Elazığ yöresinde bulunan Culicoides (Diptera:Ceratopogonidae) türleri üzerine araştırmalar

Abstract

Bu araştırma 1991 yılı nisan ayının birinci yarısından başlayıp, 1992 yılı ekim ayının sonuna kadar devam etmiştir. Culicoides türlerinin toplanması amacı ile her iki yılda da nisan-ekim ayları arasında Elazığ Merkez ile Keban, Baskil, Sivrice, Maden ve Kovancılar ilçelerinde belirlenen odaklara ayda bir kez periyodik olarak gidilmiştir. Culicoides' lerin yakalanmasında 125 Watt'lik cıva buharlı lamba ve balasttan oluşan ışık tuzakları kullanılmıştır. Bu tuzaklar hayvan barınaklarının içine, yakınma, ağaçlık alanlara veya sulak araziye yakın meskenlerin içine veya yakınına, güneşin batışına takriben yarım saat kala kurulmuş ve yaklaşık 2 saat sonra kaldırılmıştır. Deterjanlı su içinde toplanan sinekler cam kavanozlara alınarak laboratuvara getirilmiş, Culicoides' ler diğer sineklerden ayıklanıp çeşme suyunda birkaç kez yıkandıktan sonra, içerisinde %70'lik etil alkol bulunan kapaklı penisilin şişelerine aktarılmıştır. Her iki yılda toplam 21.641 adet Culicoides yakalanmış olup, bunlardan 42 değişik tür teşhis edilmiştir. Bu türler; C. nubeculosus (%1.14), C. puncticollis (%0.90), C. circumscriptus (%8.07), C. pulicaris (%0.80), C. punctatus (%5.83), C. newsteadi (%1.14), C. obsoletus (%0.12), C. simulator (%1.71), C. longipennis (%11.34), C.truncorum (%1.33), C. picturatus (%4.28), C. gejgelensis (%3.21), C. cataneii (%0.39), C. pictipennis (%0.55), C. submaritimus (%0.07), C. odibilis (%1.67), C. shaklawensis (%2.46), C. badooshensis (%0.17), C. semimaculatus (%0.01), C. subfascipennis (%0.11), C. vidourlensis (%2.15), C. cubitalis (%1.43), C. subneglectus (%2.45), C. indistinctus (%3.90), C. odiatus (%7.70), C. achrayi (%1.36), C. pallidicomis (%3.14), C. furcillatus (%1.04), C. parroti (%0.21), C. riouxi (%0.15), C. heliophilus (%1.18), C. kolymbiensis (%1.78), C. azerbajdzhanicus (%1.22), C.dzhafarovi (%11.50), C. pumilus (%11.35), C. vexans (%0.01), C. saevus (%3.00), C. sejfadinei (%0.32), C. tauricus (%0.52), C. slovacus (%0.01), C. ibericus (%0.05) ve C. schultzei gr. (%0.01)'dur. Bu türlerden sayıca en fazla olanlar C. dzhafarovi (2489), C. pumilus (2456) ve C. longipennis (2455)'tir. En az rastlanan türler ise C. semimaculatus ve C. schultzei gr. olup, bunlardan sadece birer adet yakalanmıştır. Ayrıca 43 adet (%0.20) Culicoides deforme olduğu için teşhis edilememiştir. Teşhis edilen türlerden C. semimaculatus, C. slovacus ve C. ibericus' un sadece dişi, C. schultzei gr.'un sadece erkek, geri kalan 38 türün ise hem dişi ve hem de erkek bireylerine rastlanmıştır. Culicoides' lere nisan ayında %0.33, mayıs ayında %2.93, haziran ayında %9.27, temmuz ayında %39.93, ağustos ayında %34.28, eylül ayında %8.95 ve ekim ayında ise %4.27 oranında rastlanmıştır. Araştırma merkezlerinden Baskil'de 37, Maden'de 36, Keban'da 35, Elazığ Merkez'de 34, Kovancılarda 32 ve Sivrice'de ise 29 değişik Culicoides türü belirlenmiştir. Elazığ yöresinde tespit edilen türlerden C. semimaculatus, C. subneglectus, C. riouxi, C. kolymbiensis, C. azerbajdzhanicus, C. sejfadinei ve C. slovacus' un Türkiye'deki varlığı ilk kez bu araştırma ile ortaya konmuştur. Bu türlerle birlikte Türkiye Culicoides faunasındaki tür sayısı 54'e ulaşmıştır.

