Kamu sağlık personellerinin makyavelist eğilimlerinin ifşa etme niyetleri üzerindeki etkisinde etik iklimin düzenleyici rolü: Eskişehir örneği

Abstract

İş etiği alanında etik iklim ve makyavelizm ile ilgili çok sayıda çalışma bulunmaktadır. Aktif iş yaşamında karşılaşılan etik ihlaller ve bu ihlallere yönelik olarak gösterilen davranışların, bireylerin kişisel farklılıkları üzerinden teorik olarak tanımlanabilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda makyavelist kişilik özelliğinin ifşa etme niyeti üzerindeki etkisi etik iklimin düzenleyici rolü altında incelenmiştir. Çalışma, Eskişehir ilinde çalışan kamu sağlık personelleri üzerine yapılmıştır. Araştırmanın evreni 5.986 kişiden oluşmaktadır. İlgili kamu kurumlarına yaklaşık 1200 adet anket dağıtılmış, 880 adet anketten geri dönüş alınmıştır. İnceleme sonucunda 290 adet anket eksik veri nedeniyle çalışma dışında bırakılmıştır. Kalan 590 adet anket SPSS 20., Amos 26. ve Process 3.3 programları ile analiz edilmiştir.Yapılan t testi, ANOVA analizleri, korelasyon testi ve hiyerarşik regresyon analizleri sonucunda elde edilen bulgulara göre; araştırmanın temel problemi kapsamında, makyavelist kişilik özelliğinin ifşa etme niyetini anlamlı derecede etkilediği tespit edilmiştir. Ayrıca makyavelist eğilimin ifşa etme niyeti üzerindeki etkisinde etik iklimin alt boyutlarından başkalarının iyiliğini isteme, kanun ve kodlar ve bağımsızlık alt boyutlarının düzenleyici rolü olduğu tespit edilmiştir. Önceki sonuçlara ek olarak, demografik değişkenlerin Makyavelizm, etik iklim ve ifşa etme değişkenleri için anlamlı farklılıklar gösterdiği tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Makyavelizm, Etik İklim, İfşa Etme, Sağlık Sektörü

In the field of business ethics, there are many studies on ethical climate and machiavellianism. The ethical violations encountered in the active business life and the behaviors directed to these violations should be defined theoretically by the personal differences of the individuals. In this context, the relationship between the machiavellian personality traits on the intention of whistleblowing was investigated with the moderator role of ethical climate.The study was conducted on public health personnels who work in Eskişehir. The population of the study is 5.986 people. Approximately 1200 questionnaires were distributed to the relevant public institutions, and 880 questionnaires were returned. As a result of the examination, 290 questionnaires were excluded from the study due to missing data. The remaining 590 questionnaires were analyzed by SPSS 20., Amos 26. and Process 3.3. statistical software programmes.According to the results of t-test, ANOVA analysis, correlation test and hierarchical regression analysis; within the scope of the basic problem of the study, it was determined that the machiavellian personality trait have a significant effect on the intention of whistleblowing. It has also been found that the effect of machiavellian tendency on the intention of whistleblowing is moderated by the subdimensions of ethical climate which are caring, law and codes and independence. In addition to previous results, it was determined that demographic variables showed significant differences for machiavellianism, ethical climate and whistleblowing variables. Keywords: Ethical Climate, Machiavellianism, Whistleblowing, Health Sector