir / ombitasvir + dasabuvir içeren tedavi kombinasyonları verilmişti. Hastaların 76'sında tedavi sonu verileri değerlendirildi ve bunların tamamında tedavi sonu yanıt alındığı görüldü. Tedavi sonrası 12. Haftada HCV RNA düzeylerine bakıldığında %98,6 (70/71) oranında SVR12 yanıtı elde edildiği görüldü. Relaps görülen 1 hasta PrOD tedavisi verilmiş, sirozu olmayan ve diyalize giren hastaydı. Hastaların SOF/ PrOD tedavisi alanları arasında ve yine sirotik/non sirotik, tedavi deneyimli/tedavi naif, diyalize giren/girmeyen, kadın/erkek gibi alt grupları arasında SVR12 oranlarında anlamlı farklılık gözlenmedi. Sonuç: Kronik hepatit C tedavisinde SVR, viral kürü gösteren en önemli faktörlerden biridir. Ülkemizde kullanıma giren sofosbuvir ve paritaprevir/ritonavir/ombitasvir + dasabuvir kombinasyonları SVR'ye ulaşmada çok etkin olan tedavilerdir. Anahtar kelimeler: Kronik viral hepatit C, DAA ajan, Sofosbuvir, PrOD

Introduction: Chronic viral hepatitis C (CVHC) is an important infection that affects 180 million people all over the world, leading to significant health problems and causing to death when not to treated. In recent years, the success rate of treatment in chronic hepatitis C has increased over 90% through advances in treatment of CVHC. These DAA agents, which have been used in many countries around the world, have been included in the scope of repayment with the Health Implementation Communiqué dated 07.10.2016 in our country and started being used. In our study, we aimed to investigate the effectiveness of these drugs in our chronic viral hepatitis C patients who were followed in our Gastroenterology outpatient clinic by evaluating the data before, during and 12th week after the treatment. Material and Method: 83 patients who were diagnosed between 2005-2018 in Kocaeli University Medical Faculty Hospital Internal Diseases Gastroenterology Outpatient Clinic and who were given one of DAA agents during their follow up were included in our study. The data of the patients were analyzed retrospectively and the viral responses at the 12th week after the end of the treatment were evaluated. Results: Of the patients included in the study, 43.4% (36/83) were male, 27.7% (23/83) were cirrhotic, 18.1% (15/83) treatment experienced, 18.1% (15/83) were undergoing hemodialysis, 2.4% (2/83) had a history of liver transplantation, 48 of them were given sofosbuvir, and 35 were treated with paritaprevir/ritonavir/ombitasvir + dasabuvir. End-of-treatment data were evaluated in 76 of the patients and it's observed that all of them had end-of-treatment response. According to their HCV RNA levels at 12th week after treatment, SVR12 response was observed in 98.6% (70/71). One patient who had relapse was treated with PrOD, had no cirrhosis and was undergoing dialysis. No significant difference was observed in the SVR12 ratios between SOF and PrOD patients and the subgroups of patients even in cirrhotic or non-cirrhotic, treatment experienced or treatment naive, receiving or nonreceiving dialysis treatment and female or male. Conclusion: In the treatment of chronic hepatitis C, SVR is one of the most important factors showing viral cure. The use of sofosbuvir and paritaprevir / ritonavir / ombitasvir + dasabuvir combinations in our country are very effective in achieving SVR. Keywords: Chronic viral hepatitis C, DAA agents, Sofosbuvir, PrOD