18-19. yüzyılda Osmanlı Devleti`nde terzilik

Abstract

Giyim-kuşam konusu tarih boyunca önem verilen bir konu olmuştur. Altı asırlık bir zaman diliminde üç kıtaya yayılarak birçok ulusu içinde barındıran Osmanlı Devleti için de ayrı bir önem taşımıştır. Çalışmamızın konusu olan terzilik de hem sarayda hem de halk arasında oldukça rağbet gören bir meslek haline gelmiştir. Öyle ki devletin zayıflamaya başladığı yıllarda saray teşkilatındaki görevlilerin sayıları azalırken terzilerin sayısında artış söz konusu olmuştur. Başlangıçtan itibaren saray terzileri hakkında daha fazla bilgi sahibi olunmaktadır. Terzilerin kaydedildiği defterlerden sayıları, yevmiyeleri ve çalışma koşulları öğrenilebilmektedir. 19. yüzyılda özellikle Tanzimat Fermanı ile birlikte artan batılılaşma, moda olgusunu gündelik yaşama adapte etmiştir. Sade giyimin yerini daha gösterişli ve Avrupaî kıyafetlerin alması ile birlikte dönemin terzilerine daha fazla iş düşmüştür. Özellikle dönemin kadın gazete ve dergileri yeni moda anlayışı, son moda kıyafetler, dikiş makinesi gibi yeni teknolojiler ve açılan yeni mağaza tanıtımlarına yer vermiştir. Terzilik mesleğinin önemi artarken yeni açılan okullarda ve ıslahhanelerde de biçki-dikiş derslerine yer verilmiştir. Öte yandan yurt dışına da terzilik eğitimine gönderilen öğrenciler olmuştur. Yeni moda anlayışı çerçevesinde terzilerin artan önemi ile birlikte toplumun aynası olan edebi eserlerde de bu meslek ile ilgili bilgilere yer verilmiştir. Anahtar Kelimeler; Osmanlı, Terzi, Kıyafet, Moda.

Clothes have been an importance given subject throughout the history. It was also particularly important in Ottoman Empire which hosted a lot of nations by spreading three continents during a six century period. As the subject of our study, tailoring organizations had become an occupation which was in demand both among the public and in the palace. In fact, during the years when the empire started to fall into a decline, the number of the staff in the organizations in the palace declined however, the number of tailors increased. There is no more information about the tailors in the palace since the beginning. The numbers, wages and the work conditions of the tailors can be learnt from the notebooks kept by the tailors.Increasing westernization especially after the Imperial Edict of Gülhane, the concept of fashion was adapted into daily life. Plain clothing had given place to more elaborate and European clothing, so tailors of the period had to work more. Newspapers for women in that period contributed to this situation by advertising sewing machines, latest fashion dresses and the new stores. Since the importance of tailoring had increased tailoring lessons were added to the curriculum of schools and reformatories. Moreover, there were students who were sent to be taught on tailoring abroad. Within the frame of new apprehension of fashion, information related to tailoring was mentioned in the literal works, which were the reflection of the society, along with the increasing importance of this job Keywords: Ottoman, Tailor, Clothes, Fashion.