5-6 yaş çocuklarının canlı-cansız kavramları edinimine duyu temelli eğitim programının etkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, 5-6 yaşındaki okul öncesi dönem çocukları için duyu temelli eğitim yaklaşımı temel alınarak hazırlanmış bir eğitim programının canlı-cansız kavramı edinimleri üzerine etkisini incelemektir. Bu nedenle 8 haftalık canlı cansız kavramının verildiği disiplinlerarası ve duyu temelli bir eğitim programı hazırlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Antalya ilindeki iki farklı anaokuluna devam eden 40 kız, 44 erkek olmak üzere toplam 84 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmadan elde edilen veriler araştırmacı tarafından geliştirilmiş, ön-test, son-test ve kalıcılık testi olarak kullanılmak üzere hazırlanan ?Canlı-Cansız Kavramı Farkındalığı Değerlendirme Anket Formu? ile toplanmıştır. Verilerin analizinde, ilişkisiz örneklemler T-Testi,İki Faktörlü ANOVA, Tek Faktörlü ANOVA ve betimsel analiz yöntemleri kullanılmıştır. Araştırmada canlı ve cansız varlıkları tanımaları açısından 5 yaş ve 6 yaş deney ve kontrol grubunun ön testleri arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. 5 yaş deney/kontrol gruplarının ve 6 yaş deney/kontrol gruplarının bitki ve cansız kavramlarında grup-ölçüm (ön test- son test) ortak etkisinin anlamlı olduğu görülmüştür. 5 ve 6 yaş deney grupların da ise bitki, hayvan, insan ve cansız kavramı edinimi üzerinde grup-ölçüm (ön test- son test) ortak etkisinin anlamlı olmadığı görülmüştür. 5 yaş ve 6 yaş deney grubu öntest?sontest?kalıcılık testi puanları arasında ise anlamlı bir fark olduğu bulunmuştur. Canlı ve cansız varlıkları tanımlarken kullandıkları ifadelerin incelendiği betimsel analiz sonucunda ise uygulamaya katılan çocuklar canlı ve cansız varlıkları uygulama sonrasında ve kalıcılık testlerinde daha çok biyolojik süreçler (büyüme, beslenme, solumum vb.) üzerinden açıklarken kontrol grubunun ön ve sontestlerinde herhangi bir farklılık tespit edilmemiştir. Sonuç olarak duyu temelli eğitim yaklaşımı temel alınarak hazırlanmış bir eğitim programının çocuğun canlı-cansız kavramı edinimleri üzerine etkili olduğu ve bu kavramların verilecek uygun bir eğitim programıyla okul öncesi dönemde de kazandırılabileceği görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Okul Öncesi Dönem, Duyu Temelli Eğitim, Canlı Cansız Kavramı.

The aim of the present study is to examine the effect of an educational program that was developed regarding multi-sensory education approach on the acquisition of living and non-living concepts for 5-6 years old preschoolers. Concerning this aim, an 8-week interdisciplinary and multi-sensory education program was developed to teach living and non-living concepts for the preschoolers. The participants of the study were total 84 (40 female, 44 male) preschool children who enroll in two preschools in Antalya. The data of the present study were gathered through ?living and non-living concept awareness evaluation questionnaire form? which was developed and also used by the researcher as pre-test, post-test and retention test of the study. While paired independent-samples T-Test, One Way ANOVA and Two Way ANOVA were employed for the statistical analysis of the gathered data, descriptive analysis were also used in the analysis of the participants? expressions in defining the living and non-living concepts. The analysis of the pre-test results, which examine 5 and 6 year old children in control and experiemental groups in terms of their ability to define the living and non-living things, revealed that there is not any significant difference between control and experimental groups. The findings also revealed that the treatment was effective in the identification of the plant and non-living concepts in experimental groups both in 5 year old and in 6 year old children. When the findings were compared with reference to the age groups, it is found that there is not any signficant difference in terms of identifiying plants, animal, human and non-living things. However, when the pre-test, post-test and retention test results of the experimental group in 5 and 6 year old children were compared, it is found that there is a significant difference in terms of identifiying living and non-living things.Key words:preschool, multi-sensory education, living and non-living concepts.