67 A 90 Numaralı (On dokuzuncu cilt), 1083-1087 (1672-1676) tarihli Kadıasker Defteri`ne göre Kırım`da sosyal ve ekonomik hayat

Abstract

Osmanlı Devleti'nde olduğu gibi Kırım Hanlığı'nda da kadılar tarafından kayıt altına alınan Şer'iyye sicilleri, yerel ve sosyal tarih çalışmalarında önemli başvuru kaynaklarındandır. Çok zengin veriler içeren bu kayıtlar; ait olduğu bölgede yaşayan halkın sosyal, ekonomik ve günlük yaşamına dair çok ayrıntılı bilgiler sunmaktadır.Osmanlı Devleti'nin, Karadeniz politikasının temelini oluşturan Kırım'ın sosyo-ekonomik tarihinin aydınlatılması, Kırım Tatar halkları ile bağ kurulması açısından büyük önem arz etmektedir. Çalışmamız buradan yola çıkarak, 67 A 90 numaralı Kırım kadıasker defterinin on dokuzuncu cildini Latin harflerine aktararak, bölgenin sosyal, ekonomik, idari ve kültürel yapısını ortaya çıkarmayı amaçlamıştır. Defterde yer alan kaza, köy, mahalle isimleri tespit edilmiş, bölgenin idari ve etnik yapısına dair çıkarımlar yapılmıştır. Miladi 1672-1676 yılları arasında, Kırım Hanlığı'nın Dib Tarhan kazasına ait kayıtlar, çalışmanın temelini oluşturmaktadır. Bu bağlamda, Dib Tarhan'da yaşayan halkın temel geçim kaynakları olan tarım ve hayvancılık üzerine değerlendirmeler yapılmıştır. Sicillere kaydedilen terekeler üzerinden halkın maddi kültür öğeleri tespit edilmiştir. Çalışmanın amaçlarından birisi de Kırım Hanlığı tarihinde ekonomik ve sosyal açıdan önemli bir yere sahip olan kölelik kurumuna dair mahkemeye yansıyan örnekler üzerinden değerlendirmeler yapmaktır.

Sharia records `Şeriyye Sicilleri` are one of most important sources of reference in social and local history. These records are written by the Kadis like Ottoman Empire. Sharia records includes rich content about of the local resident like social, economic and daily life. Crimea was underlying Ottoman Black Sea strategy. History of socio-economic history of Crimea is important for bonding with other Turkish folk. This study about is translating to Turkish the nineteenth volume which is the number of 67 A 90 Kırım Kadıasker Records. This study purpose to social, economic, administrative and culturel structure. Kazas, villages and quarters names is identificated and trying to deduce about to govermental and ethnic background.This records from 1672 CE. to 1676 CE. belongs to Dib Tarhan Kaza of the Crimea. In this content we tried answer the questions about people of the lived in the Dib Tarhan like which works they worked. Most of holders have herds, flocks and plantations. Also wills in this records show us when someone is dying how could be share his in heritance. One of the purpose of this study evaluate about slaves and slave trade which was one of the most important sources of income for Crimea. We evaluated to based upon from the examples of in this records.