İlköğretim öğretmenlerinin örgütsel bağlılık düzeyleri ve karara katılma durumları arasındaki ilişki Kütahya örneği

Abstract

Bu araştırmada, devlet ilköğretim okullarında öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyleri ve öğretmenlerin okul düzeyinde alınan kararlara katılım düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi ve bu düzeylerin öğretmenlerin demografik özelliklerine göre anlamlı farklılık gösterip göstermediğini ortaya koymak amaçlanmaktadır.Araştırmanın evrenini 2010-2011 Eğitim-Öğretim Yılında Kütahya il merkezinde görev yapan 1287 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırma ilişkisel tarama modelinde desenlenmiştir. Evrenden örneklem seçiminde küme örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemi 296 öğretmenden oluşmaktadır.Araştırmada öğretmenlerin örgütsel bağlılığını ölçmek için Allen ve Meyer (1984,1997) tarafından geliştirilen, Boylu, Pelit ve Güçer (2007) tarafından Türkçe'ye uyarlanan ?Örgütsel Bağlılık Ölçeği?, karara katılım durumlarını ölçmek için ise Karaca (2001) tarafından geliştirilen ?Karara Katılım Ölçeği? kullanılmıştır.Araştırma bulgularına göre öğretmenlerin örgütsel bağlılık ve duygusal bağlılık düzeylerinin yüksek, devam bağlılığı düzeyinin diğerlerine nazaran düşük olduğu belirlenmiştir. İlköğretim okulunda görevli öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyleri kurum tipi, branş, eğitim bölgesi, yaş, bulunduğu okuldaki hizmet süresi, mesleki kıdemi ve mezun olunan okul türü değişkenlerine göre anlamlı farklılık gösterirken, istihdam tipi ve medeni durum değişkenlerinde anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Öğretmenlerin okullarda alınan kararlara katılım düzeyleri ve karara katılıma isteklilik düzeyleri alt boyutlarında en çok öğretim programlarıyla ilgili konulara katılırken en az fiziki yapı/araç ve gereç ile ilgili konulara katıldıkları görülmektedir. Öğretmenlerin karara katılım düzeyleri branş, eğitim bölgesi, yaş, mesleki kıdem, mezun olunan okul türü değişkenlerine göre anlamlı farklılık gösterirken, kurum tipi, istihdam tipi, medeni durum, bulunduğu okuldaki hizmet süresi değişkenlerinde anlamlı bir farklılık göstermemektedir. İlköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel bağlılık düzeyi ile karara katılma durumları arasında anlamlı ve orta düzeyde bir ilişki olduğu ve öğretmenlerinin karara katılma durumu öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyinin anlamlı bir yordayıcısı olduğu belirlenmiştir.

The aim of this study is to examine the relationship between organizational commitment and the teachers? level of participation in decision making about schools in Turkısh publics schools and present if this level changes any meaningful difference depending on demographic characteristics of teachers. 1287 teachers who work in Kütahya province in 2010-2011 Academic Year constitute the universe of the research. The research was designed with relational screening model. Cluster sampling method was used in the selection of the sample from the universe. Sample of the study consists of 296 teachers.In the study, ?Organizational Commitment Scale developed by Allen and Meyer (1984, 1997), adapted by Boylu, Pelit and Güçer (2007) into Turkish was used to measure organizational commitment of teachers and ? Decision Participation Scale? developed by Karaca (2001) was used to measure the decision participation situations of them.According to the research findings, levels of organizational commitment and affective commitment of teachers were high but it was determined that levels of continuance commitment was lower than others. Organizational commitment levels of teachers who work at primary school show significant variables according to institution type, industry, education, region, age, length of service to the school, professional seniority, and school graduated, but employment type, and marital status variables don?t show a significant difference.Teachers were mostly participating the topics related to the teaching programs at lower dimensions of levels of participation in decisions and willingness to participate in decisions taken at schools and at the very least it was seen that they were participating the issues related to the physical structure/materials and tools. Decision levels of participation of teachers show significant differences according to variables of branch, education region, age, professional seniority; type of school graduated but not shows any differences in the variables of institution type, employment type, marital status, length of service in the school. There was a significant and moderate relationship between the organizational commitment level and participation of decision situations of primary school teachers and decision situation of participation of teachers was the significant predictor of the level of teachers? organizational commitment.