Prenatal ve postnatal dönemde tavşan akciğerlerinin histolojik, elektron mikroskopik ve immunohistokimyasal metotlar kullanılarak incelenmesi

Abstract

19 6. ÖZET Bu çalışmada prenatal 19, 21, 23, 25, 27 ve 29 günlük gruplar ile postnatal olarak da yeni doğmuş, 5, 10, 15, 20, 30 günlük ve ergin tavşan akciğerleri kullanıldı. Alınan örnekler ışık, elektron mikroskobik ve immünohistokimyasal olarak değerlendirildi. Fetal 19. günde gevşek mezanşimal doku çoğunluktaydı. Akciğer parenşimi dallanan tomurcuklarla bir bezi andırıyordu. Gebeliğin 21. gününde prizmatik epitel hücrelerinden oluşan bez benzeri yapıların dallanmalarında ve sayılarında artış gözlendi. Van Gieson boyaması ile prizmatik hücrelerden oluşan epiteliyal tomurcukların çekirdekleri uzundu. Bağdokuda ipliklere rastlanılmadı. Gebeliğin 23. gününde biçimlenmeye başlayan bronşçukların epitel hücrelerinin alt kısımlarında düz kas hücreleri ve fıbroblastlar belirgindi. Elektron mikroskobunda tip II hücre sitoplazması organel yönünden zengindi. Glikojen alanları fazlaca yer almaktaydı. Fetal 25. günde tomurcuklanmaların sayısında bir artış gözlendi. Bağdoku iyice yoğunlaştı. Tek katlı olan epitel hücreleri prizmatikten kübik yapıya dönüştü. Kollagen iplikler belirginleşmeye başladı. Bronşların lumenlerinin genişlediği gözlendi. Fetal 27. günde fetal inklüzyonların sayısında artışlar vardı. Gebeliğin 29. gününde akciğer merkezi gelişimini tamamladığından ince duvarlı alveollerin sayısında artışlar oldu. Silyum oluşumu bu dönemde başladı. Postnatal birinci günde akciğer alveol duvarında tip I ve tip II hücreleri yer almaktaydı. Postnatal 5, 10, 15, 20 ve 30 günlük akciğer dokularında gümüşleme ile kollagen ve elastik ipliklerin kalınlığının arttığı gözlendi. İmmünohistokimyasal boyama sonucunda fetal 19 ve 21 günlük tavşan akciğerlerinde serotonin içeren hücrelere rastlanılmadı. Prenatal 23. günden itibaren görülmeye başlanan pulmoner nöroendokrin hücreler özellikle postnatal 1. ve 10. günlerde en fazlaydı.

20 7. SUMMARY Lung samples obtained from rabbits at prenatal period (19, 21, 23, 25, 27 and 29 days of gestation) and at postnatal period (1, 5, 10, 15, 20, 30 days following birth and adults) were used in this study. The tissue samples were examined by light and electron microscopy (EM) and immunohistochemical techniques. Loose mesenchymal tissue was dominant at the 19th day of gestation. Lung parenchyma resembled a gland with branching buds. At the 21st day of gestation, an increase was observed in the branches and numbers of structures gland-like which were consisted of prismatic epithelial cells. In the Van Gieson staining, nuclei of epithelial buds consisting prismatic cells were long. No fibres were seen in the connective tissue. At the 23rd day of gestation, fibroblast and smooth muscle cells around the developing bronchi were prominent. In the EM, the cytoplasm of type II cells were abundant of organelle and glycogen sides were predominant. An increase was observed in the number of lung buds at the 25th day of gestation. The connective tissue became prominent. Simple epithelial cells transformed from prismatic into cubical structure. Collagen fibres started to become prominent. An expansion was observed in the bronchial lumina. An increase was seen in the number of fetal inclusions at the 27th day of gestation. Increases in the number of alveolus with thin-wall were observed owing to the completion of central development of lungs at the 29th day of gestation. The formation of cilium also started at the same day. At the first day of postnatal period, type I and II cells were present in the alveolar wall. In the silver staining, an increase in the thickness of collagen and elastic fibres was observed at the 5, 10, 15, 20 and 30th days of postnatal period. In the immunohistochemical staining, cells containing serotonin in the rabbit lungs were not present at the 19th and 21st days of fetal period. Pulmonary neuroendocrine cells which started to appear from the 23th day of fetal period were abundant particularly at the 1st and 10th day of postnatal period.