48-66 aylık çocuklara sayı kavramı öğretiminde somut olmayan kültürel miras ögelerinin kullanımı üzerine örnek bir uygulama

Abstract

Bu araştırmanın amacı günümüzde unutulmaya yüz tutmuş somut olmayan kültürel miras ögelerini okul öncesi (48-66 aylık) eğitiminde kullanmanın çocukların sayı kavramını öğrenmelerine olan etkisini örnek bir uygulamayla incelemektir. Araştırmada bir ya da daha fazla olayın mevcut durumları ve özellikleri hakkında derinlemesine bilgi elde edilmesini sağlayan bir yöntem olan nitel araştırma desenlerinden durum çalışması deseni kullanılmıştır. Araştırma kapsamında somut olmayan kültürel miras ögeleri kullanılarak 48-66 aylık çocuklara sayı kavramı öğretimine yönelik etkinlik planları oluşturulmuş ve sayı öğretimine yönelik on haftalık bir sınıf içi uygulama yapılmıştır. Çocukların matematiksel kavram becerilerini ölçmek amacıyla uygulama öncesinde ve sonrasında Matematiksel Kavram Becerileri Kontrol Listesi kullanılmıştır. Araştırma kapsamında somut olmayan kültürel miras ögelerinin bulunduğu kitaplar incelendiğinde atasözü, deyim, masal, halk hikâyesi, fıkra, bilmece, tekerleme, mani ve ninnilerin sayı kavramını az ya da çok içerdiği görülmüştür. Elde edilen bu kültürel miras ögelerinden sayı kavramına yönelik etkinlikler hazırlanarak sınıf içi uygulama yapılmıştır. Çalışma öncesinde ve sonrasında uygulanan kontrol listesinden elde edilen veriler incelendiğinde, öğrencilerin kontrol listesinde yer alan 1'den 10'a kadar sayıları tanıma, 1'den 10'a kadar sayılarla nesneleri eşleştirme, 1'den 10'a kadar ritmik sayma ve nesnelerin kaçıncı sırada olduklarını söyleme becerilerini kazandıkları görülmüştür. Ayrıca, öğrencilerin çoğunluğunun ilk uygulamada kazanamadıkları becerileri son uygulamada kazandıkları görülmüştür. Yapılan çalışma sonucunda somut olmayan kültürel miras ögelerinin okul öncesi eğitiminde sayı kavramının öğretiminde kullanılabilir olduğu görülmüştür. Ayrıca, çocukların Mevlana, Nasrettin Hoca gibi Türk büyüklerini tanıdıklarını ve somut olmayan kültürel miras ögelerinin okul öncesi dönemden başlayarak çocuklara tanıtılabileceği değerlendirilmiştir. Yapılan çalışma sonucunda somut olmayan kültürel miras ögelerinin okul öncesi eğitimde sadece sayı kavramı öğretiminde değil uzun-kısa, büyük-küçük, az-çok gibi pek çok kavram öğretiminde ve değerler eğitiminde de kullanılabilir olduğu düşünülmüştür.

The purpose of this research is to investigate the effect of using the intangible cultural heritage elements in preschool education, which are on the verge of being forgotton by today's society, on children's (48-66 months old) learning of the concept of numbers via an exemplary application. In this research, case study design was used as a qualitative research design, which is a method that provides in-depth knowledge about the current situation and characteristics of one or more events.In the scope of the research, activity plans for teaching the concept of numbers to children between 48-66 months old were created by using intangible cultural heritage elements and a ten-week classroom application for teaching numbers was conducted. In order to measure mathematical concept skills of children, Mathematical Concept Skills Checklist was used before and after the application. When the books that contain intangible cultural heritage elements were examined it was seen that proverbs, idioms, fairy tales, folk stories, riddles, puzzles, rhymes and lullabies contained more or less the concept of numbers. By using some selected cultural heritage elements, specific activities for the concept of numbers were prepared and applied in class by the researchers. According to the data obtained from the scale which was applied before and after the application, it was found that the students gained recognize numbers from 1 to 10, pair objects with numbers from 1 to 10, rhythmically count from 1 to 10 and tell them how many objects are in order skills found in the scale. It was also seen after the last application that most of the students gained the skills which they could not gain in the first application. As a result of the study, it is seen that intangible cultural heritage elements can be used in the teaching of the concept of numbers in preschool education. In addition, it is evaluated that children can learn their Turkish ancestors such as Mevlana and Nasrettin Hodja and that intangible cultural heritage elements can be introduced to children starting from preschool. Also, it is thought that intangible cultural heritage elements can be used not only in teaching the concept of numbers but also in teaching other concepts such as long-short, big-small, little-much and in value education.