II. Meşrutiyet Dönemi parlamento seçimleri: 1908 - 1918

Abstract

Batı Demokrasilerinin vazgeçilmez koşullarının başında özgürlük, seçimler, siyasi partiler ve parlamento gelir. Türk Demokrasi Tarihinde ilk seçimler 1876 yılında yapılmıştır. Siyasi partilerin katılmadığı bu seçimler teorik ve uygulama açısından ilk olma özelliğinin dışında fazla bir özellik taşımaz. II. Meşrutiyet Dönemi seçimleri (1908-1914) ülkemizde demokrasi geleneğinin temelini oluşturmaları açısından önemli bir yere sahiptirler. II. Meşrutiyet Dönemde yapılan seçimler Osmanlı siyasi hayatında büyük değişikliklere neden olmuşlarıdır. Döneme damgasını vuran güç İttihat ve Terakki Cemiyetidir. Osmanlı Meşrutiyetinin başladığı tarih olan 1908 yılından bittiği kabul edilen 1918 yılına kadar üç genel seçim seksen dört ara seçim yapılmıştır. Yapılan seçimlerle oluşturulan parlamentolarda İttihat ve Terakki Cemiyeti ağırlıklı olarak temsil edilmiştir. Seçimlerde iki dereceli seçim sistemi uygulanmıştır. Sadece erkek nüfus oy kullanmıştır. Genel seçimlerin hepsine İttihat ve Terakki katılmış ve seçimleri kazanmıştır. 1908 ve 1912 seçimlerinde muhalif partilerin seçimlere katıldığı gözlenmiştir. II. Meşrutiyet Dönemi seçimlerinde liberal demokrasinin kaidelerinin hepsine uyulduğu söylenemez. Temsil hakkı Türkler dışındaki unsurlar açısında sürekli şikayet konusu olmuştur. Yine de bu dönemde yapılan seçimler Cumhuriyet Dönemine bir alt yapı oluşturmuştur.

Freedom, political parties and parliament are tehe inevitable conditions of Western democrasies. In the history of Turkish democracy, first elections were held in 1876. These elections had no any special feature but they were just the first elections in which theoretical applications were implemented and no political parties attended it. The elections of Second Constitutional Regime period 1908-1918 were the milestone in our country in terms of establishing the basis of democrary tradition. The elections which were held in the Second Constitional Regime caused fundemental changes in Ottoman Political life. CUP was the most influential power in that period. Two phased election system was implemented and male papulation only voted in the elections. CUP attended in all elections and got the power. Opposition Parties also attended the 1908 and 1912 elections. It can not be said that in the period of Second Constituonal Regime all the principles of liberal democrary were implemented. The right of representation was always the matter of complaint among the minorities but apart from Turks. However the elections held in that period established an infrastructure for the elections in Rebublic period.