Ortaöğretim okul yöneticilerinin etik ilkeleri uygulama ve etik ikilemleri çözümleme yeterliliği (Eskişehir il merkezi devlet liseleri örneği)

Abstract

ÖZET KIRANLI, Semra Yüksek Lisans, 2002 Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi ORTA ÖĞRETİM OKUL YÖNETİCİLERİNİN ETİK İLKELERİ UYGULAMA VE ETİK İKİLEMLERİ ÇÖZÜMLEME YETERLİLİĞİ (Eskişehir İl Merkezi Devlet Liseleri Örneği) Danışman: Doç. Dr. Mehmet ŞİŞMAN Bu çalışmanın amacı, Eskişehir ilinde, orta öğretim devlet liselerindeki yöneticilerin etik ilkeleri bilme, uygulama, etik ikilemleri çözebilme yeterliliğini ve bunlar arasındaki farklılıklarını tespit etmektir. Araştırmada, örnek olay yöntemi kullanılmıştır. Araştırmaya 17 genel lise ve 10 mesleki ve teknik lise yöneticisi katılmıştır. Yöneticilerden kendi etik ilkeleri ve etik yaklaşımları doğrultusunda, verilen örnek olaylara ilişkin etik ikilemlerin çözümüne ilişkin fikirlerini yazmaları istenmiştir. Araştırma verileri, betimsel ifadeler halinde yöneticilerin kendi görüşlerine dayalı olarak elde edilerek, cümle ve paragraf analiz yöntemi ile tablolara dönüştürülmüştür. Genel lise müdürleriyle mesleki ve teknik lise müdürlerinin cevaplan kıyaslanarak yorumlanmıştır. Bu araştırmada elde edilen bulgulara göre Eskişehir ilindeki lise yöneticilerinin; adalet etiği, değer etiği, meslek etiği ve eleştirel etik ilkeleri doğrultusunda etik ikilemleri çözümlemeye çalıştıkları tespiti yapılabilir. Okul yöneticilerinin zaman zaman da birey yaran ile toplumsal etik ilkelerin çatıştığı durumlarda uygulanması gereken etik ilkeleri bilmelerine rağmen, çok zorlandıklarında kişisel ilkeler doğrultusunda karar verdikleri söylenilebilir.

uı ABSTRACT A STUDY OF COMPETENCIES OF PUBLIC HIGH SCHOOL ADMINISTRATORS TO APPLY ETHICAL PRINCIPLES AND SOLVE ETHICAL DILEMMAS KIRANLI, Semra Master Thesis, 2002 Educational Administration, Supervision, Economics and Planning Advisor: Mehmet ŞİŞMAN, Associate Professor. This study aims to demonstrate the competency of the secondary state school administrators in Eskişehir, to have the knowledge about ethics, to apply it to resolve ethical dilemmas and differences in school administrator's ethical perspectives. In this study `Case Study` as a Qualitative Research Method is used. 17 high school and 14 professional high school administrators participated in this research. They were asked to give and write their opinions to solve ethical dilemmas in 14 cases, according to their own ethical principles and ethical philosophies. Data were collected as paragraphs giving the administrators' opinions. Then they were put into charts through sentence and paragraph analysing method. The data from two different school group administrators were compared and commented. It can be said from the findings of this research that high school administrators try to solve ethical dilemmas using the right approaches. When they find it too difficult to solve ethical dilemmas rising from the contradicting benefits and principles, they sometimes have a tendency to prefer their personal principles or benefits rather than what they know to be the right.