Hemorajik ve septik şok modeli oluşturulan sıçanların ekzojen vazopressine verdikleri hemodinamik yanıtlarının değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Vazodilatör şoklar kapsamında değerlendirilen septik şok ve hemorajik şok, tedavi edilmesi oldukça güç olan, mortalitesi yüksek seyreden patolojiler arasında yer almaktadır. Düşük doz vazopressin infüzyonunun bu gibi durumlarda hemodinamik stabiliteyi düzelttiği, katekolamin sensitivitesini arttırdığı belirtilmektedir9'10,32'41-43,45'46. Çalışmada, ratlarda hemorajik ve septik şok modeli oluşturularak, vazodilatör şokun gelişmesinde önemli rol oynadığı düşünülen nitrik oksitin, eşdozlarda düşük doz vazopressin infüzyonunun yol açacağı hemodinamik yanıtları nasıl etkileyebileceği araştırıldı. 30 adet rat anestetize edildikten sonra rastgele 10'ar adetlik 3 gruba ayrıldı. Birinci gruptaki ratlar kanatılarak, ortalama arter basıncı 50 mmHg olacak şekilde hemorajik şok oluşturuldu. İkinci gruptaki ratlara, E.coli 0127- B8 serotipi lipopolisakkarid 8 mg/kg santral venden bolus verilerek septik şok oluşturuldu. Üçüncü grup kontrol grubu olarak kullanıldı. Tüm ratlardan AKG 43analizi, nitrit ve nitrat ölçümleri için kan örnekleri alındı. Tüm ratların ortalama arter basınçları ve kalp hızları kaydedildi. Elde edilen veriler tek yönlü Anova testiyle istatistiki değerlendirmeye tabi tutuldu. Hemorajik şok ve septik şok oluşturulan ratlarda vazopressin infüzyonu ile her iki grubun ortalama arter basınçlarında belirgin artışlar saptandı, Hemorajik şok grubundaki artış septik şok grubundaki artıştan daha fazla olmasına rağmen, bu fark istatistiki olarak anlamlı bulunmadı. ( p > 0,05 ) Vazopresin infüzyonu ile bütün gruplarda kalp hızlarında bir artış gözlenmedi Aksine kalp hızlarında yavaşlamalar gözlendi. Ancak bu azalmalar istatistiki olarak anlamlı kabul edilmedi. ( p > 0,05 ) Septik şok grubunda daha fazla olmak üzere tüm gruplarda NO üretiminde artış olduğu saptandı. Ancak gruplar arasındaki fark istatistiki olarak anlamlı kabul edilmedi. ( p > 0,05 ) AKG analizlerine göre tüm gruplarda pH, C02, HC03 ve C02 kontentinde giderek azalmalar, baz eksisinde artışlar tespit edilirken PaO2 ve O2sat. da önemli değişiklikler saptanmadı. Bu farklılıklar gruplar arasında istatistiki olarak anlamlı kabul edilmedi. Sonuç olarak, vazodilatör şoklar kapsamında değerlendirilen hemorajik ve septik şokta, oluşan nitrik oksitin, vazopressinin yol açtığı basınç artışı ile yakından ilişkili olduğu ve bunu olumsuz yönde etkilediği düşünüldü. Vazopressinin kalp hızım etkilemediği saptandı ve bunun katekolamin tedavisine göre bir avantaj olduğu kabul edildi. Klinik olarak tedavide kullanılabilmesi için daha fazla klinik araştırmaya ihtiyaç olduğu kanaatine varıldı. 44