11 eylül sonrası Amerikan sinemasında öteki`nin sunumu

Abstract

1890'lı yıllardan sonra çekilmeye başlanan ilk sessiz filmlerden günümüze kadar sinemanın ekonomik, sosyal, kültürel ve ideolojik bir enstrüman konumunda olduğu görülür. ?Yedi Peçelinin Dansı? (1893), ?Fatıma Dansları? (1896) ve ?Arap? (1897) gibi kısa filmlerle başlayan ilk `oriental' klişeler ve kurgular özellikle de sinemanın ideolojik bir aygıt/güç olarak kullanılmasına tanıklık etmektedir.Amerikan Sineması olarak da bilinen Hollywood, farklı stereotip temsillerinin sıkça tasvir edildiği bir platform olup her dönemde kendi öteki'sini oluşturan/kurgulayan ve tanımlayan bir endüstriyi ifade etmektedir. 1990'lı yıllardan sonra Amerikan sinemasında öteki sunumunun Araplar/Müslümanlar üzerine yoğunlaşıldığını ele alan bu çalışmada, 11 Eylül 2001 sonrası ABD'de yaşanan olaylardan esinlenerek yapılan filmlerdeki ?öteki? sunumlarının incelenmesi amaçlanmış ve ?öteki? kavramından hareketle `Doğulu/Arap/Müslüman' tasvirinin Oryantalizm düşüncesiyle bağlantısı açıklanmaya çalışılmıştır.11 Eylül sonrası (9/11) ?Terörle Savaş? iklimi, Hollywood'un politik-gerilim filmleri aracılığıyla yeni bir kültürel dolaşımı da beraberinde getirmesinden hareketle, The Kingdom (2007) ve The Hurt Locker (2008) politik-gerilim filmlerinde bu dolaşımın yansımaları değerlendirilmiştir. İncelenen bu filmlerde `Doğulu/müslüman/onlar' imgeleri ile `Batılı/kahraman/biz' karşıtlığını içeren imgeler, Söylem Analizi Yöntemine göre çözümlemeye alınmıştır. Çözümleme neticesinde gerek film diyaloglarının ve görüntünün ideolojik boyutunun, gerekse karakter betimlemeleri ve mekân tasvirlerinin ?öteki? sunumunda büyük rol oynadığı gözlenmiştir. Oryantalist söylemdeki klişelerin, örnekleme alınan film yapımlarına açık ya da örtük bir biçimde eklemlendiğine, doğu kurgusunun ve doğulu tiplemelerin ?tehdit ve düşman? metaforlarıyla desteklendiğine ulaşılmıştır.

From the first silent movie produced in 1890 until today, it can be seen that the cinema is in a economical, social, cultural and ideologic position. Especially the first oriental stereotypes and construtctions which started with short movies like ? The Dance of The Seven Veils? (1893), ?Fatima Dances? (1896), and ?Arab? (1897) show that cinema has been used as an ideological instrument.Hollywood, which is known as American cinema, is a platform which described different stereotype representative, represents an industry that constructs ifself new. After 1990, in this study which deals with the concentration of the American cinema upon arabia/moslems, the research of other presentations that where made in movies about what happened after the 11th september 2001 in the USA was targeted and and from the fact of `the others` it was tried to explain the connection between `easts/arabs/moslems` and oriental thinking.After the 11th September (9/11) from the fact that `war agains terror` brought a new cultural circulation through Hoolywoods political-action movies, the representation of this circulation of political-action movies like The Kingdom (2007) and The Hurt Locker (2008) was evaluated. In this film, which have been analized, public opinion of ?East/Arab/Muslim? and controversal public opinions like ?Western/Hero/We?, were solved according to the statement analysis. The solution results showed that, both the ideolohic dimension of movie dialogs and image, and for character describtion and locality portration played a big role in ?other? reprensentation. It was found that the stereotypes in the oryantalist statement, where open or closed for the construction of the sample movies, it was seen that eastern types and eastern construction was supportet by ?threat and enemy? metaphors.