Demir eksikliği anemisi ve kanama öyküsü olan hastalarda demir eksikliğinin trombosit fonksiyon bozukluğuna etkisi

Abstract

Amaç: DEA dünyada en sık görülen nutrisyonel anemidir. DEA çoğunlukla besinle ilişkili yetersiz demir alımına bağlı olsa da premenopozal kadınlarda demir eksikliğinin en sık sebebi menstrüel kan kaybıdır. Demir hemoglobine ek olarak myoglobin, sitokrom, katalaz, peroksidaz gibi bazı protein ve enzimlerde bulunur. Trombositler demir bağlayıcı enzimatik sistemler içerir, bu nedenle demir eksikliği durumunda trombositlerin yapısında veya fonksiyonunda değişiklikler gözlenebilir. Bu çalışmanın amacı, DEA ve kanama öyküsü olan hastaların kanama parametreleri ve trombosit fonksiyonlarının değerlendirilmesini; demir destek tedavisi ardından trombosit fonksiyonları ve kanama bulgularının değişimini ve demir tedavisinin bu değişimlere etkisini araştırmaktır.Gereç ve Yöntem: Çalışmamıza, Kocaeli Üniversitesi Hastanesi Ocak 2019 - Temmuz 2019 tarihleri arasında Dahiliye polikliniklerine başvuran, 18 yaş üzeri, kanama öyküsü olan ve tetkiklerinde DSÖ'ne göre DEA saptanan 35 hasta dahil edildi. Sağlıklı kontrol grubu olarak aynı cinsiyet ve benzer yaş dağılımına sahip 25 kişi çalışmaya alındı. Kollajen/Epinefrin ve Kollajen/ADP testlerinin verileri ‟PFA-100ˮ yöntemi kullanılarak elde edildi. Kollajen, ADP, epinefrin ve ristostetin ile uyarılan trombosit kümeleşmeleri ve ristostetin kofaktör `CHRONO-LOG` agregometresi kullanılarak optik bir yöntemle belirlendi. Bulgular: Hasta grubunda Kollajen/Epinefrin (p<0,001) ve Kollajen/ADP (p:0,002) ile ortalama kapanma sürelerinin kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde uzamış olduğunu saptandı. Tedavi sonrasında Kollajen/Epinefrin (p:0,003) ve Kollajen/ADP (p<0,001)'nin anlamlı oranda kısaldığını saptandı. Tedavi öncesi hasta grubunda ve kontrol grubunda Ristostetin kofaktör karşılaştırmasında anlamlı düzeyde fark görülmedi (p:0,113). Ancak tedavi sonrasında anlamlı düzeyde artış gözlendi (p:0,006). Kollajen, ADP, epinefrin ve ristostetin ile uyarılan trombosit kümeleşmelerinde, hasta grubunda agonistlerin her biri ile istatistiksel olarak anlamlı oranda düşüklük saptandı (p<0,001). Tedavi sonrasında sadece ristostetin (p:0,038) ile uyarılan kümeleşmede istatistiksel olarak anlamlı artış saptandı. Menoraji öyküsü olan DEA'lı hastalarda tedavi sonrası 20 hastada (%64,51) kanama miktarında azalma saptandı ancak bu klinik yanıt ile laboratuar testleri arasında korelasyon bulunmadı. Sonuçlar: DEA'lı hastalarda trombosit fonksiyonlarında bozukluklar tespit edilmiştir. Bu durumun demir eksikliğinin artışına sebep olacak menorajiyi artırabileceği düşünülmektedir. Kanama öyküsü olan ve demir eksikliği anemisi ile başvuran hastalarda kanama diyatezleri açısından ileri tetkik etmeden önce demir yerine koyma tedavisinin planlanmasının uygun olacağı düşünülmüştür. Demir tedavisi sonrası kanama öyküsü düzelmeyen hastaların kanama diyatezleri açısından ileri tetkiklerinin yapılmasının sağlık harcamalarının azaltılması konusunda katkı sağlayacağı sonucuna varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Demir eksikliği anemisi; kanama diyatezi; trombosit fonksiyon bozukluğu; trombosit fonksiyon testleri

Objective: IDA is the most common nutritional anemia in the world. Although IDA is mostly due to insufficient iron intake associated with food, the most common cause of iron deficiency in premenopausal women is menstrual blood loss. In addition to hemoglobin; iron is found in certain proteins and enzymes such as myoglobin, cytochrome, catalase, peroxidase. Platelets contain iron-binding enzymatic systems, so changes in the structure or function of platelets may be observed in the situation of iron deficiency. The aim of this study is to investigate the bleeding parameters and platelet functions in patients that have history of IDA and hemorrhage and is to investigation changes in the platelet function and bleeding findings after iron supplementation and the effect of iron therapy on these changes.Materials and Methods: 35 patients who were admitted to the internal medicine outpatient clinics of Kocaeli University Hospital between January 2019 and July 2019, who had a history of bleeding and who had a history of bleeding according to WHO were found to be included in the study. Twenty-five healthy persons with the same gender and similar age distribution were included in the study. The data of Collagen / Epinephrine and Collagen / ADP tests were obtained using ` PFA-100 ˮ method. Platelet aggregations induced by collagen, ADP, epinephrine and ristostetine and ristostetine cofactor were determined by an optical method using `CHRONO-LOG` aggregometer.Results: Collagen / Epinephrine (p <0.001) and Collagen / ADP (p: 0.002) mean duration of closure was significantly prolonged in the patient group compared to the control group. After treatment, Collagen / Epinephrine (p: 0.003) and Collagen / ADP (p <0.001) were significantly shortened. There was no significant difference in the comparison of ristostetine cofactor in the patient group and control group before treatment (p: 0.113). However, a significant increase was observed after the treatment (p: 0.006). Platelet aggregation induced by collagen, ADP, epinephrine and ristostetin was significantly lower with each of agonist in the patient group (p <0.001). There was a statistically significant increase in clustering induced by ristostetin (p: 0.038) after iron therapy. In patients with a history of menorrhagia; there was a decrease in the amount of bleeding in 20 patients (64.51%) after iron therapy, but there was no correlation between this clinical response and laboratory tests.Conclusions: Impaired platelet function was found in patients with DEA. It is thought that this situation may increase menorrhagia, which causes an increase in iron deficiency. In patients with a history of hemorrhage and iron deficiency anemia, it is considered appropriate to plan iron replacement therapy before further investigation for bleeding diathesis. It was concluded that performing further investigations in terms of bleeding diathesis in patients whose hemorrhage history did not improve after iron treatment would contribute to the reduction of health expenditures.Keywords: Iron deficiency anemia; bleeding diathesis; platelet dysfunction; platelet function tests