This study was made between the years of the first pair of April 1991 and the end of October 1992. Culicoides species were collected from Elazığ City, Keban, Bas ki I, Sivrice, Maden and Kovancılar districts between April and October monthly for two years. The light traps consisting of 125 watts of mercury vapour lamp and ballast were used for the collection of Culicoides. Traps were placed in or nearby the animal pens and houses on or near the wet lands, half an hour before the sunset each time and they were kept for two hours. Samples were taken to the laboratory in the glass jar containing deterjenated water. After the separation from other flies Culicoides were washed with the tap water and transferred in 70 % alcohol. During the study, a total of 21641 Culicoides were collected and 42 different species identified. These species were C. nubeculosus (1.14%), C. puncticollis (0.90 %), C. circumscriptus (8.07 %), C. pulicaris (0.80 %), C. punctatus (5.83 %), C. newsteadi (1.14%), C. obsoletus (0.12%), C. simulator (1.71 %), C. longipennis (11.34%), C. truncorum (1.33%), C. picturatus (4.28 %), C. gejgelensis (3.21 %), C. cataneii (0.39 %), C. pictipennis (0.55 %), C. submaritimus (0.07 %), C. odibilis (1.67 %), C. shaklawensis (2.46 %), C. badooshensis (0.17 %), C. semimaculatus (0.01%), C. subfascipennis (0.1 1 %), C. vidouriensis (2.15%), C. cubitalis (1.43%), C. subneglectus (2.45 %), C. indistinctus (3.90%), C. odiatus (7.70%), C.achrayi (1.36%), C. pallidicomis (3.14%), C. furcillatus (1.04 %), C. parroti (0.21 %), C. rioux/ (0.15 %), C. heliophilus (1.18 %), C. kolymbiensis (1.78 %), C. azerbajdzhanicus (1.22 %), C. dzhafarovi (11.50 %), C. pumilus (11.35%), C. vexans (0.01 %), C. saevus (3.00%), C. sejfadinei (0.32 %), C. tauricus (0.52 %), C. slovacus (0.01 %), C. ibericus (0.05 %) and C. schultzei group (0.01 %). The most frequently encountured Culicoides species were C. dzhafarovi, C. pumilus and C. longipennis. The numbers of these species were 2489, 2456 and 2455 respectively. Only one flug out of 21 641 Culicoides were identified as C. semimaculatus and another as C. schultzei group. Fourty three samples could not be identified positively becouse of decomposition of Culicoides. Wheras in C. semimaculatus, C. slovacus and C. ibericus species all the members were female, in C. schultzei group, all the flies were male, in rest of 38 species, both sexes were represented. Culicoides species were found during Spring, Summer and Fall months. Specimens were determined in the rates of 0.33 % in April, 2.93 % in May, 9.27 % in June, 39.93 % in July, 34.28 % in August, 8.95 % in September and 4.27 % in October. The distribution of Culicoides species according to the collection centers were as fallows : In Baskil 37, in Maden 36, in Keban 35, in Elazığ City 34, in Kovancılar 32 and in Sivrice 29 species. In this study, the presence of C. semimaculatus, C. subneglectus, C. riouxi, C. kolymbiensis, C. azerbajdzhanicus, C. sejfadinei and C. siovacus species were determined for the first time in Turkey. The numbers of Culicoides in Turkey including the previously recorded ones, have reached a total of 54 species.