Sklerodermalı hastalarda D vitamini eksikliğinin sıklığı ve rodnan cilt skoru ile ilişkisi

Abstract

Giriş: Skleroderma; cildin ve iç organların yaygın fibrozisi ile karakterize, nadir görülen kronik bir hastalıktır. D vitamininin majör doğal kaynağı ciltteki sentezdir. Sklerodermada ciltteki fibrozis nedeni ile D vitamini eksikliği olabilmektedir. Modifiye Rodnan Cilt Skoru (MRCS) skleroderma için yaygın kullanılan bir skorlama sistemi olup, cilt değişiminin derecesini ve ciddiyetini klinik palpasyon ile semi-kantitatif tahmin eder. Amacımız, sklerodermalı hastalarda D vitamini eksikliğinin sıklığını belirlemek ve bunun ciltteki fibrozis derecesi ile ilişkisini araştırmaktır. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya 2004-2019 yılları ve Mayıs-Ağustos ayları arasında kontrole gelen, Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Romatoloji bilimdalı tarafından takip edilen, 18 yaş üzeri 59 skleroderma (%88 kadın) ve 52 romatoid artritli (%73 kadın) hasta dahil edildi. Çalışma restrospektif, grup kontrollü olarak yapıldı. Hastaların demografik ve laboratuar verileri kaydedildi. Sklerodermalı hastaların Modifiye Rodnan Cilt Skor (MRCS)'ları ölçülüp kaydedildi.Bulgular: Sklerodermalı hastaların yaş ortalamaları 55±11.5, RA'lı hastaların ise 52.2±12.1 yıl olarak saptandı (p=0.212). Sklerodermalı hastalar (%76.3) ile RA'lı hastalar (%78.8) arasında serum D vitamini yetersizliği ve eksikliği açısından anlamlı fark bulunmadı (p=0.923). Sklerodermada klinik sınıflamaya göre bakıldığında difüz kutanöz skleroderma (dcSSc) (%79.3) ve lokalize kutanöz sklerodermalılar (lcSSc) (%73.3) arasında da serum D vitamini yetersizliği ve eksikliği açısından anlamlı fark tespit edilmedi (p=0.815). MRCS ortalamaları karşılaştırıldığında dcSSc'li hastalarda MRCS skoru lcSSc'li hastalardan anlamlı olarak daha yüksek bulundu (p=0.005). MRCS'nin sistemik tutulumlardan sadece akciğer tutulumu olan hastalarda daha yüksek olduğu görüldü (p=0.024). Sklerodermalı hastalarda MRCS ile D vitamini düşüklüğü arasında anlamlı ilişki bulunmadı (r=-0.021; p=0.877). Sklerodermalı hastalarda D vitamini düşüklüğünün demografik verilere göre sıklığına bakıldığında koyu ten renkli hastalarda D vitamini düşüklüğü anlamlı olarak daha yüksek bulundu (p=0.035). Sklerodermalı hastalarda pulmoner arteryal hipertansiyon (p=0.016) ve kalp tutulumu (p=0.037) olanlarda serum D vitamini seviyelerinin düşük olduğu saptandı.Sonuç: Sklerodermada D vitamini eksikliğinin MRCS ile ilişkisi yeterince aydınlatılamamıştır. Bizim çalışmamızda sklerodermalı hastalarda MRCS ile D vitamini düşüklüğü arasında anlamlı ilişki bulunmadı. Ancak hasta sayısının az olması ve sklerodermanın nadir görülen bir hastalık olması nedeni ile MRCS ile D vitamini eksikliği ilişkisinin araştırılması için çok merkezli ve daha geniş örneklem büyüklüğüne sahip çalışmalarla desteklenmesi uygun olacaktır. Anahtar Kelimeler: Skleroderma, Romatoid artrit, D vitamini, Modifiye Rodnan Cilt Skoru

Introduction: Scleroderma is a rare chronic disease characterized by diffuse fibrosis of the skin and internal organs. The major natural source of vitamin D is synthesis in the skin. Vitamin D deficiency may be present in scleroderma due to skin fibrosis. The Modified Rodnan Skin Score (MRSS) is a widely used scoring system for scleroderma and predicts the degree and severity of skin changes by semi-quantitative clinical palpation. Our aim is to determine the frequency of vitamin D deficiency in patients with scleroderma and to investigate its relationship with the degree of skin fibrosis.Materials and Methods: 59 patients with scleroderma (88% female) and 52 rheumatoid arthritis (73% female) over 18 years of age followed by Kocaeli University Medical Faculty Hospital Rheumatology Department, who were examined between 2004-2019 and between May-August, were included in the study. The study was performed retrospectively and group controlled. Demographic and laboratory data of the patients were recorded. Modified Rodnan Skin Scores (MRSS) of scleroderma patients were measured and recorded. Results: The mean age of patients with scleroderma was 55 ± 11.5 years and 52.2 ± 12.1 years for RA patients (p=0.212). There was no significant difference between patients with scleroderma (76.3%) and patients with RA (78.8%) in terms of vitamin D insufficiency and deficiency (p = 0.923). When scleroderma patients were evaluated according to clinical classification, no significant difference was found between diffuse cutaneous scleroderma (dcSSc) (79.3%) and localized cutaneous scleroderma (lcSSc) (73.3%) in terms of serum vitamin D insufficiency and deficiency (p=0.815). When the mean MRSS was compared, the MRSS score was significantly higher in patients with dcSSc than patients with lcSSc (p= 0.005). MRSS was found to be higher in patients with lung involvement than the other systemic involvement (p= 0.024). No significant relationship was found between MRSS and hypovitaminosis D in patients with scleroderma (r=-0.021; p=0.877). When the frequency of hypovitaminosis D in scleroderma patients was examined according to demographic data, the decrease in vitamin D was found to be significantly higher in the patients with dark skin color (p= 0.035). Serum vitamin D levels were found to be low in patients with scleroderma who had pulmonary arterial hypertension (p= 0.016) and heart involvement (p= 0.037).Conclusion: The relationship between vitamin D deficiency and MRSS in scleroderma has not been elucidated. In our study, no significant relationship was found between MRCS and vitamin D low in patients with scleroderma. However, because of the small number of patients and scleroderma is a rare disease, in order to investigate the relationship between MRSS and vitamin D deficiency, it would be appropriate to support multicentre studies with larger sample sizes.Key Words: Scleroderma, Rheumatoid arthritis, Vitamin D, Modified Rodnan skin score