Ateizm açısından ahlakın temelleri problemi

Abstract

GÜLTEKİN, FatmaYüksek Lisans – 2020Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim DalıDanışman: Prof. Dr. Ferit USLUBazı dindarlardan daha ahlâki davranan ve karakter sahibi ateistler vardır. Bu gerçekten hareketle ateizm dinlerin ve Tanrı'nın bir kişinin ahlaki eylemlerini temellendiremeyeceğini savunur. Ateist etik temellendirme çalışmaları uzun zamandır devam etmektedir. Genel olarak ateizm açısından iki büyük sorun vardır; biri dinlerin ve Tanrı inancının insanlar üzerinde ahlâk aracılığıyla oluşturduğu şekillendirici etki ve diğeri de toplum içinde ateizmin bir ahlâk anlayışına sahip olamayacağı yönündeki önyargılardır. Ateizm için dinler ve Tanrı kötülük üreten temelsiz inançlardır.Ateist düşünürler bu iki büyük sorunu çözmek için ahlâki konuları, ilke ve kavramları biyolojik ve psikolojik anlamlarda tekrar ele almışlardır. Ahlakın temellendirilmesinde öncelikle ahlâki özelliklerin insanın dışında olgularda mı yoksa insanın iç dünyasında mı bulunduğunu tartışmışlardır. Bu tartışmalarda doğalcı ve doğalcı olmayan şeklinde iki farklı anlayış çerçevesinde arayışa gitmişlerdir. Bilimsel temellendirme doğalcı, antropolojik temellendirme ise doğalcı olmayan bir yaklaşımla ahlâkın temel sorununa çözüm aramıştır. Bu tezde ateist ahlâkın temellerinde yaşanan problem ortaya konmaya çalışılmıştır. Birinci bölümde etik ve ateizm ile ilgili kavramsal çerçeveye yer verilmiş, ikinci bölümde ateist etiğin temellerinin bilimsel ve antropolojik yolla temellendirilmesine yer verilmiştir. Üçüncü bölümde ise ateist etiğin imkânı kritik edilmiştir. Bu kritik ile bilimsel temellendirmede yaşanan sıkıntılar ve hümanist temellendirmede yaşanan problem ele alınmıştır. Anahtar Kelimeler: Etik, ateizm, temellendirme

ABSTRACTTHE PROBLEM OF THE GROUNDING OF ETHICS IN TERMS OF ATHEISMGÜLTEKĠN, FatmaMaster Thesis – 2019Department of Philosophy and Religious SciencesAdviser: Prof. Dr. Ferit UsluThere are atheists who are more moral and have character than some religious people. With this fact, atheism argues that there is no need for religion and God to justify a person‟s moral actions. Atheist ethics justification has been going on for a long time. There are two major problems in terms of atheism in general; one is the shaping effect of religions and belief in God on human beings through ethics and through ethics and the other is prejudices that atheism cannot have a moral understanding in society. For atheism religions and God are baseless beliefs that produce evil. Atheist thinkers have reconsidered moral issues, principles and concepts in biological and psychological terms to solve these two major problems. In the foundation of morality, they first discussed whether the moral features existed in phenomena other than human beings or in human inner world. In these discussions, they searched for two different approaches, naturalist and non-naturalist. Scientific justification seeks a solution to the fundamental problem of morality with a naturalist. The anthropological justification seeks a non-naturalist approach.In this thesis, the problem in the foundations of atheist morality is tried to be put forward. With the first part, conceptual framework related to ethics and atheism is given, with the second chapter, scientific and anthropological foundations of atheist ethics are given. With the third chapter, the possibility of atheist ethics was critical and in this critique, the problems in scientific grounding and the problem in humanistic grounding are discussed.Keywords: Ethics, atheism, justification