Egzersiz tiplerinin dihidroepiandrosteron-kortizol hormonları ve metabolik parametreler üzerine etkileri

Abstract

48 8 ÖZET EGZERSİZ TİPLERİNİN HORMONAL VE METABOLİK SİSTEM ÜZERENE ETKİLERİ Aerobik, anaerobik ve aerobik + anaerobik egzersiz yapan Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu öğrencilerinde, egzersizin hormonal ve metabolik parametreleri üzerine olan etkisi serumlarda araştırıldı. Bu çalışmada, 30 erkek ve 30 bayan katılımcı her biri 20 kişiden olmak üzere, 3 gruba ayrıldı. Birinci gruba 6 dakika treadmilde aerobik + anaerobik, 2. gruba 30 saniye bisiklet ergonometrisinde pedal çevirme, ve 3. gruba 10 dakika treadmilde aerobik egzersiz yaptırıldı. Egzersiz öncesi ve sonrası ( 0, 4, 24 ve 48 saatler ), kan örnekleri alındı. Glukoz ve lipitlerin - kolesterol, trigliserit, high-density lipoproteinler ( HDL ), low - density lipoprotein ler ( LDL ) ve very low - density lipoproteinler (VLDL)-. kortizol ve DHEAS - S04 düzeyleri serumlarda ölçüldü.49 Bütün bireyler, çalışma süresince, aynı içerikli diyete beslenmesi sağlandı (2800 kcal /gün ). Birinci grupta, serum trigliserit düzeyleri, 24 saat içinde önemli derecede artış gösterdi. Bu düzeyler takip eden gün boyunca süreklilik gösterdi ( p<0.05 ). Egzersiz sonrasında tedricen artış gösteren VLDL düzeyleri 48 saat sonrasında başlangıç düzeylerine göre önemli derecede yüksek bulundu. Diğer taraftan, glukoz düzeyleri egzersizden 4 saat sonra önemli ölçüde düştü ve 24 saat sonra başlangıç düzeylerine geldi. Kortizol düzeyleri ise egzersiz sonrası hemen düşüklük gösterdi ve düşük düzeyleri 3 gün boyunca devam etti. İkinci grupta, glukoz düzeyleri egzersizden hemen sonra arttı (p<0.05) ve 4 saatte başlangıç düzeylerine ulaştı. Kortizol düzeylerinin 4 saat sonra azaldığı saptandı ve 48 saat süresince düşmeye devam ettiği gözlendi (p<0.05). Üçüncü grupta, treadmilde aerobik egzersiz sonrası, glukoz düzeyleri egzersizden sonra azaldı ( p<0.05 ) ve 4 saatte başlangıç düzeylerine geri döndü. Kortizol düzeyleri 4 saat sonra düşük olarak bulundu ve 24 saat boyunca bu düzeyi korudu. Diğer parametrelerin düzeylerinde bir değişiklik gözlenmedi. Bütün gruplarda, bütün bu parametrelerin yanı sıra nabız, diayastolik ve sistolik kan basınçları eşzamanlı olarak ölçüldü. Bütün gruplarda DHEA - SO4 düzeyleri karşılaştırıldığında her hangi bir farklılığa rastlanmadı. Sonuç olarak, egzersiz sonrasında glikojen yıkımı karaciğer ve kaslarda gözlenir. Aynı zamanda, serbest yağ asitleri ve gliserol yağ dokularından serbestleşir. Glukoz glukoneojenezle de novo sentez edilir. Egzersiz sonrası azalan kan kortizol düzeyleri glukoneojenez yoluyla kan glikoz düzeylerindeki artışı önler. Ayrıca, dokulardaki glikoz ihtiyacı glikojenezisle sağlanır.

50 7. SUMMARY EFFECTS OF EXERCISE TYPES ON HORMONAL AND METABOLIC SYSTEM In students of Sports Academy, who performed aerobic, anaerobic and aerobic+anaerobic exercises, effects of exercise on metabolism parameters, such as glucose and lipids, were investigated in sera. In the study, subjects including 30 males and 30 females were divided into 3 groups, each possessing 20 individuals. The first group performed 6 mins aerobic+anaerobic exercise in treadmill, the second group performed 30 sees cycling in bicycle ergonometry, and the third group performed 10 mins aerobic exercise in treadmill. Before and after exercise (0, 4, 24 and 48 hours), bloods were collected from subjects. Glucose, lipids, including cholesterol, trigliseride, high-density lipoproteins (HDL), low-density lipoproteins (LDL) and very low-density lipoproteins (VLDL),. kortizol and DHEAS-S04 levels in sera were measured.. All individuals were put on the same diet during the study (2800 kcal, daily). In the first group, trigliserid levels in sera were significantly elevated in 24 hours, and these levels maintained during next day (p<0.05). VLDL levels gradually increased after51 exercise and were significantly higher 48 hrs after exercise. On the other hand, glucose levels were significantly lower 4 hrs after exercise compared with the onset levels and recovered in 24 hrs. As to Cortisol, Cortisol levels were immediately diminished after exercise and low levels maintained until the third day after exercise. In the second group, glucose levels increased just after exercise (p<0.05) and reached to initial levels in four hrs. Cortisol levels were found to be decreased in 4 hrs and continued to diminish during 48 hrs (p<0.05). In the third group, having done aerobic exercise in treadmill, while glucose levels diminished after exercise (p<0.05) and turned back to initial levels in 4 hrs, Cortisol levels were detected to be lower after 4 hrs and maintained during 24 hrs. There was no change in levels of others. Synchronised assessments of parameters in all the groups were also carried out, as well as pulses, diastolic and systolic arterial pressure in the study presented here. In conclusion, glycogen breakdown is resulted from in the liver and muscles after exercise. Meanwhile, free fatty acids and glycerol are freed from adipose tissue, and glucose is de novo synthesised through gluconeogenesis. Blood Cortisol levels diminished after exercise prevent increase in blood glucose levels via gluconeogenesis, and glucose requirement in tissues is supplied by glucogenesis.