Sekizinci sınıf öğrencilerinin istatistiksel akıl yürütme düzeylerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı sekizinci sınıf öğrencilerinin sütun grafiği, çizgi grafiği, daire grafiği, merkezi eğilim ve dağılım ölçüleri ile ilgili istatistiksel akıl yürütme becerilerinin incelenmesi ve öğrencilerin istatistiksel akıl yürütme düzeylerinin belirlenmesidir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni kullanılmıştır. Araştırma, 2018-2019 eğitim öğretim yılında İstanbul ilinde bulunan bir devlet ortaokulunda öğrenim gören 3 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Bu öğrencilerin matematik başarı düzeyleri yüksek, orta ve düşük olmak üzere heterojen bir yapıdadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen etkinliklerden, etkinliklere dayalı olarak gerçekleştirilen klinik görüşmelerden ve araştırmacı notlarından yararlanılmıştır. Elde edilen veri setinin çözümlenmesinde betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular ışığında, verilerin tanımlanması sürecinde öğrencilerin çoğunun istatiksel akıl yürütme düzeyi 3.düzey/nicel olarak belirlenmiştir. Ayrıca verilerin tanımlanması alt süreçlerinde öğrencilerin akıl yürütme düzeyleri farklılaşmıştır. Verilerin tanımlanmasında öğrencilerin en çok zorlandıkları alt süreç ise veri gösteriminin etkililiğinin belirlenmesidir. Verilerin düzenlenmesi ve indirgenmesi sürecinde öğrencilerin çoğunun istatiksel akıl yürütme düzeyi 3.düzey/nicel olarak belirlenmiştir. Buna ek olarak öğrencilerin merkezi eğilim ve dağılım ölçülerinin açıklanması sürecinde kavramsal anlamalarında eksikler olduğu ortaya çıkmıştır. Öğrenciler verilerin gösterimini oluşturmada, uygun gösterime karar vermeden daha başarılıdır. Verilerin grafiksel gösterimi sürecinde en sık gözlenen hatalar ise eksen adlarının olmaması, grafiğin başlığının bulunmaması ve eksenlerin doğru şekilde ölçeklendirilmemesidir. Buna ek olarak öğrenciler en çok daire grafiğinin oluşturulmasında zorlanmışlardır. Verilerin analizi ve yorumlanması öğrencilerin akıl yürütme düzeylerinin en düşük olduğu süreç olarak belirlenmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgulara bağlı olarak öneriler verilmiştir.

The aim of this study is to investigate the statistical reasoning skills and to determine the statistical reasoning levels of eight grade students about bar graph, line graph, pie graph, measure of central tendency and dispersion. The case study model was used in this study that has a qualitative research design. This study was carried out with 3 students at the state middle school in Istanbul province in 2018-2019 academic year. The achievement level of these students has a heterogeneous structure as high, medium and low. Data were collected through tasks, which is developed by researcher, the task meetings and observation notes. All these data were analyzed by the descriptive analysis technique. As a result of this research, during the describing data process, statistical reasoning levels of most students have been determined as 3. level/quantitive. Furthermore, at the subprocesses of describing data, statistical reasoning levels of students have had a differentiation. The subprocess that is students have had most difficulties, is evaluating the efficiency of graphical representation. During the organizing and reducing data process, statistical reasoning levels of most students have been determined as 3. level/quantitative. Furthermore, at the determine the measures of central tendency part, it has been occur that lack of conceptual learning of students. The students have had more success in constructing data representing than to decide proper representing way. At the duration of graphical representation of data, the most observed mistakes have been as no existence of axis name, no existence of graphs header and wrong scaling of axis. Furthermore, students have had most difficulties at the construction pie chart. The lowest levels of statistical reasoning have been determined as data interpreting and analyzing. Some suggestions have been given depending on the results obtained from the study.