Üniversite öğrencilerinde öznel iyi oluş ve stres belirtilerinin yordayıcılarının incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinin farkındalık, öz-duyarlık, duyguları yönetme becerileri ve sosyal ilgi düzeylerinin öznel iyi oluş ve stres belirtileri düzeylerini anlamlı düzeyde yordayıp yordamadığını incelemektir. Araştırmanın bağımsız değişkenlerini farkındalık, öz-duyarlık, duyguları yönetme becerileri ve sosyal ilgi oluşturmaktadır. Araştırmanın bağımlı değişkenleri ise üniversite öğrencilerinin öznel iyi oluş ve stres belirtileri düzeyleridir. Araştırmanın evrenini Akdeniz Üniversitesi'nin farklı fakültelerinde öğrenimine devam eden öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışma grubunu Eğitim Fakültesi, Edebiyat Fakültesi ve Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulundan seçilen öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışma grubunu oluştururken fakülte ya da yüksekokuldan sınıflar seçilmiş ve veri toplama araçları 2015-2016 güz yarıyılında bu seçilen sınıflarda uygulanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu 519'u kız ve 315'i erkek olmak üzere toplam 834 öğrenciden oluşmaktadır. Öğrencilerin yaş aralığı 17-27 ve yaş ortalaması 20.43'tür. Araştırmada, Beş Boyutlu Bilinçli Farkındalık Ölçeği, Öz-duyarlık ölçeği, Duyguları Yönetme Becerileri Ölçeği, Yaşam Doyumu Ölçeği, Pozitif ve Negatif Duygu Durum Ölçeği, Stres Belirtileri Ölçeği, Toplumsal İlgi Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Hiyerarşik regresyon analizi sonucunda farkındalığın beş alt boyutundan tanımlama, farkındalıkla davranma ve içsel deneyimlere tepkisizliğin öznel iyi oluşu anlamlı olarak yordadığı bulunmuştur. Araştırma sonuçlarına göre stres belirtilerini; gözlemleme, farkındalıkla davranma, içsel deneyimleri yargılamama ve içsel deneyimlere tepkisizlik boyutlarının anlamlı bir şekilde yordadığı ancak tanımlama boyutunun yordamadığı bulunmuştur. Öz-duyarlığın alt boyutları arasında öznel iyi oluşun yordayıcıları olarak öz-sevecenlik, öz-yargılama ve izolasyon bulunurken stres belirtilerini öz-duyarlığın izolasyon ve aşırı özdeşleşme boyutlarının yordadığı bulunmuştur. Araştırma sonuçlarına göre ayrıca, duyguları yönetme becerilerinin öznel iyi oluşun ve stres belirtilerinin anlamlı bir yordayıcısı olduğu görülmüştür. Son olarak, sosyal ilginin öznel iyi oluşu anlamlı bir şekilde yordadığı ancak stres belirtilerini yordamadığı görülmüştür.

The aim of the current study was to investigate the role of mindfulness, self-compassion, emotion management skills and social interest levels in subjective well-being and stress symptoms. In this research, independent variables are mindfulness, self-compassin, emotion management skills and social interest. Dependent variables are subjective well-being and stress symptoms. The universe of this study is the students who are attending different faculties at Akdeniz Üniversity. Tha sample of the study includes students from selected from Faculty of Education, Faculty of Literature, and School of Physical Education. In composing study sample, several classes were chosen from faculties or schools and the data collection instruments were administered in these classes in fall semester of 2015-2016 Academic year. Research sample consists of 834 students, of which were 519 female and 315 male. Age range of students are 17-27, with the mean of 20.43. In the study, Five Facet Mindfulness Questionnaire, Self-Compassion Scale, Emotion Management Scale, Satisfaction with Life Scale, Positive and Negative Affect Schedule, Stress Self-Assessment Checklist, Social Interest Index and Personal Information Form was used. Hierarchical regression results showed that describe, actaware and non-react dimensions of mindfulness significantly predicted subjective well being. The results also showed that observe, actaware, non-judge and non-react significantly predicted syptoms stress. It also appeared that self-kidness, self-judgement, and isolation dimensions of self-compassion were significat predictors of subjective well being whereas only isolation and over-identification dimesions of self-compassion were significant pretictos of stress symptoms. According to the results, emotion management skills significantly predicted both subjective well-being and stress syptoms. Finally, it appeared that social interest significantly predicted subjective well-being, but did not predict stress syptoms.