Fen bilgisi öğretmen adaylarının sürdürülebilir kalkınma farkındalıkları ile çevre sorunlarına yönelik tutum ve davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, fen bilgisi öğretmen adaylarının sürdürülebilir kalkınma farkındalıkları ile çevre sorunlarına yönelik tutumları ve davranışları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu amaçla, ilk olarak fen bilgisi öğretmen adaylarının sürdürülebilir kalkınma farkındalık düzeyleri, çevre sorunlarına yönelik tutumları ve davranışları belirlenerek farklı değişkenler açısından incelenmiştir. Çalışmanın ikinci aşamasında, fen bilgisi öğretmen adaylarının sürdürülebilir kalkınma farkındalıkları ile çevre sorunlarına yönelik tutumları arasındaki ilişki, sürdürülebilir kalkınma farkındalıkları ile çevre sorunlarına yönelik davranışları arasındaki ilişki ve çevre sorunlarına yönelik tutumları ile davranışları arasındaki ilişki belirlenmiştir. Son olarak, fen bilgisi öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik tutumlarının ve davranışlarının sürdürülebilir kalkınma farkındalıklarını yordayıp yordamadığı ortaya konulmuştur. Çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden korelasyonel araştırma modeli kullanılmıştır. Çalışma grubunu, 4 farklı devlet üniversitesinde öğrenim görmekte olan 712 fen bilgisi öğretmen adayı oluşturmaktadır. Veriler, 'Kişisel Bilgi Formu', 'Sürdürülebilir Kalkınma Farkındalık Ölçeği', 'Çevre Sorunlarına Yönelik Tutum Ölçeği' ve 'Çevre Sorunlarına Yönelik Davranış Ölçeği' veri toplama araçları ile toplanmıştır. Nicel verilerin analizinde, bir istatistik paket programı kullanılarak, betimsel istatistiki analizler, bağımsız örneklemler için t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), pearson korelasyon ve çoklu doğrusal regresyon analizleri yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda, fen bilgisi öğretmen adaylarının sürdürülebilir kalkınma farkındalıklarının yüksek olduğu, çevre sorunlarına yönelik olumlu tutuma sahip oldukları fakat çevre sorunlarına yönelik davranışlarının orta düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, fen bilgisi öğretmen adaylarının, sürdürülebilir kalkınma farkındalıkları ile çevre sorunlarına yönelik tutumları arasında ve çevre sorunlarına yönelik tutumları ile davranışları arasında orta düzeyde pozitif yönlü ilişki olduğu fakat sürdürülebilir kalkınma farkındalıkları ile çevre sorunlarına yönelik davranışları arasında düşük düzeyde pozitif yönlü ilişki olduğu belirlenmiştir.

The purpose of this study is to examine relationship between pre-service science teachers' awareness about sustainable development and their attitudes and behaviours toward environmental issues. For this purpose, initially, pre-service science teachers' awareness about sustainable development, their attitudes and behaviours toward environmental issues were detemined and examined in terms of different variables. In second part of research, the relationship between pre-service science teachers' awareness about sustainable development and their attitudes and behaviours toward environmental issues and the relationship between their attitudes and behaviours toward environmental issues were determined. Lastly, whether pre-service science teachers' attitudes and behaviours toward environmental issues predict their awareness about sustainable development or not were presented. In this study, correlational research model, which is one of the quantitative research methods, was used. The sample of study were 712 pre-service science teachers who study at 4 different universities. Data was collected with 'Personal Information Form', 'Sustainable Development Awareness Scale', 'Attitude Scale towards Environmetal Problems' and 'Behavior Scale towards Environmetal Problems'. In analysis of quantitative data, descriptive statistics, independent samples t-test, one way ANOVA, pearson correlation and multi-linear regression analysis were conducted. The research showed that preservice science teachers' awareness about sustainable development is high level, their attitudes toward environmental problems are positive but their behaviors toward environmental problems are medium level. In addition, the relationsip between pre-service science teachers' awareness about sustainable development and their attitudes toward environmental issues and the relationship between pre-service science teachers' attitudes and behaviors toward environmental issues is medium level in positive direction but the relationsip between pre-service science teachers' awareness about sustainable development and their behaviors toward environmental issues is low level in positive direction.