Sınıf öğretmenlerinin mesleki gelişimine ilişkin isteklilik düzeyleri

Abstract

YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZÜ SINIF ÖĞRETMENLERİNİN MESLEKİ GELİŞİME İLİŞKİN İSTEKLİLİK DÜZEYLERİ Gfilbeyaz KAÇAN Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Haziran, 2000 Danışman: Doç. Dr. Mehmet ŞİŞMAN Bu araştırma, sınıf öğretmenlerinin mesleki gelişime ilişkin isteklilik düzeylerini tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada; sınıf öğretmenlerinin mesleki gelişim yönünde sarfettikleri çaba, mesleki gelişme çabasının, cinsiyet, medeni durum, hizmet yılı, mezun olunan okul, mesleği seçme nedeni, görev yeri değiştirme sıklığı, hizmet içi eğitim kurslarına başvurma ve katılma gibi faktörlere göre değişiklik gösterip göstermediğini, sınıf öğretmenlerinin kendilerini geliştirmek için hangi konularda hizmet içi eğitim almak istedikleri, sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre mesleki gelişim yönündeki engeller ve sınıf öğretmenlerinin hizmet içi eğitimi ne şekilde istedikleri araştırılmıştır. Araştırma, 1 999-2000 öğretim yılında, Eskişehir İli merkez resmi ilköğretim okullarıyla sınırlı tutulmuştur. Tarama modelindeki araştırmada araştırmacı tarafından geliştirilen `İlköğretim Smıf Öğretmenlerinin Mesleki Gelişim İsteklilik Düzeylerini Belirleme Anketi`, 220 öğretmene uygulanmış, 154 anket geri dönmüştür. Anketle toplanan verilerin çözümlenmesinde SPSS 7.0 for Windows paket programı kullanılarak, frekans, yüzde, aritmetik ortalama, standart sapma hesaplamaları yapılmış, ikili küme karşılaştırmalannda t testi, ikiden çok küme karşılaştirmalarmda tek yönlü varyans analizi, gruplar arası farklılığı bulmada LSD testi kullanılmış olup, istatistiksel çözümlemelerin anlamlılık düzeyi 0.05 olarak alınmıştır. Araştırma sonucunda aşağıdaki bulgulara ulaşılmıştır:uı 1. Sınıf öğretmenlerinin büyük bir çoğunluğu mesleki gelişimleri için bireysel olarak çaba harcamaktadırlar. 2. Sınıf öğretmenlerinin mesleki gelişimleri için bireysel olarak sarfettikleri çaba hizmet yılı, mezun olunan okul, hizmet içi eğitime başvurma ve katılmaya göre değişmektedir. 21 yıl ve üzeri hizmet yılı olan öğretmenler, İlköğretmen Okulu mezunu öğretmenler ve hizmet içi eğitime 4 kez ve üzeri başvuran ve katılan öğretmenler diğerlerine göre mesleki gelişim için daha çok çaba harcamaktadırlar. 3. Sınıf öğretmenleri en önemli mesleki gelişme engelleri olarak maddi sorunları, ders yükünün ve sımf mevcudunun çokluğunu, siyasal ve politik baskılan ilk 3 sıraya koyarken, mesleki gelişme yönündeki engellerden mesleki gelişmenin önemine inanmamayı, kitap satma, dergi parası toplama ve eğitime katkı payı toplama gibi ekstra işleri ve okul iklimini 9., 10., 1 1. sırada mesleki gelişme yönündeki en önemsiz engeller olarak görmüşlerdir. 4. Sınıf öğretmenlerinin önemli bir bölümünün öncelikli olarak; bireysel farklılıklara göre öğretim yapma (%49.4), öğrenciyi güdüleme (%44.2), öğrenciyi tanıma (%47.4), disiplin (%48.1), insan ilişkileri (%44.8), iletişim (%42.9), güzel ve etkili konuşma (%47.4), zamanı etkin kullanma (%42.9), çağdaş öğretim yöntem ve teknikleri, (%50.6) öğrenme güçlüğü gösteren çocukların eğitimi (%42.9), üstün ve geri zekalı çocukların eğitimi (%41.6), özel öğretim yöntemlerinden Türkçe öğretimi (İlk okuma- yazma öğretimi) (%43.5) ile matematik öğretimi (%48.1) konularından ve öğretmenlerin kişilik özelliklerini geliştirici, uygun tutum ve davranışlar kazandmcı programlardan (%48.7) hizmet içi eğitim almak istemektedirler. 5. Sınıf öğretmenlerinin önemli bir bölümü (%37.0) okullarında görevlendirilecek eğitim damşmanlanndan hizmet içi eğitimi almak istemektedirler.

IV THE ABSTRACT OF POSTGRADUATE THESIS THE LEVEL OF TENDENCY OF PRIMARY SCHOOL TEACHERS IN RESPECT TO THE DEVELOPMENT OF PROFESSION Gülbeyaz KAÇAN Department of Educational Studies Osmangazi University The Institute of Social Sciences JUNE, 2000 Adviser: Associate Professor Mehmet ŞİŞMAN This research has done to determine the level of tendency of class teachers to professional development. In the research, the effort that class teachers show to development professionaly, if this effort changes according to the factors like gender, marital status, years of service, university that they are graduated, frequence of change of service location, reason of choosing this occupation, application and attending in professional courses on which branches the class teachers would like to have education to develop themselves, difficulties with professional development of class teachers in their opinion and how they would like to have professional education have been considered. The research has kept to be limited with I. stage of public primary schols in the center of Eskişehir in the educational year of 1999-2000. In the research of searching model, survey of `Determination of Level of Tendency to Professional Development of Primary Schools Teachers` has applied to 220 teachers and 154 of them are answered. In analysis of data obtained by survey, frequency, percentage, arithmetic mean, standard deviation calculations have been done by using SPSS 0.7 for Windows; t test has been used to compare two sets while one directional variance analysis has been being used to compare more than two sets; to find the difference of groups, LSD test has been used and the level of sensibility or statistical analiysis has been taken as 0.05. As a result of research, the followings have been obtained:1. A great deaf of class teachers are trying to develop their profession individually. 2. Individual effort of class teachers to develop professionally is changing according to years of service, university that teacher is graduated, application and attenting in professional courses. Teachers who are in service for 21 years or more, ones who are graduated from School of Primary Education Teachers and ones who have applied and attended in professional education 4 times or more are trying more to develop professionally comparing with the others. 3. While class teachers are considering financial problems, number of courses and students and political oppressions as difficulties to develop professionally in first 3 orders, they are considering unbelief in importance of professional development, selling books, collecting money to buy educational periodicals and supporting education, school conditions and some other difficulties as trivial difficulties in 9.,1 0. and 1 1. orders. 4. A considerable number of school teachers would like to have professional courses on education according to individual differences (49.4 %), motivation of student (44.2 %), discovering student (47.4 %), discipline (48.1 %), human relations (44.8 %), connection (42.9 %), good and affecting speech (47.4 %) time management (42.9 %), contemporary teaching methods and techniques (50.6 %), educationaly retired childrens education (42.9 %), education of mentally retired or superior children (41.6 %), Turkish teching (reading and writing skill) among special teaching methods (43.5 %) teaching of mathematics (48.1 %) and programs that improves personal features of techers and add to them proper attitude and behaviours (48.7 %). 5. Many of class teachers (37.0 %) would like to have professional courses from the advisers of education who are to be served in their schools.