Devlet iç borçlanmasında piyasa yapıcılığı mekanizması: Türkiye değerlendirmesi

Abstract

Gelişmekte olan ülkelerin temel ekonomik sorunlarından biri kamu açıklarının finansmanıdır. Devletlerin kamu açıklarının finansmanı için başvuracağı yöntemlerinden biri de borçlanma olup gerek iç borçlanma gerek dış borçlanma ile bu açıklarını finanse ederler. Borç yöneticilerinin de amacı bütçe açıklarının finansmanı için düşük maliyet ve en az riskle finanse etmektir. Bu anlamda piyasa yapıcılığı borç yöneticilerinin kamu borç finansmanında yararlandıkları bir sistemdir. Kamu borç yönetiminin etkinliğini sağlamak amacıyla Türkiye 2000 yılında pek çok gelişmiş ülkelerin de uyguladığı piyasa yapıcılığını sistemini uygulamaya başlamıştır. Piyasa yapıcılığı sistemi ile kamunun ihtiyaç gördüğü borçlanmayı iç piyasadan sağlayarak dışa bağımlılığı azaltmak, minimum maliyet ve en az risk ile kamunun finansman ihtiyacının giderilmesini amaçlanmıştır. Piyasaların hem işleyişini etkinleştiren hem de likiditesini arttıran bu sistem ile DİBS ihracı eden kuruluşların borçlanma maliyetini azaltmakla beraber aynı zamanda ikincil piyasaların da aktif işlem yapılması amaçlanmaktadır.

One of the main economic problems of developing countries is the financing of public deficits. One of the methods that governments will apply for the financing of public deficits is borrowing and they cover these deficits with both domestic borrowing and external borrowing. The purpose of debt managers is to finance budget deficits with low cost and minimal risk. In this context, market maker is a system which debt managers utlize in public debt financing. In order to ensure the effectiveness of public debt management, market maker system was started to implement in Turkey in 2000. With the market-making system, it was aimed to reduce the dependence on foreign sources by obtaining the borrowing required by the public sector from the domestic market, and to meet the financing needs of the public sector with minimum cost and minimum risk. This system, which enables the functioning of the markets and increases the liquidity, reduces both the borrowing cost for the issuers of the State Domestic Debt Securities and aims to make active transactions in the secondary markets.