Politik konjonktür dalgalanmaları çerçevesinde seçimlerin ekonomik göstergeler üzerindeki etkisi ve Türkiye uygulaması (1980-2006)

Abstract

Günümüzde, pek çok ülke ekonomisinde, seçim kaynaklı dalgalanmalaryaşanmaktadır. Literatürde bu dalgalanmalara politik konjonktür dalgalanmaları adıverilmektedir. Politik konjonktür dalgalanmaları, iktidardaki politikacıların oylarınımaksimize etmek ve yeniden seçilebilmek amacıyla, seçim öncesinde seçmenlerüzerindeki refah hissini arttırmak yoluyla ekonomiyi kendi çıkarları doğrultusundayönlendirmeleri; yani maniple etmeleri demektir.Yapılan bu çalışmada, politik aktörlerin ekonomiyi maniple etmek içinkullandıkları yöntemler, araçlar ve bu amaçla oluşturulan teoriler ve yapılanaraştırma ve incelemeler kronolojik bir literatür taraması şeklinde ele alınarakaçıklanmış ve Türkiye açısından durum; ekonometrik bir model kullanılarak, verilerve sonuçlar test edilerek değerlendirilmiştir.Oluşturulan ekonometrik modelde; Türkiye'de 1980-2006 arası dönemdeseçimlerin ekonomik göstergeler üzerinde politik konjonktür dalgalanmaları yaratıpyaratmadığı; gayri safi yurt içi hasıla, kamu kesimi nihai tüketim harcamaları,bankalararası faiz oranı, M1 ve enflasyon oranı gibi makroekonomik göstergelere aitveriler test edilerek; seçimlerin bu dönemde ekonomik göstergeler üzerinde yarattığıpolitik konjonktür dalgalanmalarının etkisinin sadece bankalararası faiz oranı veenflasyon oranı gibi parasal sektör göstergeleri üzerinde olduğu; reel sektörgöstergelerini ise doğrudan etkilemediği sonucuna ulaşılmıştır.

Today, in economies of many countries, cycles resulted from election areexist. In literature, these cycles are named as political business cycles. Politicalbusiness cycles mean, incumbent politicians stimulate, namely to manipulate theeconomy in the direction of their self-interests in order to maximize their votes andreelection goal via enhance voters? prosperity prior to election.In this study, methods, tools used by political agents to manipulate the economy andtheories formed for this aim and researches and studies made are explained deal withas a chronological literature hatching and using an econometric model, testing dataand results are evaluated in the case of Turkey.As a result, in Turkey 1980-2006 period, whether the elections created thepolitical business cycles on the economical indicators or not, tested by the data ofmacroeconomical indicators such as, GDP, government consumption expenditures,interbank interest rates, broad money and inflation rates are tested in the econometricmodel formed; elections which create political business cycles on economicalindicators just effect on monetary sector indicators such as, interbank interest ratesand inflation rates etc., but not directly effect real sector indicators.