Meslek etiği ve öğretmenlik meslek etiğine ilişkin öğretmen görüşlerinin belirlenmesi

Abstract

Eğitim anlayışı, insanların bakış açısının gelişmesi, insanların huzura ulaşması, dünyada üst kademelerde yer edinebilmesi için hayatın her anında, her alanında olması gereken bir süreçtir. Eğitim, insanların ve ülkelerin geleceklerine yön verir. Geleceği yönlendiren unsurların sağlam ve adil olabilmesi için sağlam ve adil eğitimcilere ihtiyaç duyulmaktadır. Burada devreye öğretmenlerin etik değerlere ne derecede önem verdikleri ve ne derecede etik kuralların farkında oldukları büyük önem arz etmektedir. Öğretmen ne kadar iyi bir rol model olursa, eğittiği nesiller de o derecede iyi modeller oluşturacaktır. Öğretmenin etik kurallara bağlı iyi yetişmiş olması öğrencinin de etik kurallar ışığında hareket edebilen, kaliteli ve nitelikli kişiler olacağı gerçeğini beraberinde getireceği düşünülmektedir. Araştırmamızda, gerek yurt içi gerekse yurt dışı etik, meslek etiği, öğretmenlik meslek etiği konuları ve Türkiye'de öğretmenlik meslek etiği üzerine öğretmen görüşleri araştırılmış olup bu konularda çalışmalar yapılmıştır. Yapılan bu çalışmalar ışığında bazı olumlu ve olumsuz sonuçlar ortaya çıkacağı varsayılmıştır. Yapılan analiz ve çalışmaların sonucunda Türkiye için, özellikle de Türk eğitim sistemi içinde görev yapan eğitimciler ve araştırmanın örneklemini oluşturan öğretmenler için, önerilerde bulunulmuştur. Bu tezin yazımında, kaynak taramasına yer verilmekle birlikte nicel araştırma yöntemlerine başvurulmuş ve etik kavramı ve öğretmenlerin mesleki etik davranışlara ilişkin görüşlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, evren olarak Antalya ili Alanya ilçesinde bulunan MEB'e bağlı ortaöğretim okulları ve örneklem olarak ise bu okullarda görev yapan hedef sayıda öğretmenden, gönüllülük esasına dayalı anket katılımları sağlanmıştır. Tezin kuramsal çerçeve sürecinde belgesel döküman tarama tekniği bağlamında, üniversitelerin web sayfalarından, eğitim bakanlıklarının dökümanlarından, kitaplardan, dergilerden, eğitim ağları ile ilgili web sayfalarından ve yazılı kaynaklardan yardım alınmıştır. Nicel araştırma yöntemlerine, anket değerlendirme ve analiz yöntemine başvurulmuştur. Örnekleme uygulanan anketlerin analizinde ve sonuçların ortaya konma aşamasında, nicel araştırmalarda sıklıkla kullanılan, SPSS programı kullanılmıştır.Yapılan araştırmalar ve analizler neticesinde elde edilen sonuçlar, bilimsel çerçeveler doğrultusunda yorumlanmış olup, faydalı öneriler yapılmıştır. Öğretmenlerin farklı demoğrafik özelliklere göre öğretmenlik meslek etiğine ilişkin görüşlerinde değişkenliğin az olduğu ortaya konmuştur. Etik dışı kabul edilen öğretmen davranışlarının çoğunluk tarafından etik dışı olduğu ve etik kabul edilen davranışların çoğunluk tarafından etik kabul edildiği sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenler etik değerler açısından öğrencilere ne kadar iyi örnek olabilirlerse, öğrenciler de etik değerlerin o derecede hassasiyetle uygulandığı bir dünya düzeni ortaya koyacaklardır, anlayışına vurgu yapılmaktadır.

In this Thesis, it is aimed to examine Ethics, Professional Ethics and Determine Teachers' Thoughts on Teacher Professional Ethics. For being able to do this, different kinds of methots and techniques were used.The study was designed as a correlational survey. The universe is some high schools in Alanya district of ANTALYA and the sampling consists of the teachers who work at public state schools in Alanya during 2017-2018 educational academic year. The volunteer participants were randomly selected from the sampling schools and 215 teachers accepted to participate in the study. In the study, quantitative research techiques were used. But also, the datas were gathered through document scanning, printed academic sources such as thesis of universities, related books, useful journals, and articles about the teacher training programmes in some EU countries and Turkey for theoretical framework. Also `questionares about Personal Information Form` and `Scale of Ethical Behaviours for Teachers` were handled to the sampling teachers. Some of the questionares were gathered at he same time and some of them were gathered from the teachers a few days later. It was accepted that the questionares are suitable for the research and reliable, teachers answered the questions sincerely and truely, the scanned documents and sources of the documents are reliable and related with the aimed research.While doing the study some questions, such as; are there important difference about ethic perceptions between teacher according to their demographic features and according to their answers? The data were analyzed using SPSS software programme. During the analysis, frequency and percentage tables, means of item scores, T-test, ANOVA and such kind of analizes were done.It was found out from the findings that the teachers, who participated in the study considered themselves to behave in accordance with the teacher prossiaonal ethic conceptions. Paying attention to the search result, some comments and suggestions can be given, the result of study shows that teachers in Turkish education system consider themselves to behave in an ethic way. Education shouldn't be limited with only teaching theoric information. Ethical subjects and other velues education should be payed more attention by principals, teachers, students, families. If we obey ethical rules, we can grow up better ethical generations.