Yirminci yüzyıl âşıklarından Âşık Mehmet Yakıcı, Âşık Huzûrî, Âşık Veysel Şatıroğlu ve Âşık Efkârî`nin şiirlerinde eğitim unsurları

Abstract

Araştırma dört bölümden oluşmakta olup, her bir bölümün alt başlıklarıyla birlikte toplam kırk sekiz başlık altında şekillenmiştir. Çalışılabilir evren, Âşık Mehmet Yakıcı'nın, Âşık Huzûrî'nin, Âşık Veysel Şatıroğlu'nun, Âşık Zülâlî'nin ve Âşık Efkârî'nin şiirlerinden oluşmaktadır. Araştırmada çalışma evreninin tamamına ulaşılması hedeflenmiştir. Ancak âşıkların yaşadıkları dönem göz önüne alındığında, şiirlerinin tamamına ulaşmak mümkün olmamıştır. Bazı şiirlerinin kâğıda geçirilmediği için zamanla unutulduğu bilinmektedir. Araştırmada veri toplama aracı olarak, âşıklar hakkında yazılmış eserler, makaleler ve tez çalışmaları kullanılmıştır. Bu çalışmalardan elde edilen şiirler, araştırmanın çalışma evrenini oluşturmuştur. Âşıkların yayımlanmış şiirlerinin tamamına ulaşılmış olup, hepsi bu çalışmada kullanılmıştır.Doküman analizi ile toplanan veriler betimsel analiz kullanılarak sınıflandırılmıştır. Bu yöntemler çerçevesinde Âşık Mehmet Yakıcı'nın, Âşık Huzûrî'nin, Âşık Veysel Şatıroğlu'nun, Âşık Zülâlî'nin ve Âşık Efkârî'nin eserlerindeki eğitim unsurları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Âşıkların şiirleri incelendiğinde, yer verdikleri eğitim unsurlarını kullanırken, yaşadıkları dönemin sosyal ve siyasal olaylarının yanı sıra, dönemin eğitim kurumları hakkında da bilgi verdikleri tespit edilmiştir. Bu sebeple âşıkların şiirlerindeki eğitim unsurlarının daha iyi anlaşılması için dönemin sosyal yaşamının yanı sıra eğitim kurumları ile ilişkisine de dolaylı olarak yer verilmiştir.Veriler göstermiştir ki, yaşadıkları devrin önemli şahsiyetleri olan âşıklar eğitimle ilgili kavramları, terimleri ve materyalleri eserlerinde sıkça kullanmışlardır. Âşıkların 836 şiirine ulaşılmıştır. Bu şiirlerin 140 tanesinde eğitim unsuru belirlenmiş olup, beş âşık, 43 adet eğitim ile ilgili kavram ve terime 404 defa eserlerinde yer vermişlerdir. ANAHTAR KELİMELER: Âşık Mehmet Yakıcı, Âşık Huzûrî, Âşık Veysel Şatıroğlu, Âşık Zülâlî, Âşık Efkârî, eğitim, öğretim.

The research has been made up of four sections, and each section with the subsections has been shaped under eight topics. The conceptual phase of the research is composed of poems of five poets. Workable phase consists of poets of Minstrel Mehmet Yakıcı, Minstrel Huzûrî, Minstrel Veysel Şatıroğlu, Minstrel Zülâlî, and Minstrel Efkârî.In the research, achieving the whole of conceptual phase has been targeted. However, regarding their inhabiting period, it was not possible to reach all of the poets. Due to the fact that some poets had not been written down, they were known to be forgotten in time. In the research, as the mean of data collecting, the form of valuation criteria of the written artefact articles, and works about poets has been used.Data gathered via document analysis has been solved by using frequency analysis. As part of these methods, education plot in the artefacts of Minstrel Mehmet Yakıcı, Minstrel Huzûrî, Minstrel Veysel Şatıroğlu, Minstrel Zülâlî and Minstrel Efkârî has been tried to assert. So as to to be better comprehended of educational elements in the poets of Minstrels, along with the social life of the period, educational institutes have been given place.The data show that The Minstrels, who were eminent people their contemporaries, very often used their educational materials and education themes. It has been 836 poems of the minstrels. Upon examined, It has been seen that adreesed – five – minstrels gave coverage 404 times to 43 educational elements.KEY WORDS: Minstrel Mehmet Yakıcı, Minstrel Huzuri, Minstrel Veysel Şatıroğlu, Minstrel Zülali, Minstrel Efkari, education.