Glickman`ın Gelişimsel Denetim Modeline göre eğitim denetmenlerinin ve okul yöneticilerinin denetim anlayışları ile öğretmenlerin denetim beklentilerinin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Glickman'ın gelişimsel denetim modeline göre, eğitim denetmenleri ve okul yöneticilerinin denetim anlayışları ile öğretmenlerin denetim beklentilerini belirlemektir. Araştırma ilişkisel tarama modelinde yürütülmüştür.Araştırmanın evrenini, Antalya il eğitim denetmenleri ile Antalya il merkezindeki ve Serik'teki ilk ve ortaokullarda (devlet ve özel) görev yapan öğretmenler ve okul yöneticileri oluşturmaktadır. Evrendeki sayısının az olması nedeniyle denetmenler için örnekleme yapılmamıştır. Yönetici ve öğretmenler için ise oranlı küme örnekleme yöntemi uygulanmıştır. 2013-2014 eğitim-öğretim yılında Antalya ilindeki altı ilçeden, 70 denetmen, 529 öğretmen ve 66 yönetici araştırma kapsamına alınmıştır. Çalışmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen bir anket kullanılmıştır. Anket iki bölümden oluşmaktadır: Birinci bölümde kimlik bilgilerine ilişkin sorular, ikinci bölümde Glickman'ın gelişimsel denetim modeline göre yazılan beş senaryoya yer verilmiştir. Her senaryonun altında dört denetim davranışını içeren dört seçenek verilmiş ve açık uçlu yanıt vermek isteyenler için de bir satır boşluk bırakılmıştır. Veri toplama aracı, 2014 Şubat ve Mart ayları içerisinde uygulanmıştır. Veriler SPSS 20.0 programında çözümlenmiş, çözümleme teknikleri olarak ölçme aracının sıralama ölçeği özelliği taşıması nedeniyle, frekans ve yüzdenin yanı sıra parametrik olmayan testler uygulanmıştır. Bağımsız değişken iki düzeyli olduğu durumlarda Mann-Whitney U, ikiden fazla olduğunda Kruskal Wallis testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, denetmen, okul yöneticisi ve öğretmenlerin yalnızca Senaryo 2 için Glickman'ın gelişimsel denetim modeline uygun denetim anlayış ve beklentileri olduğu ortaya çıkmıştır. Yönlendirici kontrol davranışı gerektiren Senaryo 1 için işbirlikçi; işbirlikçi davranış gerektiren Senaryo 3 için yönlendirici bilgilendirme; yönlendirici olmayan davranış gerektiren Senaryo 4 için yönlendirici bilgilendirme; herhangi bir davranışı zorunlu kılmayan Senaryo 5 için de işbirlikçi davranış en yüksek oranla tercih edilmiştir. Denetmenlerde, eğitim durumu değişkeninde için Senaryo 1'de; yöneticilik kıdemi değişkeninde Senaryo 2'de ve denetmenlik kıdemi değişkeninde Senaryo 5 de anlamlı fark vardır. Yöneticilerde, branş değişkeni için Senaryo 4'te ve eğitim durumu değişkeninde Senaryo 2'deanlamlı fark vardır. Öğretmenlerde ise okul türü değişkeninde Senaryo 1'de ve branş değişkeninde Senaryo 5'te anlamlı fark vardır.Anahtar Kelimeler: Glickman'ın Gelişimsel Denetim Modeli, YönlendiriciKontrol Yaklaşımı, Yönlendirici Bilgilendirme Yaklaşımı, İşbirlikçi Yaklaşım,Yönlendirici Olmayan Yaklaşım

The purpose of this study is to determine supervisors' and school administrators' understanding and teachers' expectations of supervision according to Glickman's developmental supervision model. Design of the study is a relational survey. The population consists of supervisors working in Antalya province as well as teachers and school administrators working at (public and private) primary and secondary schools in central districts and Serik province of Antalya and. Sampling was not used for supervisors owing to their limited number. For the teachers and school administrators, proportioned cluster sampling method was used. In 2013- 2014 academic year, 70 supervisors, 529 teachers and 66 administrators from six central districts of Antalya were included in the study. As the data collection instrument, a questionnaire developed by the researcher was used in this study. This instrument consists of two main parts: in the first part is related questions of demographic variables and there are five scenarios written according to Glickman's developmental supervision model in the second part. Four choices including four supervision behaviours and an empty line for the open-ended answer choice are given under each scenario. The data collection instrument was conducted in February and March, 2014. Data was analyzed in SPSS 20.0 program and non-parametric tests, because of being ordinal scale of the instrument, were applied as well as frequencies and percentages as data analyzing techniques. Mann-Whitney U test was used when the level of independent variables was two, and Kruskal Wallis test was used when the level of independent variables was more than two.In the results of the study, supervisors' and school administrators' understanding and teachers' expectations of supervision were found in line with Glickman's developmental supervision for only scenario 2. It was found that collaborative behaviour was selected for Scenario 1 in which directive control behavior was required. The data also showed that directive informational behaviour was reported for Scenario 3 in which collaborative behavior was required, and finally collaborative behaviour was selected for Scenario 4 in which nondirective behaviour was required. Collaborative behaviour with the highest answer rates, was reported for Scenario 5, in which no specific behaviour was requiredAmong supervisors, there were meaningul differences according to educational status in Scenerio 1, managerial seniority in Scenerio 2 and inspectorship seniority in Scenerio 5. Among administrators, there were meaningful differences according to the field of study in Scenerio 4 and educational posirion in Scenerio 2. Among teachers, there were meaningful differences according to type of school in Scenerio 1 and the field of study in Scenerio 5.Keywords: Glickman's Developmental Supervision, Directive ControlBehavior, Diretive Informational Behavior, Collaborative Behavior, NonDirectiveBehavior.