Yetişkinliğe geçişte çocukluk çağı ruhsal travmaları ile duygusal yeme ve tıkınırcasına yeme ilişkisinde bilişsel tamamlanma ihtiyacının aracılık etkisi

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı, yetişkinliğe geçişte çocukluk çağı ruhsal travmaları ile duygusal yeme ve tıkınırcasına yeme ilişkisinde bilişsel tamamlanma ihtiyacının aracılık etkisini incelemektir. Ek olarak, bu değişkenlerin bazı demografik değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. İlişkisel tarama modelinin kullanıldığı çalışmada araştırma grubunu, %36,7'si erkek (n= 162), %63,3'ü (n= 279) kadın olmak üzere toplam 441 birey oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak; Hollanda Yeme Davranışı Anketi, Yeme Bozukluğunu Değerlendirme Ölçeği, Çocukluk Çağı Ruhsal Travma Ölçeği ve Tamamlanma İhtiyacı Ölçeği-Kısa Formu kullanılmıştır. Path modeli, t-Testi ve ANOVA verilerin analizinde yararlanılan temel istatistiklerdir. Araştırma sonucunda, çocukluk çağı ruhsal travmalarının (ß= .15, p< .01) ve duygusal yemenin (ß= .19, p< .01) tıkınırcasına yeme üzerinde pozitif ve düşük yordayıcı gücünün olduğu ortaya çıkmıştır. Çocukluk çağı ruhsal travmalarının tamamlanma ihtiyacı üzerinde negatif ve düşük (ß= -.15, p< .01), tamamlanma ihtiyacının da duygusal yeme üzerinde pozitif ve düşük (ß= .13, p< .01) yordayıcı gücünün olduğu ortaya çıkmıştır. Duygusal yemenin de tıkınırcasına yeme üzerinde pozitif ve düşük (ß= .02, p< .01) yordayıcı gücünün olduğu bulgusu elde edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda, tamamlanma ihtiyacının ve duygusal yemenin aracılık rolü gözlenmektedir. Çocukluk çağı ruhsal travmalarının, tamamlanma ihtiyacı üzerinden duygusal yemeye dolaylı etkisinin düşük ve pozitif (ß= .02, p< .01), tamamlanma ihtiyacı ve duygusal yeme üzerinden tıkınırcasına yemeye dolaylı etkisinin de düşük ve negatif (ß= -.004, p< .01) olduğu bulgusu elde edilmiştir. Çocukluk çağı ruhsal travmalarının tıkınırcasına yeme üzerindeki toplam etkisinin düşük ve pozitif (ß= .15, p< .01) olduğu bulgusu elde edilmiştir. Araştırmanın analizi sonrasında elde edilen bulgular, alanyazındaki araştırma sonuçlarıyla karşılaştırılarak tartışılmıştır.

The main purpose of this study was to investigate the mediating effect of the need for cognitive closure in the relationship between childhood mental traumas and emotional eating and binge eating during transition to adulthood. In addition, it was investigated that do these variables differentiate in respect of certain demographic variables or not. In the study, which is a relational screening model, the research group consisted of 441 individuals, 36.7% of whom were male (n = 162) and 63.3% (n= 279) were female. Dutch Eating Behavior Questionnaire, Eating Disorder Assessment Scale, Childhood Mental Trauma Scale and Closure Need Scale-Short Form were used in order to gather the data. Path model, t-Test and ANOVA are the basic statistics in this study. As a result of the study, it was found that childhood mental traumas (ß= .15, p <.01) and emotional eating (ß= .19, p <.01) had positive and low predictive power on binge eating. It was found that childhood mental trauma had negative and low (ß= -.15, p <.01), and the need for cognitive closure had a positive and low (ß= .13, p <.01) predictive power on the need for cognitive closure. Emotional eating had positive and low (ß= .02, p <.01) predictive power on binge eating. As a result of the analysis conducted, the mediating role of the need for cognitive closure and emotional eating is observed. The indirect effects of childhood psychological traumas on emotional eating through the need for cognitive closure were low and positive (ß= .02, p <.01), while the indirect effect on the need for cognitive closure and emotional eating was a low and negative (ß= -.004, p < .01) was obtained. The total effect of childhood mental traumas on binge eating was low and positive (ß= .15, p <.01). The findings obtained after the analysis of the research were discussed and compared with the results of the literature.