Ratlarda iskemi-reperfüzyon hasarı modelinde midede oluşturulan mukozal lezyonlara leptinin etkileri

Abstract

ÖZET Çalışmamızda ratlarda deneysel iskemi-reperfüzyon hasarı modeli ile midede akut mukozal lezyonlar oluşturularak, ob gen ürünü olan leptinin etkinliği araştırıldı. Deneyde 24 adet rat kullanıldı. Hayvanlar her gurupta eşit sayıda rat olmak üzere üç guruba ayrıldı. Sham gurubuna laparotomiyi takiben SF verildi. Kontrol gurubuna çöliak artere klemp konarak 30 dakika iskemi uygulandı ve ardından reperfüzyona bırakıldı. Deney gurubuna çöliak artere klemp konarak 30 dakika iskemi uygulandı ve ardından reperfüzyona bırakıldı. Reperfüzyonla birlikte intraperitoneal olarak leptin 50ug/kg verildi. Reperfüzyonu takiben her üç guruba 12. saatte laparotomi yapılarak mide örnekleri alındı. Mide örneklerinde doku MDA, karbonil ve sülfhidril düzeyleri tayinleri, makroskopik ve mikroskopik histopatolojik inceleme yapıldı. İskemi-reperfüzyon hasarı dolayısıyla oksidatif stresin bir göstergesi olan doku MDA ve doku karbonil düzeylerinin yükseldiği ve bu etkinin leptin uygulanması ile normale yakın düzeylere düştüğü saptanmıştır. Mide dokusu MDA değerleri incelendiğinde, iskemi-reperfüzyon hasarının dokuda önemli derecede lipit peroksidayonuna neden olduğu ve reperfüzyonla birlikte leptin uygulanması ile, doku hasarına neden olan lipit peroksidasyonunun göstergesi olarak kabul edilen, doku MDA düzeyinin önemli derecede azaldığı gözlenmiştir.Midede, doku karbonil değerleri incelendiğinde, iskemi-reperfüzyon hasarının dokuda önemli derecede protein oksidasyonuna neden olduğu ve reperfüzyonla birlikte leptin uygulanması ile doku hasarına neden olan protein oksidasyonunun göstergesi olarak kabul edilen, doku karbonil düzeyinin önemli derecede azaldığı gözlenmiştir. İskemi-reperfüzyon hasarına karşı defans mekanizmaları içinde görev alan ve hidroksil radikallerini temizleyerek etki yapan, doku sülfhidril tayininde, iskemi-reperfüzyon hasarına maruz bırakılan grupta doku sülfhidril değerlerinin düştüğünü saptadık. Leptin uygulanması ile lipit peroksidayonu ve protein oksidasyonu engellendiği için sülfhidril grupları sham grubu ile yakın değerlerde olduğunu saptadık. Çalışmamızın morfolojik ve histolojik sonuçlarına göre, ratlarda deneysel olarak iskemi-reperfüzyon hasarı ile oluşturulmuş stres ülserinin gelişmesi, reperfüzyon ile birlikte leptin uygulanması ile önemli ölçüde önlenmiştir.