Cerrahi alan infeksiyonu gelişiminde rol oynayan risk faktörleri ve cerrahi alan infeksiyonlarının maliyete etkisi

Abstract

ÖZET: CAİ'ları cerrahi girişim sonrasında ortaya çıkan infeksiyonları ifade eden geniş bir hastalık grubunu kapsar. CAİ tanısı için klinik ve laboratuvar bulgularının belirli kriterlere göre yorumlanması gerekmektedir. CDC, 1988 yılında bir dizi tanımlamalar yapmıştır. Buna göre CAİ; yüzeyel insizyonel, derin insizyonel ve organ/boşluk CAİ olmak üzere başlıca üç grupta incelenmektedir. Farklı ülkelerde yürütülen araştırmalar, CAİ insidansının % 4.7-17.0 arasında değişmekte olduğunu göstermektedir. NNIS verilerine göre ABD 'de her yıl 34 milyon cerrahi işlem uygulanmakta ve 300000-800000 CAİ saptanmaktadır. Ulusal verilerimizde, bildirim merkezlerimize göre değişmek üzere, CAİ oranlarımız % 20'nin üzerinde bildirilmiştir. CAİ, hastanede yatış süresini uzatmak ve tedavi giderlerini arttırmak yoluyla sağlık sistemi üzerine ek bir yük getirmektedir. CAİ'larının, özellikle organ ve boşlukları ilgilendirenlerinin, mortalite üzerine de etkisi vardır. CAİ gelişiminde mikrobiyal faktörler, konak yanıtı, yerel çevre ve cerrahi teknik kaynaklı risk faktörleri vardır. Bu çalışma O.G.Ü. Eğitim, Araştırma ve Uygulama Hastanesinde Genel Cerrahi Anabilim Dalı ve Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı'nda yatmakta olan hastalarda cerrahi girişim sonrası CAİ'nun hızım saptamak ve bunu etkileyen risk faktörlerinin önemini değerlendirmek, gelişen CAİ'nun maliyete etkisini belirlemek amacıyla planlanmıştır. 01.05.2003 ile 15.08.2003 tarihleri arasında Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı ve Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı'nda cerrahi girişim yapılan 629 hasta bu çalışma kapsamına alınmışlardır. 84Araştırmamızda, CAİ oranı % 1 1.45 olarak bulunmuştur. Temiz yaralarda % 3.2, temiz kontamine yaralarda % 16.4, kontamine yaralarda % 32.7, kirli- infekte yaralarda % 40.9 oranında CAİ gelişmiştir. Hasta yaş gruplarının büyümesiyle; cerrahi yara sınırlamasıyla; cerrahi girişimden bir gece önce jilet ile tıraş olmakla; malignite, diabetes mellitus, kardiyovasküler sistem hastalığı, yara yerinden kanama tespit edilmesiyle; preoperatif antibiyotik kullanımıyla, perioperatif antibiyotik profilaksisi uygulanmasıyla, cerrahi girişimin acil yapılmasıyla, ikinci cerrahi girişim yapılmasıyla, cerrahi girişim sonrası yara yerine yerleştirilen dren sayısı ile drenlerin kalış süresi ile CAİ gelişimi arasında istatistiksel olarak ilişki bulunmuştur. Hastaların cinsiyetleriyle; hastada KOAH, karaciğer hastalığı, böbrek yetmezliği, geçirilmiş travma, sistemik kortikosteroid kullanımı tespit edilmesiyle; preoperatif yatış süresiyle CAİ gelişimi arasında ilişki bulunmamıştır. Çalışmamızda CAİ gelişen 71 hastanın 3 'ünde taburcu edildikten sonra CAİ gelişmiştir. CAİ gelişen hastaların ortalama hastanede yatış süresi (28.6 ± 20.1 gün) CAİ gelişmeyen hastalara (11.4 ± 8.1 gün) göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde fazla bulunmuştur. CAİ gelişen hastalarda ölüm oranı (% 12.7), CAİ gelişmeyen hastalara (% 1.3) göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. Çalışmamızda CAİ gelişen hastaların ortalama maliyetleri 5038 ± 4237 ABD dolan olarak bulunmuştur. CAİ gelişmeyen hastaların hastanede ortalama maliyetleri 1305 ± 1249 ABD dolan olarak bulunmuştur. 85