Kamu borç yükünün ekonomik büyüme üzerindeki etkileri: Seçilmiş ülkeler örnekleminde bir inceleme

Abstract

Küreselleşen dünyada devletler, kamu harcamalarının finansmanı sürecinde vergi ve benzeri gelir kaynaklarının yetersizliği nedeniyle ek kaynak olarak borçlanma yoluna da başvurmaktadır. Kamu borçlanması ise ülkelerin sosyoekonomik yapısı üzerinde pek çok etki meydana getirebilmekte, olumlu ya da olumsuz pek çok yansıması olabilmektedir. Çalışmada, kamu borçlanmasının kavramsal ve teorik çerçevesi perspektifinde kamu borç yükünün ve dolayısıyla kamu borçlarının ekonomik büyüme üzerinde ne gibi etkileri olduğu araştırılmıştır. Yapılan ampirik çalışmada, 2000-2017 yıllarını kapsayan dönemde 52 ülke örnekleminde düşük gelirli, düşük-orta gelirli, üst-orta gelirli ve yüksek gelirli şeklinde gruplandırma yapılarak geliştirilen hipotezler test edilmiştir. Analiz sürecinde kamu borç yükü ve ekonomik büyüme değişkenlerini içeren veri setleri için Birim kök analizi, Johansen eşbütünleşme testi ve Panel Hata düzeltme modelleri yardımı ile kısa ve uzun dönem katsayıları belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, düşük gelirli ülkelerde kısa dönemde borç yükündeki değişimin ekonomik büyümeyi istatistiksel olarak etkilemeyeceği ve uzun dönemde ise borç yükünde meydana gelecek bir birimlik artışın ekonomik büyümeyi istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde ve binde 6 düzeyinde azaltacağı bulgusuna ulaşılmıştır. Diğer gruplarda ise kısa dönem katsayısına göre borç yükünde meydana gelecek bir değişiklik istatistiksel olarak anlamlı ve negatif olarak ekonomik büyümeyi etkilediği, ancak uzun dönemde borç yükünde meydana gelecek değişikliğin ekonomik büyüme üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi bulunmadığını tespit edilmiştir. Bu bulgular kamu harcamalarının finansmanı sürecinde kullanılan yabancı kaynakların (iç ve dış borçlanma toplamı) sosyoekonomik yapı üzerinde özellikle ekonomik büyüme itibariyle olumsuz yansımalar meydana getirdiğini, dolayısıyla iktisadi faaliyetleri bir nevi dışladığını ortaya koymaktadır. Anahtar Kelimeler: Kamu Borç Yükü, Ekonomik Büyüme, Birim Kök Testi, Johansen Eşbütünleşme, Panel Hata Düzeltme Modelleri.

In a globalized world, states also resort to borrow as additional resources due to lack of tax and other sources of income during the financing of public expenditure. Public debt can have many effects on the socio-economic structure of countries and can have many positive or negative reflections. In this study, the effects of public debt burden and public debt on economic growth have been investigated in terms of conceptual and theoretical framework of public borrowing. In the empirical study, in the period between 2000 and 2017, the low-income, low-middle income, upper-middle income and high-income groups were grouped and the developed hypotheses were tested for these sub-groups. In the analysis process, short and long-term coefficients were determined with the help of Panel Unit Root Analysis, Johansen cointegration test and Panel Error correction models for data sets containing public debt burden and economic growth variables. As a result of the study, it was found that the change in the debt load in the short term would not affect the economic growth in the low-income countries in a short period and in the long-term, a one-unit increase in the debt load would decrease the economic growth in a statistically significant and 6 per thousand level. In the other groups, a change in debt burden according to the short term coefficient was statistically significant and negatively affected the economic growth, but the change in the debt burden in the long run was not found to have a statistically significant effect on economic growth. These findings show that the foreign resources (total domestic and foreign borrowing) used in the financing of public expenditures create negative reflections on the socioeconomic structure, especially in terms of economic growth, and thus exclude economic activities.Key Words: Public Debt Burden, Economic Growth, Panel Unit Root Analysis, Johansen Cointegration, Panel Error Correction Models.