Farklı sosyokültürel çevrelerdeki kadınların sorunları ve çözümünde dini başa çıkma etkinlikleri (Tepebaşı ve Cizre karşılaştırmalı örneği)

Abstract

Bu araştırmada kadınların yaşadıkları sorunlar, kadınların yaşadıkları sorunları kendi anlam dünyalarında hangi perspektiften hangi değerlerle nasıl anlamlandırdıkları, sorunlarını anlamlandırmada ve sorunlarla başa çıkma sürecinde dini ne kadar referans aldıkları, dini başa çıkmada belirleyici olan Tanrı algısı, dini katılım, dini başa çıkma davranışları, dini sosyal destek, sorunların yaşanmasıyla ve çözüm süreciyle ortaya çıkan dini ve dünyevi farkındalıklar, öğrenmeler, değişimler ve yaşam memnuniyeti araştırılmıştır.Kadınların sorunlarını ve başa çıkma süreçlerini daha iyi anlayabilmek için araştırma teorik ve uygulama olmak üzere iki temel düzlemde kurgulanmıştır. Dokümantasyon tekniğinin kullanıldığı teorik çerçeve iki bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde araştırmayla ilgili temel kavramlar incelenmiştir. Bu bağlamda kadın, sorun, sosyokültürel yapı ve başa çıkma kavramları üzerinde durulmuştur. Psikososyokültürel açıdan kadın ve dini başa çıkma adlı ikinci bölümde kadın; biyolojik, psikolojik ve sosyokültürel açıdan incelenmiş ve farklı kesimden kadınların sorunlarına değinilmiştir. Yine bu bölümde dini başa çıkma yaklaşımı üzerinde durulmuş, dini başa çıkma stilleri ve dini başa çıkma etkinlikleri ele alınmış ve açıklanmıştır. Üçüncü bölüm ise karşılaştırmalı olarak yapılan nitel alan araştırmasına ayrılmıştır. İki farklı sosyokültürel çevrede (İç Anadolu Bölgesinden Eskişehir ilinin Tepebaşı ilçesi ile Doğu Anadolu Bölgesinden Şırnak ilinin Cizre ilçesi) 30 gönüllü kadın katılımcıdan mülakat tekniğiyle elde edilen veriler araştırmanın problemi bağlamında içerik analiziyle kodlanmış ve yorumlanmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlara göre; değişik sosyokültürel çevreler ve toplumsal yapı kadınların sorunlarının farklılaşmasında etkilidir. Araştırmaya katılan kadın katılımcılarının çoğunluğunun (30 kişide 26) sorunlarıyla başa çıkma sürecinde dinden referans aldıkları, çeşitli dini başa çıkma etkinliklerine yöneldikleri bulgulanmıştır. Yaşanılan sorunun ne olduğundan ziyade yaşanılanları gelişme ve öğrenme süreci olarak anlamlandırmanın, zihinsel ve davranışsal düzeyde olumlu dini başa çıkmaya başvurmanın kadınların hayatlarındaki krizleri yönetme sürecinde olumlu etkileri olduğu, bu bağlamda dini başa çıkma etkinliklerinin kadınların psikolojik iyilik hallerini ve yaşam memnuniyetlerini arttırdığı görülmüştür.

In this study, the problems faced by women, how women interpret the problems they experience from what perspective with which values in their world of meaning, the extent to which they take religion as a reference in the process of understanding their problems and coping with problems, the perception of God, which is determinant in religious coping, religious participation, religious coping behaviors, support, religious and secular awareness, learning, changes and life satisfaction that emerged with the experience of problems and the solution process were investigated.In order to better understand women's problems and coping processes, the research has been built on two basic levels: theoretical and practical. The theoretical framework in which the documentation technique is used consists of two parts. In the first part, basic concepts related to research are examined. In this context, the concepts of women, problem, socio-cultural structure and coping are emphasized. Woman in psychosiocultural perspective and in the second chapter, `coping with religion`; biological, psychological and social cultural aspects are examined and the problems of women from different segments are mentioned. Again, in this section, religious coping approach is emphasized, religious coping styles and religious coping activities are discussed and explained. The third part is devoted to qualitative field research which is done comparatively. The data obtained from 30 volunteer female participants in two different socio-cultural environments (Tepebaşı district of Eskişehir province from the Central Anatolia Region and Cizre district of Şırnak province from the Eastern Anatolia Region) were encoded and interpreted with content analysis in the context of the research problem.According to the results obtained in the research; Different social-cultural environments and social structure are effective in differentiation of women's problems. It was found that most of the female participants participating in the study (26 out of 30) turned to various religious coping activities that they refer to from religion in the process of coping with their problems. It has been observed that interpreting the experiences as a process of development and learning rather than what the problem is, and applying positive religious coping at the mental and behavioral level have positive effects on the process of managing the crises in women's lives, and in this context, religious coping activities increase women's psychological well-being and life satisfaction.