Preeklampsi olgularında plasental matrix metalloproteinaz 9 (MM-9) ekspresyonun değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Preeklampsi ve eklampsi hem fetal hemde maternal morbidite ve mortalitesi yüksek olan, klinikte hipertansiyon, proteinüri ve sonuçta birçok organ yetmezliği ile giden bir patolojidir. Hastalık gelişiminde önemli iki patoloji yetersiz trofoblast invazyonu ve endotel disfonksiy onudur. Yapılan çalışmalarda özellikle bazal membran ve tip IV kollajeni yıkan jelatinazlarm, yani MMP-2 ve MMP-9'un, normal plasenta oluşumuna, trofoblastların maternal dokular içinde migrasyonunu ve vasküler yapılara invazyonunu artırarak, katkıda bulunduğu tesbit edilmiştir. Bu çalışma preeklampsi parogenezinde önemli rolü olduğu düşünülen trofoblastik MMP-9 ekspresyonunun preeklamptik olgularda değerlendirilmesi ve kontrol grubu ile karşılaştırılması amacıyla planlanmıştır. Çalışmaya, Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü'nde doğum yapan, hastane arşivindeki hasta dosyalarmda ve doğum defterlerinde klinik ve laboratuar bilgileri tam olan ve Patoloji Anabilim Dalı arşivinde çalışma için uygun doku örneği bulunan 19 komplikasyonsuz, 22 preeklampsi-eklampsi kriterlerini taşıyan gebe olgu dahil edildi. Maternal yüzü içeren plasenta örneklerine keratin ve MMP-9 ekspresyonunu gösterecek immunohistokimyasal çiftli işaretleme (double labeling) yöntemi uygulandı. Keratin bazal plakda fetal dokuları maternal dokulardan ayırmak için kullanıldı. MMP-9 eksprese eden EVT oranı, EVT'ler, villöz trofoblastlar ve desidual hücrelerdeki 79MMP-9 ekspresyon şiddeti saptandı. Tüm klinik bulgular ve immunohistokimyasal sonuçlar SPSS bilgisayar programına girildi. Sonuçlar hem iki grup arasında hemde grupların kendi içinde Student's t-test, %2, Kolmogorov Simirnov test, ANOVA, Pearson ve Spearman korelasyon testleri ile karşılaştırılarak istatistiksel veriler elde edildi. Çalışma ve kontrol grubu arasında MMP-9 eksprese eden EVT oranı açısından fark saptandı(P<0.05). Çalışma grubunda sonuç kontrol grubuna göre daha düşüktü. Çalışma grubu kendi içinde hipertansif hastalıkların tipine göre ayrılınca anlamlı farklılık süperempoze preeklampsi grubunda saptandı. Sonuç kontrol grubuna göre oldukça düşük saptandı. MMP-9 ekspresyon şiddeti açısından çalışma ve kontrol grupları arasında fark saptanmadı. Hem çalışma hem de kontrol grubunda MMP-9 ekspresyon oranı ve ekspresyon şiddeti ile bir çok klinik bulgu arasında anlamlı korelasyon saptanmadı. Kontrol grubu olgularında villöz trofoblastlardaki MMP-9 ekspresyon şiddeti ile fetusların 1. dk Apgar skoru arasında pozitif korelasyon tesbit edildi. Yine kontrol grubu olgularında gravida ve abortus sayılan ve fetus ağırlıkları ile EVT'lerde ki MMP-9 ekspresyon şiddeti arasında pozitif korelasyon saptandı. Çalışma grubu olgularında ise desidual MMP-9 ekspresyon şiddeti ile proteinüri miktarı arasında negatif korelasyon saptandı. Keratin ekspresyon şiddeti iki grup arasında benzer düzeydeydi. 80