Elazığ yöresinde yaygın olarak kullanılan yemlerin bakteri ve mantar bakımından hijyenik durumu üzerine bir araştırma

Abstract

?8 5. ÖZET Bu araştırma, Elazığ yöresinde üretim yeri, depo ve yemliklerden alınan 204 adet yem hammaddesi ile 148 adet karma yemin, `üretim-depolama- yedirme` zinciri içerisinde, bakteri ve mantar florasını tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Üretim yeri ve depolardan alman örneklerde ham su düzeyi, ortalama olarak sırasıyla, tahıllarda % 10.26 ve 112.73, küspelerde 19.99 ve 112.25, hayvansal yemlerde %' 9.75 ve 111.92, premikslerde ^8.25 ve 110.92, şeker üretimi yan ürünlerinde de % 54.03 ve % 59.81 oranında tespit edilmiştir. Üretim yeri, depo ve yemliklerden alman karma yem örneklerine ilişkin ham su düzeyleri, ortalama olarak sırasıyla, % 11.77, 13.12 ve 13.73 şeklinde bulunmuştur. Üretim ve depo yerlerinden alman tahıl taneleri, küspeler, hayvansal yemler, şeker üretimi yan ürünleri ve premikslere ilişkin örneklerde bakteri sayılan, sırasıyla, 1023x1 O3 ve 2200x1 03, 8 12x1 03 ve 2 143x1 03, 1020x1 03 ve 2060x1 03, 1560x1 03, ve 3345x1 03, 206xİ03 ve 385x1 03 adet/g, küf sayılan ise, sırasıyla, 10.9x1 03 ve 30.8x1 03, 6.6x1 03 ve 23x1 03, 8.4x1 03 ve 20.5x1 03, 11. 6x1 03 ve 36.5x1 03, 1.7x1 03 ve 5.3x1 03 adet/ g olarak tespit edilmiştir. Üretim yerleri ve depolardan alman örneklerdeki bakteri sayıları arasındaki fark, arpa (p<0.001), buğday, mısır (p<0.05), soya fasulyesi (p<0.001), pamuk tohumu (p<0.05) ve ay çiçeği tohumu (p<0.01) küspeleri, balık unu (p<0.001), et-kemik unu (p<0.001), melas (p<0.001), yaş şeker pancarı posası (p<0.001), mineral premiksleri ve vitamin prerniksleri (p<0.05) için istatistik! olarak önemli bulunmuştur. Vine, üretim yeri ve depolardan alınan örneklerde küf sayıları arasındaki fark da arpa (p<0.001), buğday, mısır (pıO.001), soya fasulyesi, ay çiçeği (p<0.001), pamuk tohumu küspeleri (p<0.05), balık unu (p<0.05), et-kemik unu (p<0.001), melas (p<0.001), yaş şeker pancarı posası (p<0.001), mineral premiksleri(p<0.001) ve vitamin premiksleri (p<0.01) için istatistiki açıdan önemli bulunmuştur. Öte yandan, ham su düzeyi ile bakteri (r=0.90) ve küf sayılan (r= 0.91), depolanma süreleri ile bakteri (r=0.73) ve küf sayıları (r= 0.95) arasında sıkı bağıntılar bulunmuştur. Üretim yeri, depo ve yemliklerden alman ruminant karma yemlerine ilişkin ortalama bakteri sayıları, sırasıyla, 1436x1 03, 4043x1 03 ve 5736k i O3 adet/g, küf sayıları da 12.23x1 03, 36.63x1 03 ve 58.06x1 03 adet/g olarak bulunmuştur ve üretim yeri, depo ve yemliklere ilişkin örneklerde bakteri ve küf sayılan arasında önemli(p<0.001) fark bulunmuştur. Kanatlı yemlerinde ise, bakteri sayıları, sırasıyla, 1396x1 03, 3020x1 03 ve 4053x1 03 adet/g, küf sayıları da 13.5x1 03, 24.lx103 ve 40.8x1 05 adet/g olarak tespit edilmiştir. Örnek alma yeri bakımından civciv yemi, piliç yemi(p<0.001> ve yumurta yemi (p<0.05) örneklerine ilişkin bakteri sayıları arasında önemli farklılıklar tespit edilmiştir. Civciv yemlerine ilişkin küf sayıları arasında önemli bir fark bulunmazken, piliç ve yumurta yemi örneklerine ilişkin küf sayıları arasında önemli farklılıklar (p<0.001) görülmüştür. Karma yemlerde ham su düzeyi ile bakteri (r=0.75) ve küf (r=0.85) sayılan, depolanma süresi ile de bakteri (r=0.92) ve küf (r= 0.96} sayıları arasında sıkı bağıntı bulunmuştur. Yüksek düzeyde mikroorganizma taşıyan yemlerde bile salmonellalara rastlanılmazken, E. coli'ye % 72.72, Aerop sporlular'a 1100, Streptokoklara % 62.5, Mikrokoklara % 59.4, Diplokoklara 1 49.9, Koagulaz Negatif Stafilokoklara % 46.9, Pseudomonaslara % 9.4, Proteuslara 1 28, E. aglomeransa % 31.3 oranlarında rastlanılmıştır. Küflerin identifikasyonunda ise, Aspergilluslara % 65.62, Penicilliumlara % 40.62, Fusariumlara % 56.25 ve Rhizopuslara % 50 oranında rastlanılmıştır.

