Sığırlarda akut inflamasyonun belirlenmesinde serum demir düzeyinin diyagnostik öneminin araştırılması

Abstract

Sığırların bakteriyel, viral ve paraziter hastalıklarının birçoğu akut inflamasyonla seyretmektedir. Bu hastalıklarda şekillenen inflamasyonun varlığının ve derecesinin saptanması, hastalıkların tanısında, prognozun belirlenmesinde ve tedaviye cevabın değerlendirilmesinde büyük bir öneme sahiptir. İnsanlarda ve bazı hayvan türlerinde, akut inflamasyonun belirlenmesinde kullanılan total ve ayırıcı lökosit sayımları ile akut faz proteinleri analizleri, çeşitli nedenlerden dolayı sığırlarda sınırlı bir kullanım alanına sahiptir. Bu çalışmada, sığırların akut inflamatuvar karakterleri iyi bilinen akut retikülo peritonitis travmatika ve akut mastitis gibi hastalıklarında şekillenen akut inflamasyonun belirlenmesinde, serum demir düzeylerinin duyarlılığının araştırılması amaçlanmıştır.Bu çalışmada, Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesi Hayvan Hastanesi'ne tanı ve tedavileri için getirilen 10 adet akut retikülo peritonitis travmatikalı (RPT Grubu), 10 adet akut mastitisli (Mastitis Grubu) ve çevredeki işletmelerde belirlenen 10 adet sağlıklı (Kontrol Grubu) sığır kullanıldı. Çalışmada kullanılan her hayvandan alınan kan örnekleri ile hematolojik muayeneler, bazı akut faz proteinleri (haptoglobin, serum amiloid A, alfa-1 asit glikoprotein ve fibrinojen) analizleri ve serum demir ölçümü ile diğer bazı biyokimyasal muayeneler yapıldı.Serum demir değeri ortalamaları Kontrol Grubu'nda 149,60 µ/dl, RPT Grubu'nda 33,50 µ/dl, Mastitis Grubu'nda ise 43,70 µ/dl olarak belirlendi. Hem RPT hem de Mastitis Grupları'nda görülen serum demir düzeyindeki azalmalar istatistiksel olarak önemli bulundu.Sonuç olarak, serum demir ölçümlerinin hem akut RPT hem de akut mastitisli sığırlardaki inflamasyonun ortaya konulmasında önemli bir tanı kriteri olabileceği belirlenmiştir. Serum demir analizi, kolay uygulanabilmesi, pahalı olmaması ve bireysel vakaların tanısında kullanılabilmesi nedeniyle inflamatuvar sığır hastalıklarının tanısında geniş bir kullanım alanı bulabilir.

Most of bacterial, viral and parasitic diseases of cattle cause acute inflammation. Determination of acute inflammation is crucial in the diagnosis, prognosis and treatment of the diseases. Total and differential leucocyte counts and acute phase protein analyses used in human being and some animal species for determining of acute inflammation has limited usage in the cattle because of different reasons. The aim of this project is to investigate the sensitivity of serum iron assays in determining of acute inflammation in acute reticuloperitonitis traumatica and acute mastitis known with distinct inflammatuar characteristics.Ten cattle with acute reticuloperitonitis traumatica (RPT Group), 10 cattle with acute mastitis (Mastitis Group) brought to Veterinary Teaching Hospital of Veterinary Faculty, Firat University and 10 healthy cattle (Control Group) from the barns in Elazığ province were used in this study. Hematological examinations, acute phase protein measurements (haptoglobin, serum amiloid A, alpha-1 acid glicoprotein and fibrinogen) and some biochemical analyses including serum iron were taken with the blood samples obtained from the animals.The mean values of serum iron analyse were found as 33,50 µ/dl, 43,70 µ/dl, 149,60 µ/dl in RPT, Mastitis and Control Groups, respectively. The reduced serum iron levels in both RPT and Mastitis Groups compared with Control Group were statistically important.In conclusion, it has been revealed that serum iron analyses could be used as a diagnostic criteria in determining of acute inflammation in cattle with both acute RPT and acute mastitis. Serum iron measurement could find an extensive usage area in the diagnosis of inflammatuar cattle diseases because it has some benefical features such as practical, inexpensive and using option in individual cases.