80 6.surıriÂR¥ The current study was undertaken to determine the microbiological flora of 204 feed ingredient samples and 148 mixed feed samples ( harvest- storage - feeding chain) obtained from feed plants., stores and feeding troughs in Elazığ province. Average moisture contents of samples obtained from plants and stores were found to be 10.26 % and 12.73 % in cereals., 9.99 % and 12.25 % in meals, 9.75 I and 1 i.92 1 in animal products, 8.25 % and 10.92 % in premixes and 54.03 % and 59.81 % in sugar by-products. Likewise, average moisture contents of mixed feed samples taken from feed production places, stores and feeding troughs were found to be 1 1.7 %, 13.12 % and 13.73%. The average bacterial counts in samples of cereal grains, meals, animal products, sugar by-products and premixes were 1023xl03 and 2200x1 03, 812x103and 2143x103, 1020x103 and 2060x1 03, 1560x103 and 3345x1 03, 206x1 03 and 385x1 03 nurnber/g, whereas, in terms of mould counts these numbers were found to be 10.9X103 and 30.8x1 03, 6.6x1 03 and 23x1 03, 8.4x1 03 and 20.5X103, 1 1.6x103 and 36.5x1 03, 1.7x103 and 5.3x1 03 number/* g, respectively. The difference between the bacterial counts in samples taken from the feed production places and stores were found to be statistically significant. P values are as follows; barley : p<0.001, wheat and corn : p<0.05, soy bean meal : p< 0.001, cotton seed meal: p < 0.05, sun flower- meal : p< 0.01, fish flour : p<0.001, meat-bone flour : p<0.001, molasses : p< 0.001, sugar beet pulp : p<0.001, mineral and vitamin premixes : p<0.05. Moreover, the difference between the mould counts in samples obtained the feed production places and stores were also statistically significant. P values are as follows barley : p<0.001, wheat and corn : p<0.001, soy bean81 and sun flower meals : p< O.OOI, cotton seed meal:., fish flour : p<0.05, meat-bone flour : p<0.001, molasses : p< 0.001, sugar beet pulp : p<0.001, mineral premises : p<0.001. and vitamin premises : pcO.Oi. On the other- hand, significant correlations were found between the 1es>el of moisture and bacterial ( r=0.90) and mould counts (r=0.91) and duration of storage and bacterial ( r=0.73) and mould counts (r=0.95). The average bacterial counts in ruminant mined feed taken from feed production places, stores and feeding troughs were 1436x103, 4043x1 0^ and 5736x1 01* nurnber/g, 'Whereas avarege mould counts were 12.23x10^, 36.63x 1 0~' ve 58.06x 1 03 number/g respectively. The difference between the numbers of bacteria and moulds in samples from feed production places, stores and feeding troughs were found to be statistically significant ( p<0.001). in the case of poultry feeds, bacterial counts -were 1396XI05, 3020x1 Q* and 4053x1 0:> number/g, vfhereas, mould counts were found to be13.5x103, 24.1x10^ and 40.8x1 03 nurnber/g, respectively. İn terms of places from which samples were taken significant differences were determined between bacterial counts in chick feed, broiler feed (p<0.001) and laying feed ( p<0.05). No significant differences were found between mould counts in chick feed analyzed, however, the differences between the mould counts of broiler feed and laying feed v?as found to be statistically significantC p< 0.001). The close correlations was found between moisture content and bacterial ( r=0.75) and mould counts (r=0.85) and duration of storage and bacterial ( r=0.92) and moulds counts (r=0.96) in mixed feed. Percentage contributions of various types microorganisms to the total microorganisms present in feed containing high level of microorganisms were as follows : E. coli 72.72 %, Aerob bacillus 1001, Streptococcus 62.5 1, Micrococcus 59.4 %, Diplococcus 49.9 %, Coagulase82 Negative Staphilococcus 46.9 %, Pseudomonas 9.4 %, Proteus 28 %, E. aglomerans 31.3. No salmonella was detected in feed. The percentage contribution of moulds were as fallows : Aspergillus 65.62 %, Peni ci Ilium 40.62 ?%, Fusarium 56.25 %, Rhizopus 501.